Preventie en gezondheidsbevordering

• Doktersassistente
• MBO
• Studiejaar 2

Preventie en gezondheidsbevordering

Wat gaan we doen vandaag?

Theorie: Preventie en gezondheidsbevordering

Practicum: Ampul optrekken, I.M. injecteren

Lesdoelen

Aan het eind van de les :

kan de student de vaccinaties volgens het RIVM uitleggen

kan de student verschillende vormen van preventie benoemen

kan de student een injectiespuit klaar maken en i.m. injecteren

Tegen welke ziekten
worden kinderen ingeënt?

DKTP 

Difterie, Kinkhoest Tetanus Polio

Difterie

• besmettelijke infectie met een bacterie
  
• hoesten en niezen
  
• de plaats van de infectie in je lichaam bepaalt vaak hoe   ziek je wordt.
  

Kinkhoest

• besmettelijke infectie met een bacterie
  
• 100-dagen hoest
  
• lichte koorts 

Tetanus Clostridium tetani bacterie

• niet besmettelijk
• kaakklem of wondkramp 
• straatvuil in een wond(je)

Polio kinderverlamming

• drie typen poliovirussen.
• virus door besmet voedsel, besmette ontlasting of besmet water of door kleine druppeltjes in de lucht. 
• weinig klachten
• alleen een ‘griepje’. 

BMR 

Bof Mazelen Rode hond

Bof

• besmettelijk virus
• hoesten en niezen
• een ontsteking van de speekselklieren
• dikke wang

Mazelen

• zeer besmettelijk virus 
• hoesten en niezen
•  verkoudheid en koorts. 
• uitslag, de bekende rode vlekjes in het gezicht en op het lichaam. 
• flink ziek en je kunt hoge koorts krijgen. 

Rode hond

• zeer besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door het   rubellavirus
• niet erg ziek
• gevaarlijk voor zwangere vrouwen>miskraam of ernstige aangeboren afwijkingen 
• moe, verkouden lichte koorts krijgen. Daarna  huiduitslag, meestal achter de oren, in het gezicht en in de nek. Soms ook keelpijn, hoest en branderige ogen. 

Hep B

• een ontsteking van de lever
  
• moeder op kind bij de geboorte, seksueel contact, contact met besmet bloed.
  
• acute en chronische hepatitis B
  
• moe, spierpijn, griepachtige klachten, geelzucht

Hib  Haemophilus influenzae type b

• besmettelijk bacterie die bij vrijwel alle mensen zo nu en dan in de neusholte voorkomt. 
• een snotneus, of een keel-, oor- of bijholteontsteking

• Bij jonge kinderen kan de infectie wel ernstig verlopen en strottenklepontsteking, hersenvliesontsteking of een ernstige longontsteking veroorzaken. 

Meningokokken ACWY

meningokokkenziekte

• besmettelijk bacterie de meningokok.
  
• meerdere typen. De typen A, B, C, W en Y
  
• hoesten en niezen , zoenen
  
• meestal niet ziek
  
• hersenvliesontsteking (nekkramp) of
  
• bloedvergiftiging.
  
• hoge koorts, nekkramp of luierpijn
  

Pneu

pneumokokkenziekte

• besmettelijk bacterie (ook overdraagvbaar als je zelf niet ziek bent)
• hoesten en niezen , zoenen
• Niet ziek
• middenoorontsteking, bijholteontsteking en bronchitis 
• ernstige longontsteking, hersenvliesontsteking of bloedvergiftiging. 

HPV 

humaan papillomavirus

• heel besmettelijk virus 
• sexueel overdraagbaar
•  meestal merk niks
  
• Verschillende typen HPV-infecties.
  
•  De twee gevaarlijkste zijn de typen 16 en 18,
  
•  Baarmoederhals kanker 

Wat is het doel van preventieve gezondheidszorg?

welke verschillende vormen van preventie ken je?

Het doel van preventie is: voorkómen dat een ziekte en/of beperking ontstaat. 

Verschillende vormen van preventie:

 Primaire preventie:  voorkomen van ziekten zoals:

• cariës en tandvleesontsteking;
  
• hart- en vaatziekten;
  
• griep (influenza);
  
• soa’s;
  
• spina bifida (open ruggetje).
• vaccinaties griep, reisvaccinatie, virussen die baarmoederhalskanker veroorzaken
• voorlichting: stoppen met roken, dieetadviezen  

Secundaire preventie.: ziekten in een vroeg stadium opsporen

• bevolkingsonderzoeken: borstkanker,           baarmoederhalskanker, darmkanker
• Ook kunnen patiënten die (extra) risico lopen worden opgeroepen. Bijvoorbeeld mensen met risicofactoren voor diabetes of hart- en vaatziekten. Zij krijgen op basis van een risicoprofiel een leefstijladvies en behandeling.
• Periodieke controle tandarts

Screening is vooral zinvol bij ziekten die dan nog goed te behandelen zijn en liefst beter dan wanneer de ziekte zich al verder heeft ontwikkeld.

Tertiaire preventie: voorkomen dat de ziekte verergert of dat er complicaties optreden.

• inhalatiemedicijnen verkeerd worden gebruikt;
  
• wonden geïnfecteerd raken
• een patiënt langdurig slaap- en kalmeringsmiddelen gebruikt
• een patiënt niet eens begint met zijn medicijnen, omdat hij wordt afgeschrikt door de lijst van bijwerkingen in de bijsluiter
• een patiënt (te snel en zonder overleg) stopt met zijn medicijnen
• een patiënt te laat hulp inroept bij ernstige problemen.

Quaternaire preventie: voorkómen dat mensen onnodig gebruikmaken van zorg en afhankelijk worden van zorg.

• afraden van onnodig (preventief) onderzoek, zoals   onnodige check-ups en total body scans. 
• ondersteunen van mensen met chronische klachten zodat   zij zo veel mogelijk de eigen regie houden over hun leven   en de zorg 

(Bij chronisch zieken is zelfstandigheid en zelfmanagement namelijk heel belangrijk: zo veel mogelijk zelf de regie voor de eigen gezondheid en het eigen leven in handen houden).

• Opzuigen uit ampul of flacon

• De intramusculaire injectie

mijn.bsl.nl

Wat hoort er niet in het rijtje thuis bij BMR?

1. Bof
2. Rode Hond
3. Mazelen
4. Roodvonk

Wat valt onder secondaire preventie?

1. Vaccinaties
2. Advies over verkeerd medicatie gebruik
3. Bevolkingsonderzoeken
4. Dieet adviezen geven

Waar staan de letters DKTP voor?

1. De Bof Kinkhoest Tetanus Polio
2. Difterie Kanker Tetanus Polio
3. Difterie Kinkhoest Tetanus Pokken
4. Difterie Kinkhoest Tetanus Polio

Wat is het doel van quaternaire preventie?

1. Voorkomen dat de ziekte verergert of dat er complicaties optreden.
2. Zorgen dat mensen gebruikmaken van zorg en afhankelijk worden van zorg
3. Voorkómen dat mensen onnodig gebruikmaken van zorg en afhankelijk worden van zorg.
4. Zorgen dat de ziekte verergert of dat er complicaties optreden.