Periode 1 les 6 // WOI

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Na deze les ken je/kun je

• Ik kan uitleggen waarom WOI een 'wereldoorlog' werd, en kan uitleggen welke rol de VS en Rusland hierin gespeeld hebben.
• Ik ken het begrip 'onbeperkte duikbotenoorlog' en kan dit in verband brengen met het verloop van WOI.
• Ik ken de keerpunten van WOI

Vooraf: Oorzaken van de Eerste Wereldoorlog

- Nationalisme: Mensen worden trots op hun land. Een grote liefde hebben voor je eigen land en volk. 

- Modern imperialisme: Landen in Europa willen allemaal zo veel mogelijk kolonies hebben. Landen beconcurreren elkaar 

- Militarisme: Landen gingen hun militaire macht uitbreiden en verheerlijken.

- Wapenwedloop: welk land heeft de beste en de meeste wapens?

- Bondgenootschappen in Europa

Bondgenootschappen

Landen voelden zich onveilig en gaan bondgenootschappen aan. Europa raakte verdeeld in twee kampen:

De Centralen: Oostenrijk-Hongarije en Duitsland

De Geallieerden: Frankrijk, Engeland en Rusland.

Aanleiding WOI: Moord op Frans Ferdinand

Servië heeft een bondgenootschap met Rusland en ruzie over Bosnie met Oostenrijk-Hongarije.

- De kroonprins van Oostenrijk - Hongarije wordt vermoord

- Oostenrijk Hongarije geeft Servië de schuld en verklaart Servië de oorlog

- Servië vraagt Rusland om te helpen.

- Bondgenootschappen komen met elkaar in oorlog

                                   --> ontstaan Totale oorlog en Wereldoorlog.

Een Wereldoorlog

- Gedurende de oorlog doen steeds meer landen mee aan de oorlog. 

- Het Ottomaanse Rijk sloot zich aan bij de Centralen. 

- Kolonies in Afrika en Azië  ingezet voor de oorlog, mn door geallieerden.

Doet Amerika mee?

Keerpuntjaar 1917

 Vanaf 1917 doet ook Amerika mee in de oorlog:

• Woede USA door Duitse aanval op passagierschip Lusitania, 1200 doden 
• 6 april 1917 besloot de VS mee te doen in de oorlog > eind 1917 eerste soldaten in Europa. 
  

1917: keerpunt in de oorlog 2

- Rusland wil niet langer vechten omdat ze grote verliezen geleden hadden en de regering steeds meer kritiek kreeg: het land was onrustig

- Na massale demonstraties tegen de Tsarenfamilie en de oorlog, moest de Tsaar aftreden.

- In 1917 pakt Lenin de macht in Rusland en stappen ze uit de oorlog met Duitsland (Ten kosten van veel grondgebied)

               

                    Rusland start vervolgens de Russische Revolutie 

Rusland 1917: 

veel problemen 

- Veel arme boeren zonder eigen grond

- Rijke grootgrondbezitters

- Veel arme industriearbeiders

- Veel honger en slechte huizen

- Soldaten met te weinig eten en geen goede uitrusting of training

- De Tsaar heeft het moeilijk om de rust te bewaren.

Russische Revolutie Februari

1917: Februari Revolutie --> Begin Russische Revolutie: Tsaar moet aftreden . 

Oorlog gaat door.

 --> Slechte beslissing: veel  verliezen in de oorlog en volk nog bozer.

Oktober 1917: Enter Lenin: hij belooft dat hij het communisme een eind gaat maken aan de honger en ongelijkheid. 

Ook sluit hij vrede met de Centralen (de Brest-Litovsk vrede).

Doelen en ideeën van het Communisme

• Arbeiders aan de macht
• Alle bezit is van de staat.

De staat verdeelt het bezit: Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders

• Iedereen verdient hetzelfde. Winst maken kan niet.

1917: na het keerpunt

- Duitsland verplaatst zijn troepen van oost naar west. Er is nu maar 1 front 

- Duitse bevolking denkt dat de overwinning er aan zit te komen.

- Havens naar Duitsland zijn echter door de geallieerden geblokkeerd, er ontstaan tekorten aan munitie, eten.

- Amerika vecht mee aan de kant van Engeland en Frankrijk. Veel verse troepen en wapens!

- Duitsland kan hier niet tegenop.....

                                                   HOE ZAL DIT AFLOPEN......??????