Volkenbond

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Volkenbond

Weet je het nog … aan welke oorlog kwam er met het Verdrag van Versailles definitief een einde?

1. Eerste Wereldoorlog
2. Frans-Duitse oorlog
3. Napoleontische oorlogen
4. Tweede Wereldoorlog

Welk land was de grote verliezer van de Eerste Wereldoorlog?

Belangrijke bepalingen uit het verdrag van Versailles:

- Duitsland kreeg alle schuld voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog

- Duitsland verloor gebied (in Europa en de koloniën)

- Duitsland mocht max. 100.000 soldaten hebben, geen luchtmacht en marine 

- Duitsland moest herstelbetalingen doen

- De Volkenbond werd opgericht

Duitsland moet gebied afstaan aan Frankrijk, Denemarken, Polen, Tsjecho-Slowakije en Litouwen. Ook verloor Duitsland alle koloniën.

Je kijkt op de volgende dia een fragment uit de serie welkom in de jaren 20 en 30, dit is een satirisch jeugdprogramma over de geschiedenis. Na afloop komt er een vraag over het filmpje. 

Welk land vond dat het Verdrag van Versailles misschien te streng was voor Duitsland?

Wie was ten tijde van de Eerste Wereldoorlog de president van de Verenigde Staten?

1. Abraham Lincoln
2. Theodore Roosevelt
3. John Kennedy
4. Woodrow Wilson

Dit zijn beelden van Wilson uit 1919

De beelden uit 1919 van Wilson zijn een...

1. Primaire bron
2. Secundaire bron

Op 8 januari 1918 hield Wilson een belangrijke toespraak voor het Amerikaanse Congres (parlement). Hij opende met deze woorden:

"Wat wij in deze oorlog vragen is niets voor onszelf. Het is dat de wereld geschikt en veilig mag gemaakt worden om erin te leven, en in het bijzonder dat zij veilig mag gemaakt worden voor elk vredelievend volk dat, zoals het onze, zijn eigen leven wenst te leven, zijn eigen instellingen te bepalen, en verzekerd te zijn van gerechtigheid en behoorlijke behandeling door de andere volkeren van de wereld, tegen geweld en zelfzuchtige aanval."

Wilson kwam tijdens deze toespraak met Fourteen points (veertien punten). Veertien ideeën voor vrede in Europa en de wereld na de Eerste Wereldoorlog. Lees hier de veertien punten goed door: 

https://www.wereldoorlog1418.nl/keizer-wilhelm/wilson.html

Het zijn best moeilijke woorden, maar als je het rustig doorleest, begrijp je vast een heleboel dingen. 

Juist of onjuist...
Wilson vond dat er een eind moest komen aan kolonialisme

1. Juist
2. Onjuist

Juist of onjuist ...
Wilson vond dat elk volk recht had op een eigen land en zelf het bestuur mocht kiezen

1. Juist
2. Onjuist

Juist of onjuist ...
Wilson vond dat landen veel wapens moesten hebben om zich te kunnen verdedigen

1. Juist
2. Onjuist

Wilson wilde dat er na de Eerste Wereldoorlog een stabiele vrede zou komen in Europa en de wereld. Hij was voor:

- Open verdagen tussen landen

- Vrijhandel

- Vrije toegang tot de zeeën

- Ontwapening

- Dekolonisatie

- Zelfbeschikkingsrecht voor volkeren

- De oprichting van een Volkenbond

De Verenigde Staten, Frankrijk en Groot-Brittannië hadden in 1918 Duitsland verslagen. Hierna bepaalden de overwinnaars de vredesbepalingen. Een aantal van Wilsons veertien punten werden verwerkt in het Verdrag van Versailles. Zo werd de Volkenbond  opgericht, in het Engels the League of Nations.

Deze prent gaat over de Volkenbond (League of Nations). Om de hals van de hond hangt een ketting met de tekst: The dog of war (de oorlogshond). 

Bekijk het plaatje goed. 

Wat was volgens de tekenaar het doel van de Volkenbond?

Lees op deze site informatie over de Volkenbond: 

https://wikikids.nl/Volkenbond 

hierna komen er vragen over. 

