5.5 De wereld vanaf 1990 deel A en C

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Historisch Overzicht 

vanaf 1848

Par 5.5 De wereld vanaf 1990

A: Globalisering 

C: Nederland en de wereld

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen dat de wereld door globalisering meer verbonden is, maar dat niet iedereen daar voordeel van heeft. 

Globalisering is...

Wat hebben de Olympische Spelen te maken met globalisering?

Vanaf 1945 ontstaat er steeds meer globalisering:

• politieke samenwerking (bijv. Verenigde Naties)  
• economische samenwerking (bijv. grote bedrijven vestigen zich in meerdere landen - Philips in 23 landen)
• cultureel: over de hele wereld neemt men meer van elkaar over. (bijv. door de komt van de tv)

Leerdoel:

Je kan met voorbeelden beschrijven dat de wereld door globalisering meer verbonden is, maar dat niet alle mensen daarvan voordeel hebben

Begrip:

globalisering

§5.5

De wereld vanaf 1990

A

DeBoze burgers

Globalisering

Economisch hebben landen elkaar nodig.

• Europese bedrijven zijn afhankelijk van grondstoffen uit Afrika of onderdelen uit Aziatische fabrieken.
• Europa is een belangrijke afzetmarkt voor Afrikaanse boeren en Aziatische kleding en elektronica

Er is hier een oneerlijke verdeling zichtbaar:

• Het westen haalt soms grondstoffen goedkoop uit voormalige kolonies.
• In ruil steunen geven zij politieke steun aan de leiders

Sommige Aziatische landen hebben een eigen economie opgebouwd: Japan, Zuid-Korea, China.

§5.5

De wereld vanaf 1990

A

DeBoze burgers

Globalisering

Ook op politiek gebied werken landen samen

• klimaatverandering
• oorlog
• armoede

§5.5

De wereld vanaf 1990

A

DeBoze burgers

Globalisering

Veranderingen in Europa sinds 1989:

• Voormalige Oostbloklanden sloten zich aan bij de EU. Zo werden hun economieën gemoderniseerd.
• Voormalige Oostbloklanden sloten zich aan bij de NAVO. Zo wilden ze zich beschermen tegen Rusland.
• Nationalisme bloeide op. Diverse volken eisten een eigen staat.
  - Tsjechoslowakije wordt Tsjechië en Slowakije
  - Een burgeroorlog in Joegoslavië

Leerdoel:

Je kan uitleggen waarom in de jaren 1990 nationalisme in Europa en de politieke islam in het Midden-Oosten populair werden en een gevolg daarvan noemen.

Begrippen:

politieke islam

terrorisme

§5.5

De wereld vanaf 1990

B

DeBoze burgers

Veranderingen in de wereldpolitiek

www.bing.com

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen hoe in Nederland een multiculturele samenleving

is ontstaan en welke verschillende opvattingen hierover bestaan. 

Door globalisering gingen mensen zich op diverse plekken in de wereld vestigen. 

Zo ontstonden er in veel landen een multiculturele samenleving: een samenleving waarbij meerdere culturen samenleven. Dit wordt ook wel een pluriforme samenleving genoemd.

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe in Nederland een multiculturele samenleving is ontstaan en welke verschillende opvattingen hierover bestaan. 

Begrippen:

multiculturele samenleving

pluriforme samenleving

§5.5

De wereld vanaf 1990

C

DeBoze burgers

Nederland en de wereld

Multiculturele samenleving

Er zijn verschillende groepen mensen om verschillende redenen naar NL gekomen:

1. Mensen met een Indische achtergrond (jaren 50)
2. Gastarbeiders uit Spanje, Italië, Turkije en Marokko (jaren 60)
3. Surinamers (vanaf 1975)
4. Joegoslavische vluchtelingen (jaren 90)
5. Oost-Europese arbeiders
6. Oorlogs,- politieke en economische vluchtelingen

Gastarbeiders

• Door de stijgende welvaart is er in Nederland zoveel werk dat mensen uit andere landen worden gehaald om hier te werken. 
• Deze gastarbeiders (uit Marokko, Turkije, Spanje en Italië) doen hier ongeschoold werk. 
• Kennis van de Nederlandse taal of cultuur was niet nodig om het werk te kunnen doen: de mensen waren te gast en zouden weer teruggaan.

