Ziek zijn les 2

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Ziek zijn les 2

De vorige les heb je geleerd welke soorten ziekteverwekkers er zijn en op welke manier die ziekteverwekkers je lichaam binnen komen. 

Deze les ga je leren hoe je weer beter wordt.

Welke woorden heb je
onthouden
van de vorige les?

Hoe genees je?

Na een infectie gaat je lichaam meteen aan het werk om de ziekteverwekkers uit te schakelen. Het uitschakelen van ziekteverwekkers noem je afweer. De afweer gebeurt door witte bloedcellen. De witte bloedcellen ontstaan in het binnenste van je botten: het beenmerg. Ze rijpen onder andere verder in je lymfeklieren.

Witte bloedcellen

Je hebt twee soorten witte bloedcellen: ‘vreetcellen’ en ‘antistofcellen’.

Vreetcellen

In een wond kunnen bacteriën komen en een ontsteking veroorzaken. Dan gaan de vreetcellen aan het werk. Deze witte bloedcellen gaan uit de haarvaten. Ze sluiten de bacteriën in en verteren ze.

Als de vreetcellen hun werk gedaan hebben, gaan ze dood. Er komt pus of etter uit de wond. Dat zijn de dode witte bloedcellen, verteerde bacteriën en de resten van kapotte huidcellen.

Vreetcellen

Eventjes luisteren

Majel heeft haar hand opengehaald aan roestig prikkeldraad. Na een paar dagen begint het wondje te kloppen en komt er ‘smurrie’ uit.
Welk type bloedcel komt in actie?

Als je deze vraag fout hebt beantwoord, ga dan nog eens de vorige slides doorlezen.

Hoe heet de smurrie, en waar bestaat het uit?







Hoe heet de smurrie, en waar bestaat het uit?





Hoe heet de smurrie, en waar bestaat het uit?

Waarom moeten witte bloedcellen ook tussen de cellen hun functie uitvoeren?

Antistofcellen

Als je een infectieziekte hebt, komen de ‘antistofcellen’ in actie. Antistofcellen zijn witte bloedcellen die antistoffen maken. Antistoffen schakelen de ziekteverwekkers uit en daarna ruimen vreetcellen ze op. Dat gaat zo:

Er komen ziekteverwekkers in je lichaam.

Antistofcellen maken de juiste antistof.

De antistofcellen gaan zich snel delen. Al deze cellen maken antistoffen.

De antistoffen koppelen de ziekteverwekkers aan elkaar en schakelen ze zo uit.

Vreetcellen sluiten de gekoppelde ziekteverwekkers in en verteren ze.

Alweer een stukje uitleg

herkennen ziekteverwekker

De witte bloedcellen herkennen een ziekteverwekker aan eiwitten op de buitenkant van de ziekteverwekker. Die herkenningseiwitten aan de buitenkant van een cel noem je antigenen. Je eigen lichaamscellen hebben ook antigenen, die zijn lichaamseigen. De antigenen van de ziekteverwekker horen niet in het lichaam. De witte bloedcellen herkennen ze als lichaamsvreemd en gaan dan antistof maken.

Herkennen ziekteverwekker

Elke ziekteverwekker heeft zijn eigen antigenen, met een specifieke vorm. Voor elk soort ziekteverwekker maken je witte bloedcellen aparte antistoffen. Die antistoffen passen precies op de antigenen van die soort ziekteverwekker en werken daardoor alleen maar tegen deze ene ziekteverwekker

Joehoe beluister mij!

Antistof

Ziekteverwekker

Antigenen

Antistofcel

Vreetcel

gekoppelde ziekteverwekkers

Hier zie je een pneumokok. Dat is een bacterie die longontsteking kan veroorzaken. Welke antistof is in dit voorbeeld het meest geschikt? Geef het antwoord op de volgende slide.

Op de vorige slide zag je een pneumokok. Dat is een bacterie die longontsteking kan veroorzaken. Welke antistof is in dit voorbeeld het meest geschikt?

Nynke heeft een maand geleden griep gehad. Nu zijn veel mensen om haar heen verkouden.

Heeft Nynke ook kans om verkouden te worden? Leg uit.

Goed gedaan! 

Je hebt les 2 afgerond. Als je dit nu heel lastig vind. Lees alles dan nog eens een keertje door. Of stel een vraag tijdens de les.