Hart en vaat aandoeningen

• Verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Hart en vaat aandoeningen

Opbouw van de les

- AWR

- Leerdoelen bespreken

- Theorie

- Opdrachten

Leerdoelen

Na de les kun je de belangrijkste aandoeningen aan het hart benoemen

Wat zijn hart- en vaatziekten?

Hart- en vaatziekten zijn aandoeningen aan het hart of de bloedvaten, zoals een hartinfarct of spataderen. Ze ontstaan vaak door blokkades of schade in de bloedsomloop en kunnen ernstig zijn.

Als helpende herken je signalen, bied je zorg en help je mee aan het voorkomen van deze ziektes

Risicofactoren 

Hart - en vaatziekten ontstaan door een combinatie van:

Erfelijke aanleg

Leefstijlfactoren

Risicofactoren

Factoren die NIET te beïnvloeden zijn:

Leeftijd

Erfelijke aanleg

Risicofactoren

Diabetes, roken, overgewicht, hoge bloeddruk en hoog cholesterol verhogen het risico op hart- en vaatziekten.

Hoge bloeddruk belast het hart en kan leiden tot hoofdpijn, duizeligheid en kortademigheid.

Hoog cholesterol kan de bloedvaten vernauwen en de bloedstroom naar het hart belemmeren.

Veelvoorkomende hart- en vaatziektes

Veelvoorkomende hart- en vaatziektes zijn trombose, embolie, hartfalen, hartinfarct, beroerte (CVA) en TIA.

Trombose

Trombose is de vorming van een bloedstolsel binnen een bloedvat. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot een trombosebeen. Hierbij blokkeert een stolsel een ader in het been. Dit veroorzaakt pijn, zwelling en het been ziet rood of kleurt donkerder.

Embolie

Een embolie treedt op als een bloedstolsel losraakt. Het stolsel kan via de bloedstroom naar een ander deel van het lichaam gaan. Daar kan het vast komen te zitten, bijvoorbeeld in de longen (longembolie). Dit kan ademhalingsproblemen en pijn op de borst of bij ademhaling veroorzaken. In ernstige gevallen kan het zelfs tot de dood leiden.

Aderverkalking

Afwijking in de bloedvat door een vetophoping. Vernauwing van de slagaderen. 

Weefsels krijgen steeds minder zuurstof rijk bloed.

Alle slagaders in het lichaam kunnen worden 

aangetast door aderverkalking.

Risicofactoren voor aderverkalking:

• Roken        • Ongezonde voeding

• Weinig beweging  • Overgewicht

• Hoge bloeddruk   • Suikerziekte (diabetes)

• Hoog cholesterol  • Erfelijkheid

• Stress

Waar zorgt aderverkalking voor?

Aderverkalking kan zorgen voor een verstopt bloedvat in de hersenen, wat leidt tot een herseninfarct, de meest voorkomende vorm van een CVA.

Hartfalen

Bij hartfalen pompt het hart niet genoeg bloed door het lichaam. Dit kan leiden tot:

• Vermoeidheid: Je voelt je vaak moe.
  
• Kortademigheid: Moeite met ademhalen, vooral bij inspanning.
  
• Zwelling: Vochtophoping in benen, enkels of buik.
  
• Verlies van eetlust: Minder honger.
  
• Onregelmatige hartslag: Het hart klopt sneller of onregelmatig.

Wat is een hartinfarct?

Een hartinfarct (hartaanval) ontstaat als een bloedvat naar het hart plotseling verstopt raakt, vaak door een bloedstolsel. Hierdoor krijgt een deel van de hartspier geen zuurstof en kan afsterven.

Belangrijke symptomen:

– Druk of pijn op de borst

– Pijn in armen, kaak, nek of rug

– Misselijkheid, benauwdheid, angst

👉 Spoedhulp is direct nodig!

CVA of Cerebro-vasculair accident. 

Wat is een CVA (beroerte)?

Een CVA is de afkorting van Cerebro Vasculair Accident. Dit is het medische woord voor een beroerte. Bij een CVA gaat er iets mis in de hersenen doordat er geen of te weinig zuurstof bij komt. Hierdoor kan een deel van de hersenen beschadigd raken.

Er zijn twee soorten CVA’s:

Herseninfarct: een bloedvat in de hersenen is verstopt. Dit komt het meeste voor.

Hersenbloeding: een bloedvat in de hersenen scheurt, en er komt bloed in het hersenweefsel.

Beide vormen zijn ernstig en moeten direct behandeld worden. Hoe sneller iemand hulp krijgt, hoe groter de kans op herstel.

Symptomen CVA

De acute verschijnselen zijn bij beide vormen hetzelfde:

plotseling een scheeftrekkend gezicht, een afhangende mondhoek;

plotseling wartaal spreken, niet meer uit woorden kunnen komen of onduidelijk praten;

plotseling krachtverlies of verlamming van één arm.

Wat is de FAST-methode?

FAST is een Engelse afkorting en staat voor:

Face (gezicht) – Hangt een mondhoek scheef?

Arm (arm) – Kan iemand nog beide armen omhoog houden?

Speech (spraak) – Is de persoon moeilijk of vreemd gaan praten?

Time (tijd) – Bel direct 112 bij deze signalen!

Opdracht

Ga naar Its Learning/ Overzicht/ Hart- en vaatziekten

Evaluatie

Wat vond je van de les?