Gezinshereniging

• Veel Turkse en Marokkaanse gastarbeiders bleven langer en lieten ook hun gezinnen overkomen naar Nederland. 
• Toen het in de jaren '70 minder goed ging met de economie, werden veel gastarbeiders werkloos.

Indonesië en Suriname

• In 1949 werd Indonesië onafhankelijk. Veel mensen uit de voormalige kolonie gingen naar Nederland. 

• In 1974 werd ook Suriname onafhankelijk. Surinamers kregen de mogelijkheid om naar Nederland te komen.
• Veel Surinamers deden dat ook. Ze hoopten hier op een betere toekomst

Antillen

• Ook veel mensen uit de Nederlandse Antillen wonen in Nederland: zij hebben een Nederlands paspoort omdat de Antillen onderdeel zijn van het Nederlands koninkrijk 

De Nederlandse Antillen bestaan uit:

• Aruba
• Curacao
• Bonaire
• St. Maarten
• St. Eustasius

Asiel

• Vanaf de jaren '80 vragen steeds meer mensen asiel aan in Nederland. 
• Je mag alleen in Nederland blijven als bewezen is dat je niet veilig bent in je eigen land. Je bent dan officieel vluchteling

Discussie

• Vanaf de jaren '90 ontstaat er steeds meer discussie over de multiculturele samenleving. 
• Er kwam kritiek: 
  -Zorgen over tradities en ideeën van immigranten (bijvoorbeeld de positie van vrouwen)
  -Lage opleidingsniveaus en hoge werkloosheid onder immigranten

Strenger

• Vanaf de jaren '90 laat de regering steeds minder immigranten toe
• Ook zijn er taal- en inburgeringscursussen gekomen voor asielzoekers
• Sommige politici willen nog verder gaan: zij willen dat nieuwe Nederlanders zich volledig aanpassen aan de Nederlandse normen en waarden. Sommige van die politici zien de Islam als een grote veroorzaker van deze problemen.

Migranten werden in de jaren '70 en '80 veel geplaatst in de oude stadswijken. Oorspronkelijke buurtbewoners vonden het moeilijk dat hun buurt snel veranderde. Er ontstonden sociale problemen.

Dit had een aantal oorzaken:

• Tot in de jaren '80 vond de overheid inburgering niet nodig. Veel gastarbeiders spraken hierdoor geen Nederlands.
• Tijdens de crisis in de jaren '80 raakten veel gastarbeiders werkloos. Door weinig scholing vonden ze geen nieuw werk. 

§5.5

De wereld vanaf 1990

C

DeBoze burgers

Nederland en de wereld

Rond 1990 veranderde het beleid van de overheid:

• De Nederlandse taal leren werd verplicht
• Discriminatie op de arbeidsmarkt werd tegengegaan. 

§5.5

De wereld vanaf 1990

C

DeBoze burgers

Nederland en de wereld

Samenleving NL verandert 

Minder mensen naar de kerk: secularisatie (ontkerkelijking).

Verdwijnen van de verzuilde samenleving --> ontzuiling

individualisering: men ging meer leven als individu (persoon) en minder als groep

democratisering: meer inspraak in het gezin, op school, in de stad en in het land

Minder tolerantie

Door aanslagen door moslim-terroristen (bijv. 9/11) werd de tolerantie van Nederlanders richting islamitische nieuwkomers kleiner: toename populisme. 

Politieke beweging die opkomt voor de belangen van het 'volk' en die zich afzetten tegen zittende politici, die volgens hen niet goed naar het 'volk' luisteren.

Er ontstonden politieke partijen die tegen immigratie waren. Dit waren vaak populistische partijen die zich ook tegen de Islam keerden. 

Voorbeeld is de LPF van Pim Fortuyn.  (vermoord op 6 mei 2002) Hij vond dat: 

• multiculturele samenleving was mislukt.
• sommige groepen migranten waren lager opgeleid
• Islamitische migranten zouden zich te weinig aanpassen aan de Nederlandse cultuur.

§5.5

De wereld vanaf 1990

C

DeBoze burgers

Nederland en de wereld

Begrippen A en C

• globalisering
• multiculturele samenleving
• pluriforme samenleving
•  immigranten
• asielzoekers

• Pim Fortuyn, oprichter LPF, vermoord in mei 2002.

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen dat de wereld door globalisering meer verbonden is, maar dat niet iedereen daar voordeel van heeft. 

Leerdoel

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen hoe in Nederland een multiculturele samenleving

is ontstaan en welke verschillende opvattingen hierover bestaan.