De wetenschappelijke revolutie DMB 2021

 De Wetenschappelijke Revolutie
1 / 31
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 31 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

 De Wetenschappelijke Revolutie

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Lesdoel
Aan het einde van deze les kun je uitleggen wat de wetenschappelijke revolutie was, 
hoe deze ontstond en 
wat de gevolgen waren. 



Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Wetenschappelijke revolutie
"De wetenschappelijke revolutie is een periode in de geschiedenis van de wetenschap waarin klassiek-religieuze ideeën plaatsmaakten voor modern-wetenschappelijke ideeën. "

oftewel:
Geloof niet alles wat je ziet
Geloof niet alles wat je moet

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Waarheid
Hoofdvraag: wat is waarheid?
Kenmerk: niet meer uitgaan van
wat anderen zeggen, 
maar zelf nadenken

Hoe? rationalisme vs. empirisme

Slide 4 - Slide

Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.
Basis moderne wetenschap
Rationalisme:                               Empirisme:
logisch redeneren                        zintuiglijke waarneming        (Descartes)                                   (Bacon)
                                                                         

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

            Rationalisme
Wetenschappers vertrouwden op hun eigen verstand in plaats van het geloof
Rationalisme: Alleen het gebruik van het menselijk verstand (ratio) tot zinnige kennis kan leiden 
Sapere Aude! 

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Empirisme
- Theorie: elk onderzoek moet gebaseerd zijn op 
waarneming, 
ervaring en
experiment: goed kijken naar wat er om je heen gebeurt

- Vergeet het verleden!

- nieuw wereldbeeld 

Slide 7 - Slide

Fundamenten al in de oudheid (Aristoteles en vanaf 14 eeuw gaat men steeds systematischer te werk.
Nicolau Copernicus 1473-1543
Twijfel aan geocentrisch 
wereldbeeld
Gevolg: observaties hemel-
lichamen.
Conclusie: heliocentrisch
wereldbeeld

Slide 8 - Slide

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien
Verandering wereldbeeld
geocentrisch wereldbeeld              heliocentrisch wereldbeeld

Karel V 
Karel V

Slide 9 - Slide

Durfde zijn ideeen lange tijd niet te publiceren uit angst voor de katholieke kerk die de aarde als het middelpunt bleef zien
Opvolgers
-Johannes Kepler (aarde is als alle andere planeten) 
-Galileo Galilei: verdediger van Copernicus. Grote             problemen met de kerk
- Newton: definitieve verklaring heliocentrisch wereldbeeld.
  (maar geen conflict tussen geloof en wetenschap)


Slide 10 - Slide

Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.
Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)

Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.
En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.
Groot conflict met de kerk (zie volgende twee slides)

Newton: bewees heliocentrisch wereldbeeld door de ideeen van Galilei verder uit te werken. Alle planeten doorlopen ovaalvorminge banen om de zon die door twee bewegingen worden bepaald. De beweging van de aarde af en tegelijkertijd de beweging naar de aarde toe en waneer twee krachten tegelijkertijd op een hemellichaam inwerken, zal dit hemellichaam een ovaalvormige baan afleggen

Slide 11 - Video

This item has no instructions

ja, maar het is echt zo! 
Geloof ik niks van...

Slide 12 - Slide

Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.
Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)

Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.
En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.
Groot conflict met de kerk
Karel V 
Karel V

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Rationalisme
-Rene Descartes. Nieuwe visie op God en de wereld
-Mechanistisch wereldbeeld
-Rationalist :alleen door denken verkrijg 
  je ware kennis
-Cogito ergo sum (ik denk dus ik ben)

Slide 14 - Slide

Descartes: God grijpt niet direct in in de werkelijkheid, want hij heeft de wereld in gang gezet dmv natuurwetten.
Durf te twijfelen. Ontdoe je van oude gedachten , voordat je zelf begint met onderzoek doen. Hij twijfelde aan bijna alles. Ook aan het zintuiglijke, want je zintuigen houden je voor de gek, stelde hij. Denk maar eens aan een droom. Wat is werkelijkheid.
Cogito ergo sum. Wat we met de rede kunnen vatten is meer werkelijkheid dan dat we met onze zintuigen kunnen waarnemen.
Leuk feitje. Hij overtuigde zijn docenten op de universiteit ervan dat hij de hoogste cijfers haalde als hij niet naar college hoefde te komen maar in bed mocht studeren. Ze gaven hem de kans en prompt haalde hij de hoogste cijfers. Hij heeft dit het grootste deel van zijn leven volgehouden.
Werkte 20 jaar in De Republiek.
Kritiek op Descartes door Pascal. Descartes maakt de mens in zijn ogen tot een denkend ding die in een puur rationele verhouding tot de werkelijkheid staat. Het gevoel, de wil en het hart zijn volgens Pascal net zo belangrijk (het hart heeft zijn redenen die de rede niet kent) Hij was ook een rationalist, want probeert vanuit de rede aan te tonen hoe onredelijk het is om de grenzen van de rede niet te willen zien. Geeft de rede echt antwoord op alle levensvragen? 

