Triage braken les 1a

• Triage
• MBO
• Studiejaar 1

Braken

Les opbouw

1. Presentie 
2. Uitleg leereenheid periode 2
3. Introductie Braken
4. E-learning maken Braken
5. Evaluatie 
6. Huiswerk en vooruitblik. 

Uitleg Leereenheid 3 

Deze leereenheid voor triage is groot. Hij bestaat uit meerdere onderdelen.

Het wordt een verslag en een audio/video opname

1. Je maakt een script over een ziektebeeld die te maken heeft met buikpijn
2. Dit script laat je beoordelen door een klasgenoot en docent voor feedback
3. Je maakt van dit script een audio/video opname met een klasgenoot
4. Je maakt een registratie in het HIS op de juiste manier en maakt hiervan een foto
5. Je levert alles tegelijk in via CANVAS. 

Leerdoelen

Na deze les:

• De student kan uitleggen wat braken is en benoemt mogelijke oorzaken.
• De student kan alarmsymptomen herkennen bij braken (zoals bloedbraken, dehydratie).
• De student past triagecriteria en -vragen toe op de ingangsklacht 'braken'.
• De student weet wanneer contactadvies of doorverwijzing nodig is.

Welke oorzaken van braken ken jij?

Definitie braken

Braken, overgeven of emesis is het verwijderen van voedsel en andere stoffen uit de maag door de mond en soms de neus. Braken wordt gestuurd door het braakcentrum, dat gelegen is in de hersenstam. De genuttigde spijs wordt dan door de mond weer teruggebracht, meestal is dit vermengd met maagzuur.

Is braken ernstig?

Meestal is braken niet ernstig, en wordt het veroorzaakt door een virale infectie van de maag en darmen en is het na een paar dagen weer over. Maar soms kan braken wel ernstig zijn en is er meer aan de hand. 

Ziektebeelden

Nu gaan we verschillende ziektebeelden en urgenties behandelen die er zijn bij braken. 

Braken?

U1= Hevig bloedbraken

U2 = Matig bloedbraken

U4 = Gering bloedbraken.

de vraag of iemand misselijk is geweest is belangrijk omdat dan de kans op iets levensbedreigend minder groot is 

Uitleg bloedbraken triagewijzer

bloedbraken

Van belang is de mate van bloedverlies te bepalen. 

U1 = 'Hevig'  is opgeven van puur bloed. U2= 'Matig' is braaksel met bloed. U4 = 'Gering' is enkele druppels bloed bij het braaksel.

Bloed braken

Bloed dat in contact is geweest met maagsappen wordt donkerbruin tot koffiedikkleur. Bij bloedingen uit slagaders kan het bloed helderrood zijn, terwijl bloed uit aders donkerrood is. Door heftig braken of het zelf opwekken van de braakreflex kunnen vaatjes in de keel beschadigd raken, waardoor bloed in het braaksel kan komen.

Dit kan een U1, U2, en U4 zijn 

Dat is afhankelijk van de hoeveelheid bloed die de patiënt braakt. 

Bloeding in de maag of twaalfvingerige darm

Bloeding in de maag of twaalfvingerige darm

Een zweer in de maag of twaalfvingerige darm

kan er de oorzaak van zijn dat bloedvaatjes in de zweer beschadigd raken en gaan bloeden. De kans op dit soort zweren neemt toe bij (chronisch) gebruik van pijnstillers (aspirine en NSAID), prednison, koffie, alcohol, roken of wanneer iemand grote lichamelijke stress ondergaat. Zweren gaan vaak, maar gaan niet altijd gepaard met maagklachten/pijn.

Slokdarmbloeding

Oorzaken:

* Scheurtje slokdarm, na een langere periode van braken.

Bijvoorbeeld Anorexia of boulimia nervosa

*Spataderen op de slokdarm: chronische leverziekte of ontsteking galwegen of trombose

*Bloedvaatjes die in de keel beschadigd raken. (oesophagusvarices)

Noem de 3 plaatsen waar bloed vandaan kan komen bij bloedbraken

Wanneer heeft iemand een grote kans op een zweer in de maag of twaalfvingerige darm?

Welke 3 soorten van bloedverlies heb je bij bloedbraken ?

U2 vragen

U2 = Fecaal braken (ontlasting braken)

U2 = Hevige buikpijn

Hevige buikpijn en braken

Heeft een patiënt heftige buikpijn en bewegingsdrang. 

Bewegingsdrang is dat de patiënt niet stil kan zitten, maar echt moet bewegen om de pijn te verzachten.

Soms kan dit betekenen dat de patiënt een darmafsluiting (ileus)  heeft door een tumor of een beklemmende liesbreuk. 

