Keti Koti ( 1 juli 2025)

• Burgerschap
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 3

Keti Koti en het Nederlands slavernijverleden

Op 1 juli wordt Keti Koti gevierd.

Lesdoelen:

•  Aan het einde van de les weet ik meer over Keti Koti
• Aan het einde van de les weet ik meer over het slavernijverleden van Nederlands

jeugdjournaal.nl

• Gevierd op 1 juli
  
• Keti Koti = ketenen doorbroken
  
• Herdenking bij monument slavernijverleden Oosterpark Amsterdam

Wat is Keti Koti?

Slavernijverleden Nederland

• Rond 1600 zijn Nederlandse handelaren gestart met slavenhandel
• Curaçao en Suriname werden in 1667 Nederland bezit 
• Suriname was geschikt voor suiker en koffieplantages

Waarom slavernij?

• Veel plantages lagen in Zuid-Amerika en waren bezit van Europeanen
• Plantageproducten, zoals koffie, tabak, katoen en suiker, zijn erg populair in Europa
• Om de producten te verbouwen waren veel landarbeiders nodig.
• De oorspronkelijke bewoners van dit gebied waren volgens de Europeanen 'ongeschikt' voor deze arbeid...of al uitgemoord in de eeuwen ervoor...

Transatlantische slavenhandel

• Europese handelaren namen producten, zoals munitie, wapens en alcohol mee naar Afrika.
• Daar werden ze door Afrikaanse stammen geruild tegen tot slaaf gemaakten: dit waren meestal gevangengenomen leden van andere Afrikaanse stam. 
• Deze tot slaaf gemaakten werden vervolgens vervoerd naar slavenmarkten in Zuid-Amerika

De afbeelding laat zien op welke wijze slaven werden vervoerd op een slavenschip. Dergelijke tekeningen werden meestal gemaakt om aan te geven op welke vreselijke manier de slaven werden vervoerd. Deze tekening is gemaakt in opdracht van een commissie van de Engelse regering.

Hoe kwamen de handelaren aan slaven?

• Oorlogen tussen Afrikaanse volkeren
• Gevangenen werden verkocht
• Niet voor geld maar voor: schelpjes, wapens, kleding en alcohol

Voor de overtocht

• Tot slaaf gemaakte gebrandmerkt met teken WIC en teken van plantage-eigenaar
• Tot slaaf gemaakte kregen voornaam die door eigenaar werd gekozen en achternaam was vaak achternaam eigenaar
• tot 1828 werden tot slaaf gemaakten gezien als meubels/bezit

Slavenmarkten

• De tot slaaf gemaakten die het overleefden werden verkocht op slavenmarkten
• Daar werden de tot slaaf gemaakten 'opgepoetst' om er goed uit te zien.
• Ze waren niet goedkoop: ongeveer 200 gulden. Dat zou tegenwoordig ongeveer €2000 zijn. Voor die tijd waren dit enorme bedragen.
• ...maar eigenlijk kocht je dus een mens voor een paar duizend euro...

Fort Elmina in Ghana, Afrika, was het fort waar vanuit Afrikaanse slaven werden 'ingekocht' en 'verscheept' naar Zuid-Amerika. 

Op de plantages

• Tot slaaf gemaakten moesten hard werken onder vreselijke omstandigheden
• Regelmatig werden ze mishandeld en/of misbruikt
• De meeste plantagehouders hadden witte opzichters in dienst, maar er waren ook zwarte opzichters: de basja’s. 

Een halsklem en handboeien waarmee de slaven gevangen worden gehouden.

Opstanden

Slavenopstanden kwamen voor op verschillende manieren, maar het was vaak erg moeilijk om gezamenlijk in opstand te komen. 

Dit kwam omdat:

• de slavenhouders de tot slaaf gemaakten geboeid hadden
  
• de slavenhouders goed bewapend waren
  
• de tot slaaf gemaakten uit verschillende delen van Afrika kwamen en elkaar daardoor niet goed begrepen. Ze konden zich daardoor niet organiseren
  
• sommigen bewust voor de dood kozen bijvoorbeeld door verhongering

Er is een aantal slavenopstanden geweest, bijvoorbeeld die onder leiding van Boni in Suriname (1757-1793) en die van Tula op Curaçao (1795)

Op de foto zie je Desenkadena ('verbreken van de ketenen'), ook wel het Tula monument genoemd. Het staat op de plek waar de opstand begon.

Einde aan slavernij?

• In 1863 werd in Suriname en de Nederlandse Antillen de slavernij afgeschaft.
• Dit heet ook wel Emancipatie.
• Maar tot slaaf gemaakten nog niet vrij......
  
• 10 jaar werken

Verzetsstrijders