4.3 Rivieren: adaptief deltamanagement

4.3 Rivieren: adaptief deltamangement
1 / 40
next
Slide 1: Slide
AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 40 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

4.3 Rivieren: adaptief deltamangement

Slide 1 - Slide

Internationale afspraken
Rivieren gaan over verschillende landsgrenzen heen

Hierom is het noodzakelijk om afspraken te maken met de betreffende landen

Je werkt dan op fluviaal schaalniveau = op ‘rivier’ niveau

Slide 2 - Slide

Rivieren in NL
Rivieren in NL zijn gekanaliseerd en worden continu gecontroleerd

Kribben zijn aangelegd om de vaargeul diep te houden voor scheepvaart (en erosie en sedimentatie tegen te gaan)
Stuwen zijn aangelegd om de waterstand te regelen

Slide 3 - Slide

Dwarsprofiel rivier

Slide 4 - Slide

Buitendijks
Binnendijks

Slide 5 - Slide

Binnendijks / Buitendijks gebied
Binnendijks = de droge landzijde van de dijk die beschermd moet worden tegen het water. Bijvoorbeeld een polder.

Buitendijks = het gebied dat niet door dijken wordt beschermd en dus mag en kan overstromen

Slide 6 - Slide

buitendijks
binnendijks

Slide 7 - Slide

Winterdijk
Uiterwaarde
Zomerdijk
Buitendijks
Binnendijks
Winterbed
Zomerbed

Slide 8 - Drag question

Bescherming
Tot 1953 was de stelregel: dijken moeten zo hoog mogelijk zijn om het water buiten te houden
Constant dijkverzwaring: dijken verhogen en verstevigen bleek niet te werken

Slide 9 - Slide

Bescherming
Na een aantal (bijna-) overstromingen is gekozen voor een nieuw beleid: ruimte voor de rivier.
De dijken langs de Rijn, Maas en Waal stonden tijdenlang op doorbreken in de periode vanaf 1993
Op deze manier moet het water beter opgevangen en verdeeld worden

Gevolg: grootschalige renovatie van het NL’se rivierenlandschap --> 34 projecten om knelpunten op te lossen in een periode van 15 jaar.
Realiseren veiliger rivierengebied en aantrekkelijkere leefomgeving

Slide 10 - Slide

projecten 'Ruimte voor de rivier' in NL
Verschillende maatregelen voor ruimte voor de rivier

Slide 11 - Slide

Ruimte voor de Rivier

Slide 12 - Slide

Ruimte voor de Rivier
Doel:
  • Genoeg water uit de kraan
  • Schoon water
  • Waterstand op peil voor droogte, maar ook bij wateroverlast
  • Bescherming tegen overstromingen

Slide 13 - Slide

Hoe creëren we ruimte?

  • Uiterwaardenvergraving
  • Waterberging
  • Zomerbedverdieping
  • Rivierverruiming
  • Obstakelverwijdering



  • Kribverlaging
  • Hoogwatergeul
  • Dijkverlegging
  • Dijkverbetering




Slide 14 - Slide

Slide 15 - Video

De uiterwaarden liggen in binnendijks gebied
A
Juist
B
onjuist

Slide 16 - Quiz

Wat is binnendijks?
A
Het gebied waar de rivier stroomt en mag overstromen.
B
Het gebied waar wij wonen en veilig zijn.
C
Het gebied tussen de zomerdijk en de winterdijk.

Slide 17 - Quiz

Wat is het fluviaal schaalniveau?
A
Lokaal schaalniveau
B
schaalniveau van meerdere steden
C
schaalniveau op van de gehele rivier (stroomgebied)
D
Schaalniveau dat steeds verandert.

Slide 18 - Quiz

Welke maatregel van Ruimte voor de rivier, hoort bij het binnendijksgebied?
A
nevengeul
B
uiterwaardvergraving
C
hoogwatergeul
D
zomerbedverdieping

Slide 19 - Quiz

Het project Ruimte voor de Rivier is ontwikkeld na..
A
De waternoodramp van 1953
B
De overstromingen in 1993
C
De bijna overstromingen in 1995
D
Kletsnatte winter van 2019

Slide 20 - Quiz

De hoofddoelstelling van
de projecten Ruimte voor
de Rivier is ..
A
zorgen voor goede kwaliteit van het water
B
zorgen voor veiligheid
C
zorgen voor voldoende water
D
zorgen voor mooie natuurgebieden

Slide 21 - Quiz

Bijv. Hoogwatergeul
Hoogwatergeul voor de IJssel bij Veessen-Wapenveld
De geul loopt door bestaande uiterwaarden en zorgt dat het water bij de dorpen en steden die stroomopwaarts langs de rivier liggen flink lager komt te staan.

Slide 22 - Slide

Knelpunten
Het Rijk heeft de doelstellingen vastgelegd, maar is voor de uitvoering afhankelijk van gemeenten, landeigenaren, bedrijven, waterschappen, ministeries, provincies, Rijkswaterstaat en bewoners
Dat betekent: veel verschillende mensen met veel verschillende belangen: alle neuzen moeten dezelfde kant op om de doelstellingen te kunnen bereiken.

Slide 23 - Slide

Volgende slides:
Voorbeelden van Ruimte voor de Rivier

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Slide

Noem het voordeel en het nadeel van het kanaliseren van rivieren.

Slide 32 - Open question

In het verleden zijn kribben aangelegd, waarom? En waarom worden ze tegenwoordig verlaagd?

Slide 33 - Open question

De hoofddoelstelling van
de projecten Ruimte voor
de Rivier is ..
A
zorgen voor goede kwaliteit van het water
B
zorgen voor veiligheid
C
zorgen voor voldoende water
D
zorgen voor mooie natuurgebieden

Slide 34 - Quiz

Welke twee maatregelen van het plan Ruimte voor de rivier worden toegepast
A
Dijk verleggen
B
Nevengeul graven
C
Rivierbed verdiepen
D
Uiterwaard uitgraven

Slide 35 - Quiz

Het project Ruimte voor de Rivier bestaat uit verschillende maatregelen.

Wat is de overeenkomst tussen al die maatregelen?
A
De bewoners in het gebied moeten vertrekken.
B
De dijken worden verplaatst.
C
Er wordt veel zand weggeschept.
D
Het rivierwater kan sneller wegstromen.

Slide 36 - Quiz

Wat is geen maatregel in
het kader van Ruimte voor
de Rivier?
A
kribverlaging
B
aanleg nevengeul
C
kanaliseren
D
dijkverlegging

Slide 37 - Quiz

Wat is zijn nog meer doelen van ruimte voor de rivier (behalve vergroten veiligheid)
A
natuurontwikkeling en recreatie
B
recreatie en zorgen voor extra vaarroutes
C
natuurontwikkeling en zorgen voor extra vaarroutes

Slide 38 - Quiz

Welke maatregel uit het project 'ruimte voor de rivier' zie je in de afbeelding
A
Dijkverlegging
B
Uiterwaardafgraving
C
Obstakelverwijdering
D
Nevengeul

Slide 39 - Quiz

Bij de aanleg van natuurlijke oevers werken de rijksoverheid en de waterschappen nauw samen.
Welke term hoort hierbij?
A
Adaptatie
B
Fluviaal schaalniveau
C
Integraal waterbeleid
D
Ruimte voor de rivier

Slide 40 - Quiz