veilig & ergonomisch werken, valpreventie BBL BO

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen wat jouw taken zijn in veilig werken
• Je kunt vertellen wat je kunt doen om te voorkomen dat een zorgvrager letsel oploopt
• Je kunt uitleggen wat ergonomie betekent en inhoud 
•  Je kunt uitleggen welke hulpmiddelen er in en om het bed bestaan

Taken van verzorgende ter bescherming zorgvrager

Beschermen tegen; 

- Mechanisch letsel (bv door uit bed vallen)

- Gevaren van natuurkundige aard (bv vuur)

- Schadelijke stoffen (bv verkeerde medicatie)

Welke acties onderneem je
(dagelijks) om de veiligheid
van de zorgvrager te behouden?

Ergonomisch werken

Je past je werk en de omstandigheden zo aan dat het door mensen goed uitgevoerd kan worden.

Voordelen van ergonomisch werken.

• Het maakt je werk gemakkelijker.
  
• Het bespaart tijd en energie.
  
• Het kan lichamelijke klachten voorkomen.
  
• Het maakt het werken veiliger.

Ergonomie is dus beter voor je gezondheid en je voelt je er beter bij.

Werkhouding

Een goede werkhouding is belangrijk in alle beroepen. Bij een goede werkhouding voorkom je lichamelijke klachten. 

Een werkgever is verplicht om te voldoen aan een veilige en een gezonde leefomgeving. 

Preventie 

Draag de juiste kleding

Draag goede schoenen

Wissel werkzaamheden af

Voorkom overbelasting en eenzijdige belasting

Werk zittend als dat kan

Neem voldoende pauzes

Sta open voor nieuwe manieren van werken

Belangrijk op je werkplek

De verlichting

Het klimaat

Geluid

Werkhoogte

Hulpmiddelen

Wat kun je zelf doen?!

• Werk rustig en maak gebruik van de zwaartekracht
  
• Werk vanuit een optimale houding (verstellingen gebruiken)
  
• Neem geen (deel)handelingen over die een cliënt nog zelf kan
  
• Gebruik hulpmiddelen die de inspanning kunnen verminderen zoals glijlakens en tilliften. En    volg praktijkrichtlijnen VVT (praktijkrichtlijnen zorgverleners, 2020)
  

       Evalueer of je wel het handigste hulpmiddel gebruikt.

• Zorg ervoor dat je er ook goed mee om kan gaan.

Passieve tillift

Passieve tillift

Passieve lift

• Een lift die de client volledig optilt en verplaatst naar de ander zit- of lighouding
• De client hangt in de lift en raakt de grond niet met zijn voeten aan.
• Maakt gebruik van tilmat 
• Verrijdbare passieve lift
• Plafondlift

Actieve lift 

• Actieve lift/ sta-lift
• Gebruiken bij clienten die nog wel kunnen staan
• Moet deels eigen spierkracht gebruiken-> actieve lift
• Met behulp van een band die om zijn bovenlichaam zit en onder zijn oksel blijft hangen omhoog geholpen 
• De client houdt de handen vast aan de lift

Sara Stedy

Actieve lift

Wanneer gebruik je een passieve tillift?

Een zorgvrager kan staan, maar niet lopen, je wilt hem uit bed helpen, welk hulpmiddel is geschikt?

1. glijzeil
2. passieve tillift
3. actieve tillift
4. papegaai

Mevrouw van Horstel heeft ALS en is totaal bedafhankelijk.
Welk hulpmiddel gebruik je om mevrouw uit bed te halen en in de rolstoel te verplaatsen?

