Kraamzorg "Als het stil is "

Kraamzorg "Als het stil is "

wat kun je beteken voor ouders
bij een overleden baby

Taken kraamzorg 

- zorg voor de "kraamvrouw" , controles, helpen met eventuele lichamelijke verzorging

- controle van borsten, denk aan stuwing 

- zorg voor andere kinderen 

- zorg voor huishouden

- bieden van emotionele steun

- helpen bij regelzaken indien gewenst 

 - Vraag wat wensen en behoeften zijn. 

Wel of niet feliciteren.

Wat zeg je als een baby overlijdt?

- Felicitatie wordt soms gemist door ouders 

- Naast het verlies bestaat namelijk ook trots en bovenal liefde. Want wat was deze baby geliefd, mooi en herkenbaar voor deze ouders. Normaal vier je dat moment met je familie en beste vrienden. Nu is het oorverdovend stil.

- Vraag naar de naam van de baby en noem deze ook 

- Feliciteren/condoleren

Sommige ouders vinden dit fijn, anders ouders willen wel de bedoelde intentie maar met andere woorden, dus ipv feliciteren, zeg je bv. hoe mooi de baby is en i.p.v. condoleren kun je zeggen hoe erg je het vindt. Doe wat bij je past. 

-  Serveer op wens beschuit met muisjes, vraag hierna bij de ouders 

Praten over het kind dat wordt gemist

- Los van de felicitaties helpt het ook in deze eerste periode om over het kind te praten en over het leven dat gemist wordt. Je erkent hiermee de gebroken dromen. Je laat zien dat je begrijpt dat dit verlies niet overgaat, dat er geen “plekje voor te vinden is” maar dat het een leven lang meereist.

- Naar foto’s kijken

Als er foto’s zijn, vraag er dan naar. Vertel wat je ziet. De neus van papa, de lange vingers van mama. Hij of zij heeft de duidelijke kenmerken van de familie, zal vast en zeker lang zijn geworden of net zo blond als papa. Het kon niet missen dat zijn of haar stevige beentjes goed van pas waren gekomen bij het sporten en wat had het mooi geweest als hij of zij net zo creatief was geweest als mama. En ga zo maar door.

- Vraag de moeder naar haar geboorteverhaal. Vaak wordt daar overheen gestapt want ze zal er wel niet over willen praten. Het tegendeel is waar. Het is ook voor haar een bijzondere gebeurtenis. Het liep niet zoals ze had verwacht, maar praten doet haar goed. Het helpt in de verwerking. Datzelfde geldt soms ook voor haar partner.

Keirse zegt altijd: “Ik spreek niet over verdriet verwerken, maar over verdriet overleven.

Rouw wordt te veel gezien als iets waar je overheen moet komen en verwerken, terwijl de nadruk moet liggen op de relatie die blijft. Met je dood eindigt het leven, maar nooit de relatie die je met iemand hebt. Onze relaties sterven nooit, onze lichamen sterven. Je kinderen blijven je kinderen, je partner blijft je partner en je vrienden blijven je vrienden, ook al is je leven ten einde. Sterven is verhuizen naar het hart van de mensen die je dierbaar zijn,”

Wat doe je wel 

- Doe de dingen die je ook met een levende baby doet

Meten/wegen/dragen in je armen/wiegen/tegen praten.

- Het erkennen en benoemen van vervulde behoeftes

liefde, trots, warmte, mama en papa worden, herinneringen maken, geboorte, zwangerschap.

- Het erkennen en benoemen van onvervulde behoeftes

verdriet, angst, woede, frustratie, teleurstelling, schuldgevoel

- Voorleven / voordoen:

Als ouders angstig zijn kan het helpen om in plaats van te praten alleen maar voor te doen en voor te leven door de baby vast te houden, tegen hem te praten of liefdevol te verzorgen. Als je ervoor open staat dat ouders het van je overnemen, zul je zien dat dat ook vaak gebeurt. Geef ze de ruimte.

Wat doe je niet 

- Het goed praten/onhandige opmerkingen

Je hebt gelukkig nog andere kinderen.

Je bent nog jong.

Met deze afwijking had hij toch geen fijn leven gehad.

Gelukkig heeft ie niet geleefd.

Gelukkig heb je je nog niet kunnen hechten.

Ik heb zelf helemaal geen kinderen.

- Invullen voor de ouders

Neem geen beslissingen voor ouders. Laat ze zelf kiezen. 

