par 3.1 reactie kenmerken

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Reacties

Leerdoelen

- Een chemische reactie kunnen herkennen.

- Weten welke drie typen reacties er zijn. 

- Weten wat een exotherme reactie is.

- Weten wat een endotherme reactie is.

Reactie

Een reactie waar beginstoffen veranderen in eindstoffen, noem je een Scheikundige reactie.

Een ander woord voor een Scheikundige reactie,  is een Chemische reactie

Chemische reactie

Een chemische reactie kun je onder andere de volgende punten herkennen:

• Vuur
• Andere kleur
• Geur (niet altijd)
• Knal (explosie)
• Flits

Chemische reactie

Bij een chemische reactie verdwijnen
stoffen en ontstaan er nieuwe stoffen.

De stoffen die verdwijnen heten beginstoffen en de stoffen die

ontstaan heten reactieproducten.

Chemische reacties

Stel je steekt je stoel in de fik. Het hout zal gaan branden en je houdt as over. Dit is een voorbeeld van een chemische reactie. 

Bij een chemische reactie veranderen de moleculen.

Bij een chemische reactie verdwijnen je beginstoffen (hout) en ontstaan er nieuwe reactieproducten (as)

Wat verandert er bij chemische reacties?

1. Niets
2. Vlammen
3. Fase (vast, vloeistof of gas)
4. Stofeigenschappen

3.Oplossen van suiker

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Een ei bakken

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Water koken

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Hout zagen

1. Chemische reactie
2. Geen chemische reactie

Treden chemische reacties op als je mengsels scheidt

1. Ja, altijd
2. Soms, bv bij destilleren
3. Nee, nooit
4. Alleen bij indampen

Endotherm

Wanneer je steeds energie moet toevoegen
om er voor te zorgen dat de reactie doorgaat, is de reactie endotherm.

Wanneer de energietoevoer stopt, stopt de reactie
ook.

(bijvoorbeeld: het koken van een ei)

Exotherm

Wanneer bij de reactie energie vrijkomt,
is de reactie exotherm.

Ook wanneer je de reactie opgang moet
brengen (bijvoorbeeld: een kaars aansteken) is de reactie
exotherm.

(bijvoorbeeld: alle verbrandingen zijn
exotherm)

Endotherm

Exotherm

Bij een endotherme reactie...

1. komt er energie vrij
2. is er alleen heel even energie nodig
3. is er continu energie nodig

Is deze reactie exotherm of endotherm?

1. exotherm
2. endotherm

Welk proces is exotherm?

1. Het bakken van een ei
2. Het smelten van kaarsvet
3. Het verbranden van aardgas
4. Het koken van water

Welke reactie is endotherm?

1. Het stollen van ijs
2. Verbranding van papier
3. Condenseren van waterdamp
4. Het smelten van ijs

Bij een exotherme reactie bevatten de beginstoffen ...... dan de reactieproducten (vul in)

1. minder energie
2. meer energie
3. evenveel energie

Wet van Lavoisier

De massa van alle stoffen vóór de reactie samen is net zo groot als de massa van alle reactieproducten bij elkaar.

Dit wordt de wet van Lavoisier genoemd

LET OP!

Het gaat om alle stoffen.
Dus gassen moet je ook meetellen.

De wet van Lavoisier in reactievergelijkingen

Het aantal atomen van iedere soort is vóór en ná de reactie gelijk.

Reactiesnelheid

- Temperatuur

- Soort stof

- Concentratie

- Verdelingsgraad 

Hoe groter de reactiesnelheid ...

1. ...hoe langer de reactietijd.
2. ...hoe korter de reactietijd.

Als je de concentratie verhoogt wordt de reactiesnelheid...?

1. groter
2. kleiner
3. blijft gelijk

Wat heeft geen invloed op de reactiesnelheid

1. Concentratie
2. Doorlooptijd van de reactie
3. Temperatuur
4. Soort stof

De reactiesnelheid is lager bij

1. een fijnere verdelingsgraad
2. een minder fijne verdelingsgraad
3. de verdelingsgraad is niet van invloed

En nog een...

Katalysator, volgende les Demoproef

par 3.1

maken opgaven par 3.1           1 t/m 13

Nu aan de slag met:

- Maak vragen 11, 12, 13

De drie soorten reacties

- Verbrandingsreacties 

- Ontledingsreacties

- Vormingsreacties

Branddriehoek

De drie voorwaarden voor het verlopen van een verbrandingsreactie

Ontledingsreactie

Reactie waarbij 1 beginstof (verbinding) ontleed wordt in 2 of meer producten (verbinding en/of elementen)

Elektrolyse

ontledingsreactie met elektrische energie

elektrolyse  van water

Thermolyse

ontledingsreactie met warmte

dit is niet verbranden!

thermolyse van suiker

Fotolyse

Reactieschema:

zilverchloride(vast) —>

zilver(vast) + chloor(gas)

Vormingsreactie

• Altijd 2 of meer beginstoffen.
• Blijf hierbij altijd goed lezen. 

• Voorbeeld:
• Natrium + chloor --> natriumchloride

chemische reacties
kunnen we nu opdelen in:

1. ontledingsreactie:
   één beginstof ->  meerdere
                                        eindproducten  
2. verbrandingsreactie:  
   beginstof + zuurstof ->
                                       eindproduct(en) 
3. andere vormingsreacties 
   

1. vormingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. ontledingsreactie

1. vormingsreactie
2. verbrandingsreactie
3. ontledingsreactie

Als iets verhit wordt zonder zuurstof is het dan een verbrandingsreactie of ontledingsreactie?

1. Verbrandingsreactie
2. Ontledingsreactie

Bij een verbrandingsreactie komt warmte vrij. Deze reactie is...

1. exotherm
2. endotherm

Roesten van een oude fiets is een ...

1. Fase-overgang
2. verbrandingsreactie
3. Vorming van een mengsel
4. ontledingsreactie

Aan de slag

Neem paragraaf 3.1 goed door.

Maak opdracht 9 t/m 14.