Hfst 1 samenvatting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H:1 Organismen uit de vier Rijken

Bacteriën        Schimmels       Planten               Dieren

H1.2 Plantenrijk

Plant bestaat uit vier delen:

1. wortel
2. stengel
3. blad
4. bloem
   

Plantenrijk

Planten cel bestaat:

1. celwand: bescherming
2. celmembraan: transport
3. cytoplasma: stroperige vloeistof
4. celkern: regelt alles in de cel
5. bladgroenkorrel: fotosynthese
6. vacuole: blaasje, stevigheid
   

Stevigheid Planten

Kruidachtigen:

zuigen vacuole vol met water,

vacuole druk tegen de celwand, geeft stevigheid (fietsband)

Indeling Plantenrijk

Plantenrijk:

• Wieren/mossen
• sporenplanten
• naaktzadigen
• bedektzadigen
  

H 1.3  Dierenrijk

• organisme
• orgaanstelsel
• orgaan
• weefsel
• cel
  

Opbouw dierlijke cel

• celmembraan
• cytoplasma
• celkern
  

H 1.4

Schimmelrijk en bacterierijk

Schimmels:

• eencellig of meercellig
• eencellig zijn gisten 
• meercelligen zijn lange draden 

Een paddenstoel is een meercellige schimmel! 

Schimmelcel

bestaat uit:

1. celwand
2. celmembraan
3. cytoplasma
4. vacuole
5. celkern

Kenmerken bacteriën

• één cel
• erg klein
• zweepharen
• geen kernmembraan
• kringchromosomen

Bacterie-cel

bestaat uit:

1. celwand
2. celmembraan
3. cytoplasma

Voortplanting bacteriën

celdeling -->

eencellige schimmels delen ook

Voortplanting schimmels

Sporen

= cel waar nieuwe schimmel uit komt

aan uiteinde schimmeldraad

of onder de paddenstoel

Voedselbederf tegengaan

Bacteriën/schimmels kunnen voedsel bederven, voorkomen: conserveren

1. drogen: schimmels/bacteriën kunnen niet zonder water
2. verhitten: schimmels/bacteriën  gaan dood bij hoge temperatuur. Steriliseren (120oC) of pasteuriseren (70oC)
3. koelen: schimmels/bacteriën groeien langzamer
4. toevoegen conserveermiddel: schimmels/bacteriën kunnen niet groeien wanneer er teveel suiker, zout, zuur of alcohol aanwezig is
5. vacuüm: schimmels/bacteriën kunnen niet zonder zuurstof

H 1.5 Voedselkringloop

Plantaardige cel

• In bladgroenkorrels zit bladgroen

• In bladgroenkorrels vindt fotosynthese plaats: eigen energierijke voeding maken
• Fotosynthese is een stofwisselingsproces
  

eigen voedsel maken

Wij kunnen in ons lichaam niet ons eigen voedsel maken.

Hiervoor gaan we naar de winkel of halen we ingrediënten van het land.

Ook dieren, bacteriën en schimmels kunnen het niet. Zonder planten zouden er geen voedsel en geen zuurstof zijn!

Reactievergelijking

               zonlicht

• Water + koolstofdioxide  --> zuurstof + glucose

• Planten kunnen van glucose weer andere stoffen maken.
  

Voedselweb

• Ecosysteem 
• Voedselrelaties = voedselweb

Voedselweb

Noem eens een voedselketen uit dit voedselweb? 

Consumenten

• Dieren eten / consumeren de energierijke stoffen die planten maken.
• Dieren in de tweede schakel : herbivoren.
• Dieren in de derde (of hoger) schakel : carnivoren / omnivoren.
• Producenten worden gegeten door consumenten van de eerste orde.
• Die worden op hun beurt gegeten door consumenten van de tweede orde.

Afvaleters

• Niet alle organismen worden gegeten.
• Dode resten van planten en dieren worden gegeten door afvaleters.
• Afvaleters horen niet bij een voedselweb, want de schakels van een
  voedselketen bestaan alleen uit levende organismen.

Reducenten

• Resten die afvaleters achterlaten, worden afgebroken door bacteriën en schimmels --> reduceren.
• Planten nemen deze stoffen op --> kringloop is rond.