Kinderen rouwen anders

Kinderen zijn volop in ontwikkeling

Ze kunnen alleen reageren op de manier die past bij hun ontwikkeling

Ze hebben veiligheid nodig om hun verdriet te tonen

Kinderen uiten hun verdriet korter dan volwassenen en over een lange tijd uitgespreid

Kinderen uiten zich in hun spel

Het kind maakt een ander verlies mee dan de volwassene

Het kind heeft op een bepaalde leeftijd grote behoefte om bij leeftijdsgenoten te zijn

De emoties van een kind kunnen soms explosief zijn

Rouw en leeftijdsfase | Baby

• Baby’s hebben nog geen besef van dood of verlies. 
• Wel kunnen baby’s reageren op de situatie, omdat ze heel gevoelig zijn voor indrukken vanuit de omgeving. 
• Een baby reageert hier vaak op met huilen, slecht slapen en 
• minder goed eten.

Rouw en leeftijd | Peuters

• Peuters kunnen begrijpen wat sterven is, maar zien het als tijdelijk. 
• Ze kunnen maar moeilijk bevatten dat de dood definitief is. 
• Het gedrag van peuters is wisselvallig. 
• Peuters kunnen de dood in hun spel betrekken, ze spelen dan bijvoorbeeld begrafenisje en leggen een knuffel in een doos. 
• Ze zijn niet bang voor de dood. Dat maakt dat je ze prima kunt betrekken bij de gebeurtenis.

Rouw en leeftijd | Kleuters

• Kleuters zien de dood (net als peuters) als iets tijdelijks. 
• Kleuters willen graag weten hoe het zit, ze kunnen veel vragen stellen. Zo probeert de kleuter helderheid te krijgen over de situatie. 
• Het is goed om zo rustig en eerlijk mogelijk de vragen te beantwoorden. Zo help je kleuters bij hun rouwverwerking. Wanneer je de vragen negeert, zal een kleuter zijn eigen fantasie gebruiken en zelf antwoorden verzinnen.

Rouw en leeftijd | Jonge schoolkind

• Jonge schoolkinderen beginnen langzaam te beseffen dat de dood definitief is. 
• Het idee dat zij of hun ouders zelf sterfelijk zijn, vinden ze nog moeilijk. De dood hoort vooral bij oude en zieke mensen. 
• Wanneer een van de ouders overlijdt, kan het kind bang worden om ook de andere ouder te verliezen.  Belangrijk is dat de ouder veel met het kind praat en het stimuleert de draad weer op te pakken.

Rouw en leeftijd | Oudere schoolkind

Zijn kinderen wat ouder, dan verwerken ze verlies graag zelfstandig. Ze vinden het kinderachtig om hun verdriet te tonen. In deze leeftijd weten kinderen heel goed wat het betekent om dood te gaan. Ze weten dat iedereen sterfelijk is. Bij het verwerken van hun verdriet vragen oudere schoolkinderen niet zo veel aandacht. Dat maakt het vaak lastig om te ontdekken wat er in hen omgaat. Het is goed om oudere schoolkinderen te stimuleren hun gevoelens te uiten.

Rouw en leeftijd | Jongeren

Jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 weten prima wat dood of verlies betekent. Als er iemand in de familie overlijdt, merk je in het begin weinig aan een puber. In deze fase van hun leven zijn pubers vooral bezig met hoe anderen hen zien. Ze willen zeker niet opvallen door verdrietig te zijn. Ze willen zelfstandig zijn. Bovendien willen ze anderen niet belasten met hun verdriet. Jongeren zien namelijk heel goed wat het overlijden met andere familieleden doet. Doordat jongeren hun emoties verbergen, lijkt het alsof ze het verlies snel hebben verwerkt. Toch is dat vaak niet het geval. Voor de omgeving van jongeren is het belangrijk alert te zijn op signalen – ook lang na het verlies.

We konden je niet kennen, maar we weten wie je bent

en je blijft iemand die welkom was.

Zo welkom

de pijn van het er bijna zijn.

Zo mooi,

je was zo mooi,

zo mooi.

Je had nog mooier mogen worden maar je kon het niet.

En wij blijven altijd op je wachten.

Je mooie grote ogen die de wereld zouden zien.

Je hield ze stevig dicht,

misschien is het maar beter zo,

misschien.

Je was zo mooi,

zo mooi.

Je was zo mooi,

zo mooi.

Je had nog mooier mogen worden maar je kon het niet.

En wij blijven altijd op je wachten.

Je was zo mooi…

Alle deuren staan nog open,

jij komt eraan…