HFF 4.6 Verzuiling en ontzuiling van Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo, mavo
• Leerjaar 3,4

Nederland na 1945: cultuur en mentaliteit

6. Verzuiling en ontzuiling van Nederland

Leerdoel

Welke zuilen waren er in Nederland?

Wat waren de oorzaken van de ontzuiling?

Hoe is Nederland na de ontzuiling veranderd?

Verzuiling

• De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten
• Eigenlijk werd het van je verwacht dat je alleen omging met mensen binnen je eigen zuil
• Er was veel sociale controle: familie, vrienden en de buurt controleerden of je je wel aan de 'regels' van de zuil hield.

Waarom ontstaan politieke partijen?

• Katholieken voelen zich achtergesteld. Zij strijden voor emancipatie: gelijke rechten als protestanten
  

• Socialisten willen de sociaal zwakkeren helpen.

• Tegen de ideeën van de Liberalen en/of de van de Franse Revolutie (vooral protestanten)

SDAP (Sociaal Democratische Arbeiders Partij)

ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

RKSP (Rooms-Katholieke Staatspartij)

Vrijheidsbond

Pieter Jelles Troelstra (SDAP)

Ferdinand Domela Nieuwenhuis (SDB)

Herman Schaepman (Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen)

Abraham Kuyper (ARP)

Johan Rudolf Thorbecke (Liberalen)

Ontzuiling va. '60

Oorzaken van ontzuiling:

1) welvaart stijgt

2) beter onderwijs en zorg

3) opkomst jeugdculturen

Je hoeft niet meer bij 1 groep te horen: je wil van alles wat: individualisme

Hoe verandert dit de samenleving?

De zuilen verliezen hun invloed

Mensen bepalen zelf waar ze voetballen, welke krant ze lezen en naar welke school ze gaan (niet meer per se van hun oude zuil) 

Leerdoel

Welke zuilen waren er in Nederland?

• Liberalen (vrijheid)
• Socialisten (gelijkheid)
• Protestanten (geloof / Bijbel)
• (Rooms-)katholieken (geloof / Paus)

Leerdoel

Wat waren de oorzaken van de ontzuiling?

• Bezetting WO II (verzuilde instanties verboden door de Duitsers)
• Stijgen van de welvaart vanaf
  jaren '50
• Betere zorg en onderwijs
• opkomst jeugdculturen

Leerdoel

Hoe is Nederland na de ontzuiling veranderd?

• Verzuilde organisaties verdwenen / gingen samenwerken
• Kranten schrijven niet meer uitsluitend voor hun eigen zuil
• Normaal om bv. op een christelijke school te gaan als je ongelovig bent of bv. bij een R.K. voetbalclub te gaan spelen.

Maken:

Opdrachten 4.6:  3 t/ 12