BS 10.6: Het hormoonstelsel (1)

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

BS 10.6: Het hormoonstelsel (1)

Wat is de functie van zenuwcellen?

1. Het doorgeven van signalen
2. Het produceren van hormonen
3. Het verteren van voedsel
4. Het reguleren van de bloeddruk

Welk deel van de hersenen reguleert de ademhaling en hartslag?

1. Grote hersenen
2. Kleine hersenen
3. Hersenstam
4. Hypothalamus

Wat is een gevoelszenuw?

1. Een zenuw die bewegingssignalen doorgeeft.
2. Een zenuw die signalen doorgeeft van zintuigen naar het zenuwstelsel.
3. Een zenuw die signalen doorgeeft van het zenuwstelsel naar spieren of klieren.
4. Een zenuw die schakeltussen verschillende zenuwen.

Wat is een bewegingszenuw?

1. Een zenuw die signalen doorgeeft van zintuigen naar het zenuwstelsel.
2. Een zenuw die schakeltussen verschillende zenuwen.
3. Een zenuw die alleen in de hersenen voorkomt.
4. Een zenuw die signalen doorgeeft van het zenuwstelsel naar spieren of klieren.

Je hand aan de oven verbranden en terugtrekken gaat

1. Via het ruggenmerg
2. Via de hersenen

Leerdoelen

• Je kunt de bouw en functie van het hormoonstelsel beschrijven en je kunt in een afbeelding de belangrijkste hormoonklieren benoemen.
• Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de hypofyse en uit de schildklier.
• Je kunt de werking beschrijven van hormonen uit de eilandjes van Langerhans en uit de bijnieren.*

* = volgende les

Lesverloop

1. Terugkoppelingsvragen
2. Uitleg
3. Kennisvragen
4. Zelfstandig werken 

Kennisvragen

Het hormoonstelsel

Regelt langzame en langdurige processen.

Hormonen: stoffen die de werking van bepaalde organen regelen

Klieren

1. Klieren met afvoerbuizen: zoals speekselklier, zweetklier

 2. Klieren zonder afvoerbuizen: hormoonklieren geven hormonen af aan het bloed

Hormoonklieren

• Produceren hormonen
  
• Direct in het bloed
  
• Alleen de organen die gevoelig zijn voor het hormoon reageren hierop

Hypofyse

• ligt tegen de onderkant van de hersenen
• produceert verschillende hormonen

1. groeihormoon
2. hormonen die andere hormoonklieren aansturen

Schildklier

Schildklierhormoon beïnvloedt de stofwisseling, groei en ontwikkeling

• te veel schildklierhormoon te veel verbranding
•  te weinig schildklierhormoon te weinig verbranding

De bijnier

• De bijnier ligt boven de nier
  
• De bijnier maakt adrenaline
  
• Adrenaline = paniekhormoon
  

Zorgt voor:

=> snellere hartslag

=> snellere ademhaling

=> meer verbranding

De eilandjes van langerhans

Eilandjes van Langerhans

• Eilandjes van Langerhans: zijn groepjes cellen in de alvleesklier
  
• Eilandjes van Langerhans produceren insuline en glucagon (hormonen)
  
• Regelen glucosegehalte/ bloedsuikerspiegel
  

De Eilandjes van Langerhans

Hormonen (eilandjes van Langerhans)

Kennisvragen

Wat zijn hormonen?

1. Daar wordt je geil van
2. Daar wordt je verliefd van
3. Daardoor verander je in de puberteit
4. Regelen werking organen

Welke is GEEN hormoonklier?

1. Lever
2. Eierstokken
3. Teelballen
4. Schildklier

Wat regelt het schildklierhormoon?

1. stofwisseling
2. lichaamstemperatuur
3. andere hormoonklieren
4. bloeddruk

De eilandjes van langerhans liggen in de

1. nieren
2. lever
3. alvleesklier
4. schildklier

Wat doen de eilandjes van Langerhans?

1. Verstevigen de alvleesklier
2. Houden het glucosegehalte in je bloed in stand
3. Breken glucose af tot adrenaline in de bloedbaan
4. Geven alleen insuline af aan de bloedbaan

Maakt oestrogeen

Maakt hormonen die aanmaak progesteron en testosteron regelen

Maakt testosteron

Welk hormoon wordt er aangemaakt in de eilandjes van Langerhans?

1. Glucagon
2. Insuline

bewegings zenuwcel

gevoels zenuwcel

schakelcel

Grote hersenen

Kleine hersenen

Hersenstam

Bewegingen aansturen

Bewuste waarnemingen verwerken

Regelen van onbewuste zaken (bij. hartslag / ademhaling)

Zintuigcel

spier

Centraal zenuwstelsel

Bewegings zenuwcel

Gevoels zenuwcel

Welke zenuwcel is nu welke?

Bewegins-

zenuwcel

Schakelcel

Gevoels-

zenuwcel

hormoonstelsel 

zenuwstelsel

snel

langzaam

de regeling duurt lang

De regeling duurt kort

De regeling bereikt plaats via het bloed

De regeling bereikt de plaats via uitlopers

hormonen

impulsen

Zelfstandig werken

Thema regeling 

- Opdrachten maken

- Basisstof 6

Klaar?

- Test jezelf

- Blooket spelen

Zelfstandig werken in stilte

Zelfstandig werken en fluisteren

Zelfstandig werken en overleggen