Slide 15 - Video

This item has no instructions

Baruch Spinoza
'Durf te denken'
  • Vrijheid van meningsuiting
  • God niet het belangrijkste maar de mens zelf!
  • Democratie: volk moet zichzelf regeren
  • tolerantie voor andere geloven

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Oorzaken W.R.
-Wiskundige benadering natuurverschijnselen
-publicatievrijheid (eerst in de Republiek)
-nieuwe universiteiten (onderzoek)
-samenwerking tussen ambachtslieden en geleerden
-stijgende welvaart

Slide 17 - Slide

Spinoza:
-grootste en meest invloedrijke filosoof die Nederland ooit gekend heeft.
-Joodse afkomst
-Verketterd door eigen familie
-God heeft de wereld niet geschapen.
God is namelijk de wereld zelf.
(pantheïsme)
-wonderen bestaan niet
-de Bijbel is een mensenboek
-God bestuurt de wereld volgens de wetten
van de natuur
-de mens wordt geleid door natuurwetten
-de mens heeft geen vrije wil, maar gevangen
in een mechanisch lichaam (voorbeeld is een baby die moet huilen, op zijn duim zuigt, een kind die een ontwikkeling doormaakt, bijv. bang zijn in het donker als je 4 jaar oud bent, of puberachtig gedrag vertonen als je ouder wordt. Kun je daar wat aan doen? Wat is nu eigenlijk die vrije wil?
Bekende uitvinders
  • Robert Boyle (eigenschappen van lucht)
  • William Harvey (bloedsomloop)
  • Jan Swammerdam (insecten ontleden)
  • Anthonie van Leeuwenhoek (microscoop -> bacteriën)
  • Christian Huygens (slingerklok en lichtgolven)
  • Uitvindingen werden ook in de praktijk toegepast -> precieze zeekaarten; uitrekenen baan van kogel; vuurkracht van kanonnen en geweren werden veel beter.
  • Wetenschappelijke revolutie is de aanzet tot de Verlichting (in denken)

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Slide 19 - Video

This item has no instructions

Slide 20 - Video

This item has no instructions

Gevolgen Wetenschappelijke Revolutie
Grote vooruitgang op veel gebieden
- Geneeskunde, scheepvaart, oorlogsvoering etc.

De West-Europeanen gaan de wereld overheersen


Slide 21 - Slide

This item has no instructions






Quiz time! 

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

De Wetenschappelijke Revolutie begon feitelijk in de
A
14e eeuw
B
15e eeuw
C
16e eeuw
D
17e eeuw

Slide 23 - Quiz

This item has no instructions

rationalisme
A
wetenschappelijke revolutie
B
verstandelijk redeneren
C
vanuit geloof redeneren
D
onderzoeken vanuit de ratio

Slide 24 - Quiz

This item has no instructions

Deze afbeelding is representatief voor de Wetenschappelijke Revolutie
A
Waar
B
Niet waar

Slide 25 - Quiz

This item has no instructions

De wetenschappelijke revolutie vond alleen plaats in de Republiek
A
Waar
B
Niet waar

Slide 26 - Quiz

This item has no instructions

Welke oorzaken zijn er voor de vervolging van Galileo Galilei?
A
De protestantse reformatie
B
De centralisatiepolitiek
C
De kettervervolgingen
D
Hij ging tegen het woord van de paus in

Slide 27 - Quiz

This item has no instructions

Wat wordt bedoeld met de Wetenschappelijke Revolutie?
A
Ingrijpende verandering op wetenschappelijk gebied
B
Steeds minder uitvinden
C
Wetenschappers komen in opstand tegen de vorst
D
Wetenschappers willen meer gaan verdienen

Slide 28 - Quiz

This item has no instructions



Welke uitspraak past bij de werkwijze van de wetenschappers in de tijd van de wetenschappelijke revolutie?

De wetenschappers:
A
kwamen voornamelijk uit de Republiek.
B
twijfelden niet aan de juistheid van de Bijbel.
C
vertrouwden steeds meer op hun eigen waarnemingen.
D
vonden dat de filosofen uit de oudheid per definitie gelijk hadden.

Slide 29 - Quiz

This item has no instructions

Welke twee manieren van onderzoek leidden tot de wetenschappelijke revolutie?
A
empirisme en renaissance
B
empirisme en rationalisme
C
positivisme en renaissance
D
positivisme en rationalisme

Slide 30 - Quiz

This item has no instructions

Kennis opdoen door waarneming en experimenteren noemen we:
A
Rationalisme
B
de Verlichting
C
Deïsme
D
Empirisme

Slide 31 - Quiz

This item has no instructions