This lesson contains 30 slides, with text slides and 1 video.
Lesson duration is: 120 min
Items in this lesson
Kerntaak 1 theorie
Les 4
Slide 1 - Slide
This item has no instructions
Lesindeling
Welkom + Osiris
Lesindeling en lesdoelen
Herhaling vorige les
Nieuwe lesstof
Huiswerk en afsluiting
Slide 2 - Slide
This item has no instructions
Doelen van vandaag
Aan het eind van de les:
Weet je wat de volgende ziektebeelden inhouden: ziekte van Bechterew, tennisarm, bursitis, CANS, ganglion, contractuur van Dupuytren, baker-cyste, enkeltrauma, hamerteen, fibromyalgie, malletvinger.
Ken je de stappen van pijnmedicatie en achtergronden van de verschillende geneesmiddelen.
Literatuur:
Medische Kennis hoofdstuk 10
Geneesmiddelenkennis H 3.2 en 3.4
Slide 3 - Slide
This item has no instructions
Ziekte van Bechterew
Ziekte van Bechterew
Wervels en gewrichten in bekken ontsteken en groeien aan elkaar vast
Rug wordt stijf en recht/bol
Auto-immuunziekte
Oorzaak onbekend
Vooral bij mannen
Slide 4 - Slide
Ziekte begint al op op jonge leeftijd, in de adolescentie
Bij de ziekte van Dupuytren verandert het bindweefsel in uw hand.
U krijgt harde knobbels en dikke draden in uw hand en vingers. Deze kunnen pijn doen.
Soms worden de hand en vingers ook stijf en krom.
Soms kan een operatie een tijd helpen. Vaak komen de klachten wel weer terug.
Vaker bij mannen en boven de 50. in sommige families.
Baker-cyste/ kniekuil-cyste
- Wat is het?
- Wat merk je?
- Oorzaken?
- Onderzoeken?
- Behandeling?
- Medicatie?
Slide 14 - Slide
Een bult in de knieholte heet een kniekuil-cyste.
De bult doet meestal geen pijn.
In de bult zit slijm uit het gewricht van de knie.
De bult ontstaat doordat er te veel slijm in het gewricht zit.
Dit komt door een probleem in de knie. Zoals een kneuzing, artrose of reuma.
Heel soms haalt de huisarts het slijm weg met een prik. Dit kan een tijd helpen als u veel last heeft van de bult, omdat die bijvoorbeeld heel groot is.
evt. paracetamol. (soms injectie met corticosteroïden, maar nog geen bewijs voor werking hiervan)
Soms gaat de bult vanzelf weg. Bij artrose of reuma blijft de bult meestal.
Dik onderbeen kan teken zijn dat boed/vochtafvoer wordt beperkt.
Hamerteen
Slide 15 - Slide
Het gewrichtje tussen het eerste en tweede kootje is gebogen en tussen tweede en derde kootje gestrekt.
kan problemen geven: Eelt, likdoorns, pijn,
Fibromyalgie
'wekedelenreuma'
Pijn aan spier en bindweefsel (heeft niets met reumatoïde artritis te maken).
Oorzaak is onduidelijk.
Is het wel een echte ziekte? Heel vervelend dat het niet altijd wordt erkend.
Slide 16 - Slide
This item has no instructions
learningapps.org
Slide 17 - Link
This item has no instructions
Chronische pijn
Pijn begint vaak als een waarschuwing dat er iets beschadigd is in je lichaam. Bij een ziekte die lang duurt kan de pijn blijven terwijl de waarschuwing niet meer nodig is.
Wat kan helpen: minder zorgen maken, ontspannen, bewegen en bezig zijn met andere dingen
Bij onderzoek wordt geen lichamelijke oorzaak gevonden voor de klachten, óf er wordt wel een oorzaak voor de klacht gevonden maar het is onduidelijk waarom klachten zo hevig zijn.
Je kunt zelf veel doen aan de klachten ookal is de oorzaak onduidelijk, de huisarts of POH-GGZ kan daarin begeleiden. Je leert dan omgaan met de klachten.
NSAID’s remmen de aanmaak van prostaglandine. Dit stofje geeft de pijnprikkel door dus als je dat minder hebt wordt de pijnprikkel minder goed doorgegeven.
