Sector 16

• Ootm
• Secundair onderwijs

Sector 16

Grej of the day

Racisme

Racisme is een ideologie die een hiërarchie van 

zogenaamde ‘rassen’ voorstaat. 

In deze opvatting zouden bepaalde ‘rassen’ 

superieur zijn aan andere.

Had je al eens gehoord van Black Live Matter?

Begrijp je de woede en het verdriet bij mensen met kleur?

Zou je deelnemen aan zo'n betoging?

Ja

Nee

Als mijn vrienden zouden gaan

All lives matter is dat een slogan die ze beter zouden roepen?

Ja

nee

Ken je nog andere vormen van uitsluiting? Kan je een voorbeeld geven?

Stellingen

In principe mag iedereen vrijwilligen. Hieronder vind je enkele uitzonderingen en voorwaarden.

Kinderen en jongeren mogen niet vrijwilligen gezien het verbod op kinderarbeid. Vrijwilligen mag pas vanaf dat je vijftien jaar bent en de eerste 2 opleidingsjaren van het secundair onderwijs achter de rug hebt. Vanaf de leeftijd van 16 jaar mag het sowieso.

Ik zie geen kleuren, ik zie mensen

Akkoord

Niet akkoord

Ik kom nooit in aanraking met racisme

Akkoord

Niet akkoord

Ik heb zelf al racisme ervaren

Akkoord

Niet akkoord

Ik heb zelf al racisme ervaren

Akkoord

Niet akkoord

Ik ben al getuigen geweest van racisme

Akkoord

Niet akkoord

Ik heb al eens gereageerd op een racistische uitspraak 

Akkoord

Niet akkoord

Brief aan Cooper en de wereld

Dalilla Hermans heeft een boek geschreven over hoe is om als zwart meisje op te groeien in een klein dorp in de Kempen. Ze richt haar verhalen aan haar zoon Cooper, als bundel om hem weerbaar te maken in de witte wereld waarin hij ook zal opgroeien.

Hoe voel jij je na dit verhaal?

Kan je benoemen hoe de personages zich voelen in deze situatie?

Hoe omschrijf je de verhouding tussen Dalilla en de buschauffeur?

Welke eigenschappen van racisme komen duidelijk naar voor in het verhaal?

Welke rol spelen de andere mensen op de bus? Is dit ook racisme?

Aan welk verhaal deed dit fragment je denken?

Racisme in het verhaal

Racisme vertrekt vanuit een ongelijke machtssituatie. De witte chauffeur bekijkt Dalilla vanuit een superieur standpunt. De oorzaken hiervoor kunnen veelzijdig zijn: persoonlijke ervaringen en gevoelens, diepgewortelde vooroordelen, opvoeding, impliciete overtuigingen. Feit is dat Dalilla door de houding van de chauffeur gekwetst en uitgesloten wordt.

De afwezigheid van een reactie van de andere mensen op de bus is tekenend voor hoe racisme vandaag werkt. In plaats van er op te reageren, kiezen omstaanders vaak om zich er buiten te houden, alsof het niet hun zaak is.

Theorie van racisme 

We gaan even beknopt stil staan bij hoe racisme ontstaan is en vandaag nog steeds een probleem is.

Nog eerst even een kijk tip van Ine. Zeker omdat er rond slavernij het beeld hangt dat alleen Afrikanen als slaven waren.

www.bookwidgets.com

Een beetje achtergrond

Om de Black Lives Matter beweging én hun protest te begrijpen, is het belangrijk om meer te leren over impliciete vooroordelen.  De laatste jaren is er immers veel onderzoek gebeurd naar deze onbewuste vooroordelen en de impact op het leven van mensen van kleur.

Onbewuste vooroordelen vind je overal: van gezondheidszorg tot school en politie. Deze onbewuste vooroordelen verklaren immers waarom een politieagent sneller een persoon van kleur zal neerschieten dan iemand wit.

Een beetje achtergrond

Een vooroordeel kan expliciet of impliciet zijn. Een expliciet vooroordeel betekent dat je bewust oordeelt over een persoon op basis van een stereotiep denkbeeld. In de meerderheid van de gevallen zijn vooroordelen eerder onbewust en impliciet. Dit onbewust denken zijn vaak automatische associaties die je legt: vb. als je Samsom zegt.. denk jij Gert?

Bij het zien of ervaren van een persoon, baseer je ook je gevoel onbewust op een bepaald stereotype. Dit gebeurd automatisch in je hersenen.

Een beetje achtergrond

Stereotypes en vooroordelen over mensen van kleur, zijn vaak ontstaan in de koloniale perioden én blijven voortleven. Zo worden en bijvoorbeeld vaak negatieve associaties gekoppeld aan iemand zwart.

Impliciete vooroordelen hebben een biologische functie. In sommige situatie levert snel oordelen, in plaats van grondige analyse, tijdswinst op. In dit mechanisme sluipen ook deze stereotypen en vooroordelen.

Wit privilege

Is één van de privileges die er bestaan. Dat betekent dat je huidskleur geen belemmering vormt voor jouw kansen, wat bij mensen van kleur in onze samenleving wel het geval is. In onze samenleving spelen ook heel wat andere zaken mee... Deze machtsverhoudingen en normen komen aan bod in het volgende wat we gaan doen.

Privilege walk

Jullie krijgen allemaal een personagekaart. Je leest deze in stilte zodat je weet in wiens schoenen je zal staan. Je probeert je zo goed mogelijk in te leven in deze rol.

We gaan op een rij staan. 

Ik ga een lijst met kenmerken voorlezen en je vragen om een stap vooruit of achteruit te nemen als het genoemde kenmerk op jou van toepassing is. Als iets wat ik lees moeilijk op jouw situatie toe te passen is, mag je zelf beoordelen of beslissen wat je doet. Je kan ook spelen met grote en kleine stappen. We doen dit in stilte. na alle kenmerken doen we een reflectie

Privilege walk

Ga nu in een groepje per 2 of 3 staan met de personen die in je buurt staan. Jullie gaan samen zitten en zoek een domeinen waar duidelijk een onderscheid is tussen jullie personages.

Domeinen:

Afkomst, Religie, Seksuele oriëntatie, beperking, gezinssituatie, uiterlijk, geld/bezit.

Racisme slaat diepe wonden bij scholieren

Scholieren hebben recht op een veilige leeromgeving waarin racisme geen plaats heeft. Helaas blijkt uit onze scholierenbevraging dat bijna 1 op de 5 scholieren (18%) ooit zelf racisme heeft ervaren op school, en dit aantal stijgt zelfs tot bijna de helft voor scholieren met ouders die een niet- Europese nationaliteit hebben (49%). Bovendien heeft bijna de helft van de scholieren (47%) al eens racisme op school gezien. Leerlingen geven aan dat ze racistische opmerkingen, scheldwoorden of beledigingen naar hun hoofd geslingerd krijgen van medeleerlingen of zelfs leerkrachten.

Hoe kunnen jullie zelf met racisme omgaan?

Reageer op racisme! En gebruik het woord in de juiste context!

Niets doen komt over als het probleem minimaliseren of van je af duwen. Nochtans is racisme een maatschappelijk probleem dat ons allen aanbelangt.

Wat kan er beter bij ons op school?