4H §2.1 Wat is een rechtsstaat?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Periode 1: Rechtsstaat
Begint op bladzijde 31 lesboek  


 

Deze periode 

• Paragraaf 2.1 t/m 2.4 en 2.6
• PO
• Toets in de toetsweek --> 40 minuten 

Voorkennis activeren over de Rechtsstaat....

1. In een rechtsstaat moet ook de overheid zich aan de wet houden

1. Waar
2. Niet waar

2. De wetten in Nederland worden gemaakt door de rechters

1. Waar
2. Niet waar

3. In een rechtsstaat kan je veroordeeld worden tot de doodstraf

1. Waar
2. Niet waar

4. Sommige grondrechten zijn belangrijker dan andere grondrechten

1. Waar
2. Niet waar

5. Iedere burger is voor de wet gelijk

1. Waar
2. Niet waar

6. De koning moet zich altijd aan de wet houden

1. Waar
2. Niet waar

7. In een rechtsstaat mag een journalist alles schrijven wat hij/zij wil

1. Waar
2. Niet waar

Laatste vraag: bij een rechtsstaat horen ook verplichtingen van de burger

1. Waar
2. Niet waar

§2.1 Wat is de rechtsstaat?
Bladzijdes 32 t/m 35

Leerdoelen §2.1

• Je kan uitleggen wat een rechtsstaat inhoudt
• Je kan het verschil uitleggen tussen een dictatuur en een rechtsstaat  

Rechtsstaat 

Rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.

Ontstaan 

• Eeuwenlang had de bevolking nauwelijks rechten.
  
• Mensen werden zomaar opgepakt en gevangengezet.
  
• Tijdens de Verlichting kwam er verzet tegen dit onrecht, dat leidde in Frankrijk tot de Franse Revolutie (1789).
  
• Met de opgestelde ‘Verklaring van de Rechten van de Mens en Burger’ was het idee van de rechtsstaat geboren.
  

Op een onbewoond eiland

Op een onbewoond eiland

Je komt aan op een onbewoond eiland met 500 onbekenden en jullie moeten daar gaan samenwonen voor een hele lange tijd.

Wat moet er allemaal op jullie eiland geregeld worden om ervoor te zorgen dat er een goede samenleving is met regels? Oftewel dat een goede rechtsstaat kan ontstaan? (Buurman/buurvrouw max. 5 minuten)

Voor een goede rechtsstaat is nodig....

Hoe merken wij wat van de rechtsstaat in NL? 

• Regels --> geschreven en ongeschreven, opgebouwd uit waarden en normen
• Rechtvaardigheid
•  Rechten en plichten --> vastgelegd in de Grondwet 
• Er zijn verkiezingen --> democratie 
• Trias Politica
• Legaliteitsbeginsel

Het recht is in beweging, oftewel: de rechtsstaat is nooit af. Wat zou dat betekenen?

Homohuwelijk (sinds 2001)

Niet met je telefoon in je handen fietsen (juli 2019)

Kerntaken overheid

Rechtsbescherming

Wetten beschermen ons tegen machtsmisbruik van de overheid

Rechtshandhaving 

Staat moet ervoor zorgen dat wij ons aan de wet houden

Geweldsmonopolie

De politie mag je niet zomaar oppakken

1. Rechtshandhaving
2. Rechtsbescherming

De politie doet alcoholcontroles bij automobilisten

1. Rechtshandhaving
2. Rechtsbescherming

Land zonder rechtsstaat 

• Dictatuur
• Autoritaire staat 
• 1 persoon of een kleine groep mensen heeft alle macht in handen 

Noord-Korea 

Kim Jong-un 

Info

• Noord- en Zuid-Korea
• Noord: communistisch en een dictatuur
• Zuid: democratisch --> meer Westers
• Jaren 50 van de vorige eeuw Korea-oorlog
  Noord kreeg steun van Rusland, Zuid van Amerika 
• Officieel nog steeds oorlog --> wapenstilstand  

SchoolTV Noord-Korea 

1. Hoe verschilt deze staat ten opzichte van Nederland?
2. Wat is volgens jou een beter systeem en waarom?  

SchoolTV Noord-Korea 

1. Hoe verschilt deze staat ten opzichte van Nederland?
2. Wat is volgens jou een beter systeem en waarom?  

Leerdoelen §2.1

• Je kan uitleggen wat een rechtsstaat inhoudt
• Je kan het verschil uitleggen tussen een dictatuur en een rechtsstaat  

Huiswerk 

• Lezen paragraaf 2.1 Wat is een rechtsstaat?
  lesboek bladzijdes 32 t/m 35
  
  
• Maken in je digitale werkboek van paragraaf 2.1 vraag 2,3, 6, 7, 8 en 9