3.3 Adolf Hitler aan de macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.3 Adolf Hitler aan de macht

De opkomst van Hitler

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom en op welke manier Adolf Hitler in Duitsland aan de macht kwam.

Wat weet jij eigenlijk van
Adolf Hitler?

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog 

1e democratie                          

Republiek van Weimar (1919)

• Verlies van de oorlog 

• De herstelbetalingen

Bezetting van het Ruhrgebied

1923-1924

Franse troepen bezetten Essen

Hitler's jonge jaren 

• 1889 Adolf Hitler Braunau am Inn (Oostenrijk-Hongarije)

• 17 jaar:  Wenen: Droom  om een 'beroemde kunstenaar'.

Eerste Wereldoorlog

•  Gaat vrijwillig het Duitse leger in.

Einde oorlog

• In oktober 1918 verblind door een mosterdgas-aanval.

• Hitler kan het verlies van de oorlog moeilijk bevatten. 
• Verlies: door verraad van Joden en communisten (Dolkstootlegende)

Hitler in de politiek

• Hitler moet in dienst van het leger onderzoeken of de vele kleine politieke groepen in Duitsland een bedreiging zijn voor de Republiek van Weimar.

• Dit waren vaak nationalistische en zeer teleurgestelde Duitsers.

• Bij één van de partijen (DAP) sluit hij zich uiteindelijk aan. 

Hitler in de politiek 

Binnen de partij, inmiddels de NSDAP (Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij), neemt Hitler steeds meer de rol van leider op zich.

Hitler in de politiek

Hitler's ideeën:

1. Verdrag van Versailles is slecht
2. Alles wat fout gaat is de schuld van Joden en Communisten
3. Duitsland heeft Lebensraum (levensruimte) nodig.
4. Er moet één sterke leider komen

Mussolini

•  Hitler bewonderde de fascistische (=extreemrechts) leider van Italië,

• Hitler vond dat de tijd was gekomen voor een Mars op München (en zelfs Berlijn): een staatsgreep om de zwakke regering af te zetten.

Bierkellerputsch

1923

• Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
• Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis

Mein Kampf

1925

• Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven.
• Een slecht geschreven en bij elkaar gefantaseerd boek, met vage hersenspinsels...tenminste: toen nog wel...

En Hitler?

• Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en mensen stemmen massaal op hem!

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• hij wordt kanselier (minister-president). 

Video

Histoclips: Hoe kwam Hitler aan de macht?

Waarom werd Duitsland extra zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis?

1. Het Dawesplan werd stopgezet.
2. Duitsland had geld uitgeleend aan andere landen om de economie weer op te bouwen.
3. Hitler had enorme schulden gemaakt om het leger weer op te bouwen.
4. De Amerikaanse president had opdracht gegeven om alle Duitse producten uit Amerikaanse winkels te halen.

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

1. in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
2. in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
3. in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
4. in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

Begrippen uit deze les

• herstelbetalingen
• staatsgreep (putsch)
• communisme (extreemlinks)
• fascisme (extreemrechts)
• Mein Kampf
• Dawes-plan
• Beurskrach

Personen uit deze les

• Benito Mussolini
• Adolf Hitler

Jaartallen uit deze les

• 1923: mislukte staatsgreep van Hitler
  
• 1925: Mein Kampf verschijnt
• 1929: Beurskrach op Wallstreet: begin wereldcrisis
• 1933: Hitler wordt minister-president