Slide 24 - Slide
Bij het pijnproces spelen prostaglandinen een belangrijke rol. Prostaglandinen zijn stoffen die in het lichaam worden gevormd. Ze hebben een belangrijke functie bij het ontstaan van pijnprikkels en het doorgeven van die prikkels aan het centraal zenuwstelsel. De pijnprikkel wordt via zenuwen doorgegeven aan het ruggenmerg en van daaruit verplaatst de prikkel zich naar de hersenen. In de hersenen wordt de prikkel herkend als pijn.
NSAID’s remmen de aanmaak van prostaglandine. Door de vorming (synthese) van prostaglandinen te remmen, vermindert de pijnprikkel. Ze worden dan ook wel prostaglandinesynthetaseremmers genoemd. Alle NSAID’s hebben een pijnstillende werking. Deze middelen hebben daarnaast een ontstekingsremmende (antiflogistisch) en/of een koortsdempende werking (antipyretisch).
De NSAID’s worden gebruikt bij lichte tot matige pijn zoals hoofdpijn, kiespijn, spierpijn of menstruatiepijn. Bovendien worden ze gebruikt bij ontstekingen of pijnlijke aandoeningen van de gewrichten, spieren en pezen, zoals bij schouderklachten, rugklachten of een pijnlijke knie of enkel.
NSAID's
NSAID’s werken:
- pijnstillend
- ontstekingsremmend
- koortsdempend
Wat is het verschil met paracetamol?
Slide 25 - Slide
Paracetamol is niet ontstekingsremmend
NSAID’s
- acetylsalicylzuur
- carbasalaatcalcium Waarom?
- diclofenac
- ibuprofen
- naproxen
Slide 26 - Slide
Een veelvoorkomende bijwerking van NSAID’s is maagklachten. Langdurig gebruik van deze middelen kan zelfs leiden tot een maagzweer. Dit is een gevolg van het werkingsmechanisme; de in het lichaam gevormde prostaglandinen spelen namelijk niet alleen een rol bij het ontstaan van pijn, maar beschermen ook het maagslijmvlies. Als de vorming van het natuurlijke prostaglandine geremd wordt, neemt die beschermende werking af. Daardoor kan het maagzuur het maagslijmvlies gemakkelijker irriteren. Bij langdurige irritaties, of bij patiënten die daarvoor gevoelig zijn, kan dat leiden tot een maagzweer. Deze bijwerking is dan ook niet afhankelijk van de toedieningsweg: ze kan zowel optreden na orale als na rectale toediening. Alleen de directe inwerking op het maagslijmvlies treedt bij rectale toediening niet op.
NSAID's
Andere risico's:
Vergrote kans op hart- en vaataandoeningen, overgevoeligheid, nierbeschadiging
Interacties met:
antistollingsmiddelen
SSRI's (antidepressivum)
plaspillen
Slide 27 - Slide
Een veelvoorkomende bijwerking van NSAID’s is maagklachten. Langdurig gebruik van deze middelen kan zelfs leiden tot een maagzweer. Dit is een gevolg van het werkingsmechanisme; de in het lichaam gevormde prostaglandinen spelen namelijk niet alleen een rol bij het ontstaan van pijn, maar beschermen ook het maagslijmvlies. Als de vorming van het natuurlijke prostaglandine geremd wordt, neemt die beschermende werking af. Daardoor kan het maagzuur het maagslijmvlies gemakkelijker irriteren. Bij langdurige irritaties, of bij patiënten die daarvoor gevoelig zijn, kan dat leiden tot een maagzweer. Deze bijwerking is dan ook niet afhankelijk van de toedieningsweg: ze kan zowel optreden na orale als na rectale toediening. Alleen de directe inwerking op het maagslijmvlies treedt bij rectale toediening niet op.
DMARD's
'diseas-modifying antireumatic drugs'
Duurt meestal 1-6 maanden voordat het werkt
DMARD's bij reuma:
- methotrexaat
- sulfasalazine
Slide 28 - Slide
(staat niet in nieuwe boek, kan je wel tegenkomen op herhaalrecepten) dus wel leren voor de toets.
Precieze werking is niet bekend.
Worden door specialist voorgeschreven
Morfine achtige pijnstillers
Zorgen dat het 'bericht' in de hersenen niet of minder sterk aankomt. Hierdoor voelt de patiënt minder pijn en reageert er rustiger op. Heeft dus invloed op de beleving van pijn.
Morfine en oxycodon
opiumwet
Slide 29 - Slide
This item has no instructions
nos.nl
Slide 30 - Link
NOS op 3: Het-gevaar-van-verdovende-superverslavende-medicijnen