Waar was de Volkenbond gevestigd?

1. Berlijn
2. Genève
3. Londen
4. New York

Wat was de Volkenbond?

Wilson hoopte dat als landen samen zouden werken en over problemen zouden praten, er geen oorlog zou komen. De Volkenbond kon hier aan bijdragen. Het was een internationale vredesorganisatie.

Toch werd het niet zo'n succes als Wilson had gehoopt. 

Op de volgende dia een Engelstalig filmpje over de Volkenbond. Zet de Engelse ondertiteling aan om het beter te volgen. 

Op deze spotprent is Wilson afgebeeld. Hij blaast bellen met een pijp. Op de grote zeepbel staat League of Nations (Volkenbond). Op de bak met zeepbellen staat Idealism (idealisme). 

Bekijk de afbeelding goed.

Hoe denkt de tekenaar over de toekomst van de Volkenbond? Hoe zie je dat aan het plaatje?

Lees de informatie op deze website over de Volkenbond:

https://isgeschiedenis.nl/nieuws/geschiedenis-van-de-volkenbond

Hierna komt er een vraag over. 

Waarom waren de Verenigde Staten niet lid van de Volkenbond?

1. De VS wilden dat het hoofdkantoor in New York kwam in plaats van in Genève
2. De VS vonden dat Duitsland meer herstelbetalingen moest doen
3. Het Amerikaanse Congres wees het Verdrag van Versailles af en dus ook lidmaatschap van de Volkenbond

Hoewel het Wilsons idee was om een Volkenbond op te richten, ging het Amerikaanse Congres niet akkoord met het Verdrag van Versailles. Na de Eerste Wereldoorlog richtten de Verenigde Staten zich op binnenlandse problemen, en wilde het niet de politie-agent van de wereld spelen. Dit noemen we "isolationisme". 

Deze spotprent komt uit 1919. De titel is: "The gap in the bridge" (Het gat in de brug). Op de stenen van de brug staan de namen van de landen België, Frankrijk, Engeland en Italië. Rechts is Uncle Sam afgebeeld. Hij rust op de keystone USA.Op het bord links staat: "Deze Volkenbond brug is ontworpen door de president van de Verenigde Staten van Amerika"

Waaraan herken je Uncle Sam?

Waar staat de sigaar symbool voor die Uncle Sam rookt?

Welke kritiek uit de tekenaar met deze spotprent?

Bedenk waarom Duitsland na 1919 niet lid werd van de Volkenbond?

Kaart van de wereld met landen die lid waren de Volkenbond

Binnen de Volkenbond werden enkele conflicten succesvol opgelost. Echter kon de Volkenbond niet voorkomen dat Japan in 1931 China binnenviel. Japan verliet de Volkenbond. Ook Italiaanse agressie in Afrika kon niet gestopt worden, Italië stapte ook uit de Volkenbond. 

Ook al werd de Volkenbond geen succes, het was wel een belangrijke stap in geschiedenis. Landen gingen voor het eerst op internationaal politiek niveau proberen problemen op te lossen met diplomatie. 

Geef twee voorbeelden van internationale organisaties uit deze tijd

In oktober 1945 werden de Verenigde Naties opgericht. Deze internationale organisatie kun je als de opvolger van de Volkenbond zien. Bekijk het filmpje over de Verenigde Naties. 

De Verenigde Naties is een stuk succesvoller dan de Volkenbond. Onder andere omdat er veel meer landen lid van zijn. 

Toch lukt het de Verenigde Naties niet altijd om alle internationale problemen en conflicten op te lossen. 

Kijk op de volgende dia een filmpje over de Verenigde Naties.

Maak de juiste combinaties door van links naar rechts te slepen

Wilson

Oorzaak voor oprichting Volkenbond

Verenigde Naties

Doel van de Volkenbond

Een reden voor het mislukken van de Volkenbond

Verenigde Staten werden niet lid van de Volkenbond

Eerste Wereldoorlog

Opvolger van de Volkenbond

Bedenker van de Volkenbond

Oorlog voorkomen