Grote Vragen Les 2

• Godsdienst
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Grote Vragen Les 2: God

Planner

Intro: Wat is waarheid?
Is er leven na de dood? Materialisme en BDE's.
Film bijna dood ervaringen
Groepsgesprek

Drie lessen over grote vragen

Leven na de dood

God

Waarom er lijden is

Per les een korte opdracht.
Die maak je zelf (thuis) lever je de 4e les in.
Dit vormt het cijfer.

Wat vind jij belangrijker voor jouw leven: dat de zon 150 miljoen km van de aarde staat, of dat jouw vrienden eerlijk tegen je zijn?"

Bekijk deze quotes. Wat roepen ze bij je op? Welke vind je het mooist? Kan een quote aan een begrip uit de vorige les gekoppeld worden?

“We zijn sterrenstof dat over miljoenen jaren bewust is geworden van zichzelf.”
- Richard Dawkins (beroemde bioloog)

“Ik ben de opstanding en het leven; wie in Mij gelooft, zal leven, ook al is hij gestorven.”

— Jezus Christus, Johannes 11:25 (Nieuwe Testament)

"De dood raakt ons niet. Als wij er zijn, is de dood er niet. En als de dood er is, zijn wij er niet."
 - Epicurus
“Een bijna-doodervaring is het bewijs dat bewustzijn los van het brein kan bestaan.”
- Pim van Lommel (cardioloog)

“Ik zie geen bewijs voor een hiernamaals. Ik zie het brein als een computer die stopt als de onderdelen falen.”
- Steven Hawking (beroemde natuurkundige)

“De ziel wordt niet geboren en sterft niet. Wie weet dat de ziel onvernietigbaar is, kan nooit rouwen.”

— Bhagavad Gita (Heilig Hindoeïstisch geschrift) 2:20
“Het is niet het leven dat de mens betekenis geeft, maar de mens die het leven betekenis geeft.”
- Jean Paul Sartre (filosoof)

"Niet alles dat telt, kan worden geteld."

- Albert Einstein

"Wat vind jij belangrijker voor jouw leven: dat de zon 150 miljoen km van de aarde staat, of dat jouw vrienden eerlijk tegen je zijn?"
- ChatGPT

Deze les gaat over de vraag of God bestaat

Welke past het beste bij jou?

Ik geloof in God en hoor bij een religie

Ik geloof in God maar hoor niet bij een religie

Ik geloof dat er 'iets' is

Ik weet niet of God bestaat

Ik geloof niet in God

Theïsme
> Geloof in een God (monotheïsme en polytheisme)

Agnosticisme
> Twijfel over het bestaan van God

Deïsme
> Geloof in een Schepper/Oerkracht/iets

Atheïsme
> Geen geloof in God

Hoe groot zijn de religies/wereldbeelden op aarde denk je?
Percentage van de wereldbevolking.

Ca 31-33%

Ca 21-25%

Ca 13-15%

Ca 5-6,5%

Ca 14-15%

Christendom

Islam

Secularisme (niet-religieus)

Hindoeïsme

Boeddhisme

Een religie is een geloof.
Een manier van het kijken naar de werkelijkheid met vaak een bovennatuurlijk element.
Een religie heeft grote invloed op wat voor jou 'waar' is en de keuzes die maakt.

Heb jij ooit een argument vóór het bestaan van God gehoord? Kies Nee/Ja en vertel welke

En argumenten tégen het bestaan van God? J/N en welke.

Kan een materialist in God geloven?

Godsbewijzen

Er zijn meerdere argumenten voor het bestaan van God bedacht.

Die noem je Godsbewijzen.

Voorbeelden:
1) Fine-Tuning argument
> Het universum is zo precies afgestemd dat er een Ontwerper moet zijn (William Lane Craig).
2) Kosmologisch Argument
> Als alles een oorzaak nodig heeft, kom je uiteindelijk altijd uit op God (Thomas van Aquino).
3) Argument uit de Rede
> Een geëvolueerd brein wil overleven, niet waarheid vinden.
Ons brein is voor waarheid ontworpen (CS Lewis).

 Het Fine-Tuning argument wordt uitgelegd door Emmanuël Rutten (wiskundige) in dit filmpje. Dit is een argument uit (oa) natuurkunde.

Maak bij het filmpje deze vragen in Word:

1) Wat zijn natuurconstanten?
2) Wat is het 'fine tuning' argument?
3) Aan het einde verteld Emanuel een verhaaltje om de theorie uit te leggen. Vat dit verhaaltje samen.

Plaats de vraag die je toegewezen krijgt:
1) Wat zijn natuurconstanten?
2) Wat is het 'fine tuning' argument?
3) Vat het verhaaltje samen.

Fine-Tuning argument

Natuurwetten/natuurconstanten zijn precies goed om leven in het heelal mogelijk te maken.

De kleinste afwijking hiervan zou het bestaan van een heelal onmogelijk maken.

