2022_01_26 7.1 deel 2 en 7.2 (3h)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Programma

Herhaling paragraaf 7.1 indexcijfers

Uitleg en maken paragraaf 7.2 Ondernemingen in de tijd

Log in via Lessonup.app

INDEXCIJFERS

Indexcijfers 

Met indexcijfers kun je gegevens met elkaar vergelijken, waarbij je het basisjaar als uitgangspunt neemt.

Het basisjaar heeft altijd het indexcijfer 100. 

Indexcijfers lijken op percentages. Het is ook een verhoudingsgetal.

Indexcijfers

Om de ontwikkeling van verschillende grootheden, zoals prijzen of inkomen, goed te kunnen vergelijken wordt vaak gebruik gemaakt van indexcijfers.

Een indexcijfer is een getal dat aangeeft hoeveel iets in een bepaalde periode is veranderd ten opzichte van een afgesproken tijdstip. Dit afgesproken tijdstip noem het het basisjaar en krijgt het indexcijfer 100.

Indexcijfer formule

Indexcijfer = nieuw getal : getal basisjaar x 100

Voorbeeld:

Loon basisjaar 2015: 2000 euro

Loon nieuwjaar 2020: 2500 euro

Indexcijfer = 2500/2000 x 100 = 125

Een prijs berekenen met indexcijfers

Een voorbeeld:

Het basisjaar is 2016. De gemiddelde broodprijs is dan € 2,10.

In 2018 is het prijsindexcijfer voor brood 107. Wat is de broodprijs is 2018?

€ 2,10 is het basisjaar, is dus 100, we willen 107 weten.

€ 2,10 : 100 x 107 = € 2,25.

REKENEN MET INDEXCIJFERS

Wat is het basisjaar?

1. 2014
2. 2015
3. 2016
4. 2017

Juist of onjuist?
Het indexcijfer is altijd 100 of hoger.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is het indexcijfer van 2013?

1. 94
2. 95
3. 96
4. 97

Wat is het indexcijfer van 2015?

1. 90
2. 91
3. 92
4. 93

Wat is het indexcijfer van 2016?

1. 101
2. 102
3. 103
4. 104

In het basisjaar kost een racefiets gemiddeld € 1.750. Drie jaar later is het indexcijfer 89,5. Met welk bedrag is de gemiddelde prijs van racefietsen gedaald?

Zelfstandig werken

Maak opgave 11 t/m 16 vanaf pagina 214

Huiswerk

Opgave 15 en 16 op pagina 216

15

a A = 103; B = 107; C = 111; D = 115

 b E = 105; F = 116; G = 147; H = 161

 c De reële rente is negatief. De prijzen stijgen sneller dan het spaarbedrag.

16

Je moet de rente vergelijken met de inflatie. Als de inflatie toen boven de 10% lag, kon je in de jaren zeventig juist niet goed sparen. Dan zou je spaargeld in koopkracht juist dalen, ondanks de 10% rente.

17a

De reële rente moet positief zijn. De koopkracht van het spaargeld moet stijgen, de nominale rente moet dus hoger zijn dan de inflatie.

Quiz

4 vragen

De Big Mac kostte in 2018 €3,80 en in 2020 €3,45. Welk indexcijfer heeft de bigmac in 2020 als 2018 het basisjaar is.
Laat je berekening zien.

Productie 2008 (basisjaar) = 580.000 stuks
Productie 2009 = 560.000 stuks
Productie 2010 = 555.000 stuks
Wat is het indexcijfer voor 2010?

Je krijgt op je spaarrekening 3% rente. De inflatie is 2,1%

1. De nominale rente is 3%
2. De nominale rente is 2,1%
3. De nominale rente is 0,9%
4. De nominale rente is -0,9%

Je krijgt op je spaarrekening 1,2% rente. De inflatie is 1,7%

1. De reële rente is 1,7%
2. De reële rente is 1,2%
3. De reële rente is 0,5%
4. De reële rente is -0,5%

Ruilen over tijd

7.2 ondernemingen in de tijd

Leerdoelen paragraaf 7.2

Je kunt berekenen hoe consumenten kunnen ruilen in de tijd en welke rol de (nominale en reeele) rente daarbij spelen.

investeren en innovatie

Investeren: nu geld uitgeven dat je later terugverdient

Voorblijven op concurrentie

Investeren in kapitaalgoederen

Investeren levert rendement op

investeren en innovatie 

Innoveren: vernieuwen van producten, productieprocessen of kapitaalgoederen

Kostenbesparend

Vernieuwend

Soorten innovaties

Research and development

Productinnovatie

Procesinnovatie

Basisinnovatie

Zelfstandig werken

Maak opgave 1 t/m 7 vanaf pagina 189