6.2 Oorlog, terrorisme en praten over vrede

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 6: 

Het Israëlisch-Palestijnse conflict

§6.2 Oorlog, terrorisme en praten over vrede 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de nieuwe staat Israël is ontstaan en hoe de buurlanden daarop reageerden.
• Je kunt uitleggen welke gevolgen de stichting van Israël had voor de Palestijnen en hoe zij zich daartegen verzetten.
• Je kunt drie redenen noemen waarom vrede tussen Israël en de Arabische landen voor de hele wereld belangrijk is, en uitleggen waarom het Akkoord van Camp David toch mislukte.

Terugblik

6.1

Joodse immigratie - Palestijnse problemen 

• Door de Britse toezegging van een Joods nationaal tehuis (1917): veel Joodse immigranten (ongeveer 40.000) naar Palestina 

• Welgestelde Joden kopen veel grond van Arabische grootgrondbezitters: Palestijnse Arabieren worden van hun land gezet

1933

Antisemitische politiek van Hitler zorgde voor een groei van het zionisme. 

Veel Joden vluchten naar Palestina

Je kunt uitleggen hoe de nieuwe staat Israël is ontstaan en hoe de buurlanden daarop reageerden.

• 1945: Einde Tweede Wereldoorlog
• Zeker 6 miljoen joden vermoord (Holocaust)

• 1945: Oprichting Verenigde Naties (VN)
  - Internationale organisatie
  - Bijna alle landen lid
  - Doel: zorgen voor vrede en veiligheid
• Plan VN: 1947: Palestina splitsen 
  - 1 Joodse Staat
  - 1 Palestijnse Staat
  - Jeruzalem bestuurd door de VN 

• Joden gingen akkoord, Palestijnen weigerden.

• Daarom riep de Joodse leider Ben Goerion in 1948 zelf maar hun eigen staat Israël uit. 

Gevolgen

• Arabische buurlanden woedend:
  - Joden zijn indringers
  - Niet erkend door buurlanden
  - 1 dag na het uitroepen van Israël verklaren Egypte, Syrië en Libanon het land de oorlog.
• SU en VS erkennen staat Israël wel

Arabisch-Israëlische Oorlog (1948-1949)

Israël: de Israëlische Onafhankelijkheidsoorlog

Palestijnen: al-Nakbah ('de Ramp')

• Israël wint de oorlog en verovert veel gebieden: ook gebieden die  door de VN aan de Palestijnse Arabieren waren toegezegd

• Ruim 700.000 Palestijnse Arabieren vluchten uit Israël 

Zesdaagse Oorlog, 1967 

• Arabische landen en Israël raakten opnieuw in een oorlog verwikkeld. 

• Het sterke en moderne Israëlische leger verplettert in 6 dagen Egypte, Jordanië en Syrië

Zesdaagse Oorlog, 1967 

• Israël bezet grote stukken land: Sinaï en Gazastrook (van Egypte), Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem (van Jordanië) , de Golan (van Syrië) 

Bezette gebieden:

gebieden die zijn bezet door Israël, maar waarvan de VN niet erkennen dat ze bij Israël horen.

Je kunt uitleggen welke gevolgen de stichting van Israël had voor de Palestijnen en hoe zij zich daartegen verzetten.

Palestijnse vluchtelingen

• 1948: 700.000 Palestijnen huis verlaten. Soms eigen initiatief, soms verdreven.
• 'De Ramp' 
•  1967, tijdens de zesdaagse oorlog: Nog 200.000 vluchtelingen
• 1 miljoen Palestijnen leven in Israël. Deze worden gediscrimineerd. 
• 5 miljoen Palestijnen leven in bezette gebieden.

Palestijnse vluchtelingen

Vluchtelingenkampen

• Veel gevluchte Palestijnen in kampen in buurlanden. 
  
  
• Vandaag nog steeds!
  
  
• Palestijnse vluchtelingen mogen niet terugkeren > vijanden van Israël
  
  
• Nog steeds 1.5 miljoen Palestijnen 
  
  
• Slechte leefomstandigheden

Terreur

• Groeiende onvrede
• Terreur om aandacht te krijgen
  - Gijzelen, moord, bomaanslagen, vliegtuigkapingen
• Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO)
  - Doel: Stichting Arabische staat
  - Doel: Opheffing Israël
      --> Niet-Arabische landen hier tegen    

PLO

• Opgericht in 1964
• leider: Yasser Arafat

Je kunt drie redenen noemen waarom vrede tussen Israël en de Arabische landen voor de hele wereld belangrijk is, en uitleggen waarom het Akkoord van Camp David toch mislukte.

Drie redenen:

1. De Holocaust tijdens WOII
   
   -> veel landen vinden dat Joden recht hebben op eigen land.
   
   
2. De afhankelijkheid van de Arabische olie
   
   > Landen gedogen Arabische woede over Joodse staat op Arabisch grondgebied. 
   
   
3. Door de centrale ligging van het Midden-Oosten, zowel belangrijk voor olie als militair belangrijk > Israël is de enige Westerse democratie in het gebied
   
   -> daarom voor VS logische bondgenoot. 

1973: nieuwe Arabisch-Israëlische oorlog 

-> Egypte en Syrië vielen Israël aan.
-> Westerse landen (waaronder NL) schieten Israël te hulp.

• 1973: olieboycot: Arabische landen leveren geen olie meer aan landen die Israël hadden gesteund.
• Autoloze zondag

Camp David

Na  de boycot kwamen er onderhandelingen: akkoord van Camp David (1978).

• De Egyptische president Sadat erkent de staat Israël ==> in ruil hiervoor geeft Israël de Sinaïwoestijn terug (die Israël sinds 1967 bezette)
• De Israëlische premier Begin belooft dat de Gazastrook en Westelijke Jordaanoever een zekere mate van zelfbestuur krijgen
  

In Camp David schudt de Egyptische president Sadat (links) de hand van de Israëlische premier Begin (rechts). In het midden staat de Amerikaanse president Carter. (foto uit 1978)

Reactie PLO en Arabische landen op Akkoord van Camp David:

• Wezen akkoord af
• Weigerden Israël te erkennen
• Werkten niet mee aan zelfbestuur in bezette gebieden
  
  

In jaren daarna braken tussen Israël en buurlanden weer nieuwe oorlogen uit. 

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe de nieuwe staat Israël is ontstaan en hoe de buurlanden daarop reageerden.
• Je kunt uitleggen welke gevolgen de stichting van Israël had voor de Palestijnen en hoe zij zich daartegen verzetten.
• Je kunt drie redenen noemen waarom vrede tussen Israël en de Arabische landen voor de hele wereld belangrijk is, en uitleggen waarom het Akkoord van Camp David toch mislukte.