1. Jodendom

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1-3

Inleiding tot het Jodendom

Inleiding op het Jodendom

Inleiding op het Jodendom 

Het Jodendom is een van de oudste religies ter wereld en vormt de basis voor zowel het christendom als de islam. Het Jodendom draait om het geloof in één God en het naleven van de wetten en leefregels uit de Thora (de eerste vijf boeken van de Bijbel). Centraal in het geloof staan thema's zoals rechtvaardigheid, verantwoordelijkheid en verbondenheid met God.

Belangrijke rituelen en tradities spelen een grote rol in het dagelijks leven van joden. Denk aan de sjabbat (de wekelijkse rustdag), de kosjere spijswetten en belangrijke feestdagen zoals Pesach (bevrijding uit Egypte) en Jom Kipoer (de dag van verzoening). Tijdens deze dagen staan herinnering, bezinning en vernieuwing centraal.

Het Jodendom is niet alleen een religie, maar ook een cultuur en een manier van leven. Door inzicht te krijgen in de gebruiken, symbolen en feestdagen, krijgen leerlingen meer begrip voor de waarden en normen van het Jodendom en de joodse gemeenschap. Deze kennis helpt hen om verschillen tussen religies te herkennen en te respecteren.

Les 1. Jodendom

In deze les krijgen we een overzicht van het jodendom. 

Zorg dat je goede aantekeningen maakt.

Periode 4

- Hoofdstuk 6 Jodendom en Christendom 

Mavo: blz. 114 t/m 144

Havo/VWO: blz. 76 t/m 101 boek, blz. 89 t/m 111 werkboek

Aantekeningen + Lessonup

Repetitie (3x)

Voorkennis

Wat weet je al?

Er volgen een aantal quizvragen.

Noem 2 symbolen van het Jodendom

Wanneer leefde Abraham ongeveer?

1. 4000 jaar voor Christus
2. 2000 v. Chr.
3. 500 v. Chr.
4. 1500 na Chr.

Wat is een aartsvader?

1. een stamvader (het begin van een volk)
2. vaders, die in de aarde werkten
3. de belangrijkste joden
4. zij waren de eerste mensen

Wie waren de aartsvaders in het jodendom?

1. Abraham, Jacob en Jozef
2. Adam, Abraham en Ezau
3. Abraham, Abel en Noach
4. Abraham, Isaak en Jacob

Wat is het verbond dat Abraham met God heeft gesloten?

Wat is het teken van dat verbond?

1. de davidsster
2. de besnijdenis
3. een tattoo
4. een zwaard

Wie leidt de Joden uit Egypte?

1. Mozes
2. Noach
3. Miriam
4. Jozef

Hoe heet de uittocht uit Egypte?
(Mozes vertrekt met het hele volk)

Wat krijgt Mozes van God tijdens die reis?

1. de tien geboden
2. de tien plagen
3. een gouden kalf
4. de tempel

Het jodendom is:

1. monotheïstisch
2. polytheïstisch

Welk geloof heeft Jezus?

1. christelijk
2. islamitisch
3. joods
4. hindoeïstisch

Door wie wordt de tempel in Jeruzalem 70 na Chr. verwoest?

Wat betekent de diaspora?

Wanneer vestigden zich joden in Amsterdam

1. 15e eeuw
2. 16e eeuw
3. 17e eeuw
4. 18e eeuw

Wanneer kregen de joden in Nederland meer rechten?

1. eind 15e eeuw
2. eind 16e eeuw
3. eind 17e eeuw
4. eind 18e eeuw

Hoe noem je de vervolgingen van joden in Oost-Europa?

Wanneer werd de staat Israël uitgeroepen?

1. 1912
2. 1940
3. 1880
4. 1948

Jodendom

Jodendom

Christendom

Islam

Jodendom

Christendom

Islam

Dominee

Priester

Rabbijn

Koran

Bijbel

Thora

Christendom

Islam

Jodendom

Symbolen:

• A. Hindoeïsme - Ohm symbool (Sanskriet: Aum; zie uitleg Mantra)
• B. Christendom - Kruis (zie uitleg Kruisteken)
• C. Jodendom - Davidster (of: Menora)
• D. Islam - Nieuwe maan en een vijfpuntige ster
• E. Boeddhisme - Dharmachakra

Joodse Huwelijk

Minjan

Brit Mila

Bar Mitswa

Bat Mitswa

Keppel

Mezoeza

Tefillien

Talliet

Sjocheet

Verantwoordelijkheid voor het naleven van geboden en verboden.

Zoon van het gebod

Tien mannen die nodig zijn om een dienst te kunnen houden

Mazzeltov!

Besnijdenis

Slachter

Dochter van het gebod

Gebedskleed

Heb God lief met heel je hart en je verstand

Gebedsriemen

Tsitsiet

Teken van het verbond tussen God en Israël.

Synagoge

Choepa

we gaan aan de slag

H/V: Boek blz. 77

werkboek blz. 99

M: werkboek blz. 

Huiswerk vraag 1 t/m 5

Mozes en de uittocht

• joden worden slaven
• Mozes wordt geboren
• Mozes wordt de leider
• tien geboden

Uittocht uit Egypte

De opkomst van het christendom en de diaspora

Steekwoorden:

• Romeinen
• volkstelling
• Jezus was een jood
• 70 n. Chr. verwoesting van de tempel
• Masada
• diaspora
• synagoge

Maak een samenvatting van de video van slide 23 in ongeveer 10 zinnen.

schema wereldreligies

1. hoe of met wie is het ontstaan?

2. symbool

3. Heilig boek

4. gebouw van samenkomst

5. plaatselijke leider

extra materiaal

de periode na de ME

• het Ottomaanse rijk: Palestina maakte daar deel van uit.
  
• Luther: geschrift: over de Joden en hun leugens: Joodse synagogen en scholen moeten in brand worden gestoken, hun gebedenboeken vernietigd, rabbijnen verboden te prediken, huizen en geld geconfisqueerd. Ze moeten geen genade of vriendelijkheid getoond worden, geen juridische bescherming geboden, en "deze giftige wormen" moeten worden opgeschreven voor dwangarbeid of voor altijd worden verbannen. We hebben de schuld, dat we ze niet hebben gedood.

Waarom denk je dat Luther deze uitspraken gedaan hebt? (vorige slide)

https:

de periode na de ME

• anti-semitisme
• chassidisme
• reform jodendom
• Baruch de Spinoza

Wat kan je vertellen over de vorige steekwoorden?

Waarom is Spinoza ook nog belangrijk voor onze tijd?

Moderne tijd

• assimilatie
• zionisme
• pogroms
• Neurenberger wetten
• Wannsee-conferentie

Wat betekenen de steekwoorden van de vorige slide?

Wat vind je opvallend in de laatste video's?

na de oorlog

• 14 mei 1948: stichting van de staat Israel
• oorlog
• Palestijnen
• intifada