Geschiedenis 3h 02-06-2025

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

(Uitgestelde) veranderingen

Paragraaf 6.4.2

Wat gaan we doen?

• Leerdoel
• Terugblik / Opdrachten
• Uitleg: (Uitgestelde) veranderingen
• Aan de slag! 

De Hotline tussen Amerika en Rusland

6.4. 'Ontspannen' naar het einde, 1962-1991

• Na Cubacrisis volgt periode van ontspanning. Maar de atoomwapenwedloop ging door. 
• Daarna Salt-I-verdrag 1972 (Amerika en Sovjet-Unie). Afspraak over: 
• 1. verminderen van nucleaire wapens. 
• 2. Geen wapens naar andere landen.
• 3.Max. 2250 langeafstandsraketten. 

Eind jaren '70 begin '80 opleving koude oorlog

REAGAN

Eind jaren '70 loopt de spanning tussen de VS en de SU langzaam weer op. Dit wordt begin jaren '80 versterkt door de agressievere toon van de Amerikaanse president Reagan.

De Sovjet Unie haat ons

Ze zijn tegen al onze normen en waarden

We moeten laten zien dat we niet te verslaan zijn

In Europa neemt de angst voor een kernoorlog toe...

1983:

Strategic Defense Initiative-Project

Star Wars

Ja. Zo gaat het schild heten!!!

Spanningen lopen weer op, demonstraties in 1981 en 1983

Waarom werd er na de Cubacrisis een directe hotline tussen Washington en Moskou aangelegd?

1. Om economische afspraken sneller te kunnen maken
2. Om elkaar sneller te kunnen waarschuwen
3. Om geheime militaire informatie uit te wisselen
4. Om samen te werken aan het SDI-project

Wat werd afgesproken in het
Salt I-verdrag van 1972?

1. Beide landen zouden stoppen met het bouwen van kernwapens
2. De Sovjet-Unie zou geen raketten meer stationeren in Europa
3. Het aantal langeafstandsraketten werd beperkt
4. Alleen de Verenigde Staten mochten raketten produceren

Waarom leidde het SDI-project van Reagan tot spanningen met de Sovjet-Unie?

1. Omdat het project kernwapens leverde aan andere landen
2. Omdat het project de afspraken uit het Salt I-verdrag zou schenden
3. Omdat de Sovjet-Unie werd uitgenodigd om mee te doen, maar weigerde
4. Omdat het project gericht was op het ontwikkelen van nieuwe kernwapens

Wat ga je leren?

1. Je kunt oorzaken uitleggen waarom de Sovjet-Unie in de jaren tachtig uit elkaar valt.

De Praagse Lente (1968)

Nieuwe leider Tsjecho-Slowakije: Alexander Dubček

Doel: ‘Communisme met een menselijk gezicht’

Afschaffing van censuur, meer vrijheid voor bevolking

Begin van de Praagse Lente 

(voorjaar van hoop en hervorming)

Sovjet-Unie bang voor invloed op andere satellietstaten te verliezen.

Redenen voor het uiteenvallen van de Sovjet-Unie

Belangrijkste oorzaken (1980s):

1. Kernwapenwedloop → financieel onhoudbaar
2. Oorlog in Afghanistan → kostte veel geld en levens
3. Economie faalt:
   planeconomie werkte niet, slechte kwaliteit producten, bureaucratie remde productie

1). Perestrojka

Politiek van economische hervormingen van Gorbatsjov om de vastgelopen economie in de Sovjet-Unie weer op gang te brengen

(vrije markt / meer vrijheid boeren en bedrijven)

2). Glasnost 

Politiek van openheid om mensen meer vrijheid en inspraak te geven (SU)

   

1985: De Sovjet-Unie krijgt een nieuwe leider, Michael Gorbatsjov

Het gaat slecht met de economie in de Sovjet-Unie. Daarom besluit ik om een perestrojka in te voeren in de SU

Help!!! Wat mogen wij wel en wat mogen we niet??

Er ontstaat onrust binnen Sovjetbevolking, die overslaat naar de satellietstaten van de SU

Gorbatsjov komt aan de macht (1985)

Wie? > Michail Gorbatsjov, hervormingsgezinde Sovjetleider

Waarom: Inzag dat hervormingen nodig waren

Glasnost = openheid, meer ruimte voor meningsuiting

Perestrojka = economische hervorming > meer vrije mark

Gevolgen van de hervormingen

• Bevolking verward en onzeker: wat mag wel, wat niet?
• Onrust in Sovjet-Unie én in de satellietstaten
• Hervormingen leidden uiteindelijk tot uiteenvallen Sovjet-Unie (1991)

Samenvatting

• Dubček wilde een milder communisme (Praagse Lente)→ Sovjet-Unie greep in
  
• De Sovjet-Unie liep vast op economische, militaire en politieke vlakken
  
• Gorbatsjovs hervormingen (glasnost en perestrojka) boden hoop, maar zorgden ook voor chaos
  
• Uiteindelijk vielen zowel het communistische systeem als de Sovjet-Unie uiteen
  

Waarom greep de Sovjet-Unie in tijdens de Praagse Lente in 1968?

1. Omdat Tsjecho-Slowakije uit het Warschaupact wilde stappen
2. Omdat de Sovjet-Unie vond dat Dubček te streng optrad tegen demonstranten
3. Omdat de Sovjet-Unie bang was dat de hervormingen zich zouden verspreiden
4. Omdat Tsjecho-Slowakije economische hulp van het Westen accepteerde

Wat waren twee belangrijke oorzaken van het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in de jaren tachtig?

1. De uitvinding van het internet en de oliecrisis
2. De burgeroorlog in Afghanistan en economische problemen door de planeconomie
3. De populariteit van het kapitalisme in China en een hongersnood in Moskou
4. De oprichting van de NAVO en de val van de Berlijnse Muur

Wat was het doel van Gorbatsjovs beleid van glasnost en perestrojka?

Meer openheid en hervorming van de economie.

Zelfstandig werken

Wat? Maak: opdrachten 7 t/m 10.

Hoe? Op de laptop, In fluistertoon met je buurman.

Hulp? Steek je vinger op als je er niet uitkomt.

Tijd? Tot het einde van de les.

Klaar? Ga aan de slag met een samenvatting maken