De kans dat alle waarden zo precies afgestemd zijn (fine-tuning) is onbeschrijfelijk klein.
Daarom denkt men dat er een Intelligentie achter moet zitten. 
Vandaar een Godsbewijs.

 uitdijingssnelheid - Snelheid van uitbreiding van het universum

Als het universum te langzaam zou uitdijen zou door de zwaartekracht alles weer naar elkaar toe trekken, en zou het universum instorten.

Als het universum te snel zou uitdijen, zouden sterren en planeten nooit gevormd worden, en zou er geen leven mogelijk zijn.

De uitdijingssnelheid moet dus precies goed zijn. En dat is al 13,8 miljard jaar zo.
Het lijkt alsof de snelheid en de natuurkrachten perfect op elkaar zijn afgestemd, zodat het universum kan blijven bestaan én leven mogelijk is.

De kans dat de uitdijingssnelheid van het universum precies goed is voor leven, wordt wel eens geschat op 1 op een getal met 20 nullen.

➡️ Bijna elke andere waarde had het universum laten instorten of zo snel laten uiteenvallen dat sterren en planeten nooit waren ontstaan.

Hoe moet je dat voor je zien?

Stel: jij en je buurman kiezen allebei een getal tussen
 de 1 en een miljoen.

➡️ Jij moet 3 keer achter elkaar precies hetzelfde
 getal raden als je buurman.

En daarna moet je ook nog eens 16 keer achter elkaar
een munt op 'kop' gooien.

➡️ Zo klein is de kans dat het universum precies de
juiste snelheid heeft gekregen.

De aarde staat precies op de juiste afstand van de zon.

➡️ Als ze dichterbij stond, zou het te heet worden voor vloeibaar water.

➡️ Stond ze verder weg, dan zou het te koud zijn voor leven.

De aarde draait op precies de juiste snelheid om haar as.

➡️ Als ze veel sneller draaide, zouden er extreme stormen en temperatuurverschillen ontstaan.

➡️ Als ze veel langzamer draaide, zou het overdag te heet en ’s nachts te koud worden.

De zon en de aarde zijn op precies het juiste moment ontstaan.

➡️ Als de zon te vroeg of te laat gevormd was, had de aarde niet de juiste omstandigheden gehad om leven te ontwikkelen.

Er is precies genoeg waterdamp in de atmosfeer van de aarde.

➡️ Waterdamp houdt warmte vast en zorgt voor regen.

➡️ Was er veel minder, dan zou de aarde uitdrogen en veranderen in een woestijn.

➡️ Was er veel meer, dan zou het broeikaseffect uit de hand lopen en de aarde oververhitten.

De planeet Jupiter beschermt de aarde.

➡️ Jupiter heeft een enorme zwaartekracht en trekt veel kometen en asteroïden aan die anders misschien de aarde zouden raken.

➡️ Jupiter staat op precies de juiste afstand om als een soort 'schild' voor het binnenste zonnestelsel te werken.

De kans dat het universum precies de juiste voorwaarden heeft om te bestaan, is kleiner dan de kans dat je een emmer verf tegen de muur gooit — en daar per ongeluk een perfecte Mona Lisa uitkomt.

Het alternatief op het 'fine tuning' argument is; dat het (1) toch toeval is, hoe  klein die kans ook is; of (2) dat er ontelbare universa zijn (multiverse) en het dus een kwestie van tijd is voordat het een keer 'goed gaat'. Voor de laatste is geen bewijs echter.

Bespreek met buurman/vrouw:

1) Wat vind jij van het fine-tuning argument? Logisch? Zoniet; hoe verklaar je dit weg?
2) Welke invloed zou het geloof in een schepper op iemands leven hebben? Probeer 2 dingen te bedenken.
3) Welke invloed zou het geloof dat het universum door toeval is ontstaan op iemands leven hebben? Probeer 2 dingen te bedenken.

Argumenten tégen God

Er zijn ook argumenten tégen het bestaan van God bedacht. Bijvoorbeeld het materialisme.
Of de Verborgenheid van God (JL Schellenberg)

"Als God echt bestaat en liefdevol is, waarom laat Hij zichzelf dan niet duidelijker zien? 

Waarom twijfelen zoveel eerlijke mensen?"

Groepsgesprek

Verdeel jezelf in een categorie:
1) Er is (waarschijnlijk) een God
2) Er is (waarschijnlijk) géén God

Als je twijfelt ga je zitten bij de groep waar je het meest bij hebt of waar je het meest van zou willen dat het waar is.

Vorm een groepje.

Bedenk vervolgens drie vragen voor de andere groep.
Dit mag gaan over God, maar ook over het de manier van kijken naar het leven. 
Dit mogen beladen vragen zijn.

Exit ticket

Exit-Ticket = korte beschrijving die op een half a4'tje past
Wat was voor jou het belangrijkste punt van de les?
Wat heb je deze les geleerd?

Wat begreep je nu beter dan voor de les?
Welke vragen heb je nog?

Wat zou je verder willen onderzoeken of meer over willen weten?