1. Een passieve tillift
2. Een actieve tillift
3. Een draaischijf
4. Geen van deze drie hulpmiddelen

Aandachtspunten 

• Stel jezelf voor 
• Vertel wat je gaat doen
• Zet alles wat je nodig hebt binnen handbereik (rollator)
• Zet alle hulpmiddelen die je gaat gebruiken op de rem
• Til alleen als het echt nodig is, achterhaal wat de zorgvrager zelf kan (redzaamheid stimuleren)
• Vertel iedere stap die je uitvoert
• Spreek een teken af met de zorgvrager
• Til vanuit je knieën. 
• Vraag indien nodig om hulp

Mobiliteitsklasse en hulpmiddelen

Afhankelijk van zijn zelfredzaamheid tijdens mobilisatie en transfers wordt de client ingedeeld in mobiliteitsklasse

Dat gebeurt niet op grond van een ziektebeeld maar op grond van de beperkingen en mogelijkheden die een client heeft om te mobiliseren of mee te helpen met de transfer. 

Mobiliteitsklasse

Mobiliseren met een rolstoel

• In en uit de rolstoel
• Stoeprand of drempel op
• Stoeprand of drempel af
• Hellingbaan op en af 

Welke aandachtspunten zijn hierbij? 

WAAR OF NIET WAAR

1. Til zware mensen niet alleen.

2. Veel bewegen is niet goed voor iemand die in de gezondheidszorg werkt.

3. Je houdt je rug recht tijdens het tillen.

4. Als je tilt, strek je de knieën.

5. Je tilt met je rug.

6. Het gewicht dat je tilt, moet je dicht tegen je aanhouden.

7. Je zet je voeten strak tegen elkaar als je tilt.

8. Bij het duwen van een bed, gebruik je je eigen lichaamsgewicht.

Vallen

Plotseling en onvrijwillig op de grond terecht komen. Of iets een val is of niet, wordt dus niet bepaald door het feit of er wel of niet letsel is opgetreden.

Benoem valrisico's

www.zorgvoorbeter.nl

Oorzaken

* Lichamelijke  oorzaken (duizeligheid, slechte mobiliteit, evenwicht, slecht zicht)

* Geestelijke oorzaken (dementie, verward, angst om te vallen)

* Gebruik medicatie, alcohol

         Oorzaken

* Plotseling naar toilet willen gaan

* Omgeving (vloeren, oneffenheden, kleedjes, natte vloer, ontbreken van verlichting, geen leuningen etc)

* Vrijheidsbeperkende maatregelen

            Gevolgen

* Vaak grote lichamelijke en geestelijke 

gevolgen

* Achteruitgang zelfstandigheid/ zelfredzaamheid, mobiliteit

* Hoe meer de cliënt valt, hoe meer dit toeneemt

Gevolgen

* Ook voor de instelling gevolgen; cliënt heeft meer hulp nodig

* Meer hulp bij transfers, inschakelen arts/ fysiotherapeut

* Aanschaf hulpmiddelen, insturen ziekenhuis

Jaarlijks brengen valongevallen van ouderen 690 miljoen euro aan directe medische kosten met zich mee. ​

460 miljoen hiervan komen door valongevallen bij zelfstandigwonende 75-plussers. ​

10.000 euro per ongeval. 

Lange termijn gevolgen van een val 

Genezingsprocessen op latere leeftijd verlopen langzamer. ​

Ouderen hogere kans op botbreuken, die voor ernstige beperkingen zorgen.​

50% van de ouderen functioneren na een heupfractuur niet meer als voorheen.​

1/5 van de ouderen sterft binnen 3 maanden na een val.​

Klachten zijn vaak van blijvende aard. ​

Na een val ontstaan vaak problemen met mobiliteit, soms zijn aanpassingen aan woning nodig.​

Veel ouderen zijn na een val bang om opnieuw te vallen. 

Ouderen worden na een val onzeker. ​

Vallen en angst om te vallen verhoogt kans op depressie.​

Valpreventie; wat kun je doen?

* Train evenwicht en spierkracht

* Laat medicijnen controleren

* Eet lekker en voedzaam

* Zijn de ogen goed?

* Zitten de schoenen goed?

* Is de woonomgeving veilig?