Bij koliek pijn kan een patiënt ook gaan braken

Dit is altijd een U2

Advies: 

Diabetes en Braken U1, U2 en U3

U1 = Diabetes en kortademigheid en gebruik Insuline

U2 = Aanhoudend braken en Diabetes

U3 = Diabetes. 

Gevaar: Iemand met DM kan in coma raken bij aanhoudend braken en gebruik van insuline. 

Hevige en onbekende hoofdpijn en braken

Soms kan iemand bij hoofdpijn moeten braken, dit kan gebeuren door een ziektebeeld Migraine. Mogelijk hebben ze dit al vaker gehad.

Moet een patiënt braken bij hoofdpijn die ze nog nooit eerder heeft gehad dan moeten ze meteen naar de huisarts

Dit kan dan zijn bijvoorbeeld Meningitis of bloeding hersenvliezen. 

Schedeltrauma

Samen met de eerdere vraag van hoofdpijn en de vervolg vragen. hierbij onderscheid.

U2 = Hevige en onbekende hoofdpijn
Zeer recent schedeltrauma (korter dan 24 uur

Recent schedeltrauma (korter dan 2 weken en stolling afwijkend bij trauma (aanwezig of onbekend)

U3 = Recent schedeltrauma (korter dan 2 weken)

Hoofdpijn na ongeval en braken. =U2 en U3

Indien een patiënt hoofdpijn heeft en de afgelopen periode een ongeval heeft gehad, waarbij zijn hoofd bij betrokken is dan moet je alert zijn. Dit zou dan een mogelijk PIC zijn .

Ook overgeven, hoofdpijn dat ontstaat na een langer geleden ongeval kan ernstige gevolgen hebben. Dan kan een patiënt een subduraal hematoom hebben. 

Subduraal hematoom = U2 en  U3

Treedt op door een schedeltrauma, soms pas na dagen tot weken. De kans daarop is groter als iemand bloedverdunners gebruikt. Na verloop van tijd kunnen verlammingsverschijnselen, gedrags- of bewustzijnsveranderingen ontstaan.

Obstipatie

Is het voor langere tijd geen ontlasting te hebben gehad en dit kan door meerdere oorzaken komen. 

Ileus: verstopping van de darm = U2 (ga je ontlasting braken)

Te weinig vezels eten, niet voldoende drinken of onvoldoende bewegen. 

De 3 risicogroepen bij braken.

Kinderen jonger dan 3 maanden

Mensen met een verminderde weerstand

Mensen met een bepaalde chronische ziekte, bijv. diabetes.

Verdenking Diabetes Mellitus de Novo

Als een kind plotseling veel gaat drinken en plassen, meer dan dat je gewend bent kan dit een beginnende diabetes Mellitus meestal type 1 zijn. En dit is gevaarlijk. 

Bepaling voor U2 en U3

Bariatrische ingreep 

Dit is dat de patiënt in de afgelopen 6 maanden een maagverkleining heeft gehad.

Dan nog de U5 urgenties 

Hieronder vallen de volgende ziektebeelden:

Gastro-enteritis = buikgriep

Gastritis = ontsteking van het maagslijmvlies

Voedselvergiftiging. 

Gastro-enteritis = buikgriep

Doorgaans een virale infectie van maag en darmen, die dikwijls begint met misselijkheid en braken. Gaat niet altijd gepaard met koorts, een waterige diarree komt vaak later en houdt langer aan dan de maagklachten.

Gastritis = maagslijmvliesontsteking

Acute gastritis :oorzaken hiervan kunnen zijn: grote hoeveelheid alcohol en medicatie.

Chronische gastritis: oorzaken hiervan kunnen zijn: Helicobacter pylori heeft bijna iedereen in zijn maagslijmvlies. Maar ook alcohol en NSAID's en roken kunnen chronische gastritis veroorzaken

Voedselvergiftiging

Soms kan je verkeerde dingen eten of drinken en hierbij komen dan bacteriën vrij die ervoor kunnen zorgen dat je maag deze bacteriën wil verwijderen uit het lichaam, dit doet het door braken of diarree, meestal binnen 2-3 uur na inname

Dit kan 24-48 uur duren en daarna is het lichaam weer schoon. Blijft het langer aanhouden moet je de patiënt zien

Opdracht

Maak de volgende 

E-learning

Braken

Hoe voel je je? (Hoe zit je erbij?

Einde van de les! Deze les was...

niet leuk

wel aardig

leuk

humor

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

de leerstof thuis nog even bekijken

overgaan naar nieuwe leerstof

nog meer te weten komen over de leerstof

niet meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)

Vooruitblik

Volgende les gaan we weer aan de slag, met de triagewijzer hoofdstuk braken en gaan we op de juiste manier een  triagegesprek voeren en is je opdracht van deze les afgemaakt.