10.4 De Hersenen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Polio is een besmettelijke ziekte die veroorzaakt wordt door het poliovirus. Bij polio ontstaan in het ruggenmerg ontstekingen in zenuwcellen, waardoor verlammingen kunnen optreden, vooral in de benen. Door de ontstekingen worden vooral zenuwcellen aangetast die impulsen vanuit het ruggenmerg naar spieren geleiden.

1. bewegingszenuwcellen
2. gevoelszenuwcellen
3. schakelcellen

sleep de juiste namen naar de zenuwcellen

Schakelcel

Bewegingszenuwcel

Gevoelszenuwcel

De zenuwcel in de afbeelding is op plek 1 onderbroken.
Verlopen er hierdoor geen impulsen meer naar het
centrale zenuwstelsel toe of van het centrale zenuwstelsel af?
Leg je antwoord uit.

Om truffels te vinden worden vaak truffelhonden gebruikt. Als reactie op de
geurstoffen van een truffel ontstaan in de neus van een truffelhond impulsen.
Deze impulsen worden door de reukzenuw naar de hersenen geleid,
de hond ruikt de truffel en gaat eropaf.
De reukzenuw bevat alleen uitlopers die impulsen naar de hersenen toe sturen.

Is de reukzenuw een bewegingszenuw, een gemengde zenuw of een gevoelszenuw?

1. bewegingszenuw
2. gemengde zenuw
3. gevoelszenuw

10.4 Hersenen

Lesdoelen

10.4.1 Je kunt de delen van de hersenen noemen met hun functies en kenmerken.

10.4.2 Je kunt de invloed van verdovende, stimulerende en bewustzijnsveranderende middelen op het zenuwstelsel beschrijven en de risico’s van het gebruik van verslavende middelen noemen.

blz 128 van je lesboek. We lezen de basisstof samen door + aantekening. 

Grote en kleine hersenen

Sterk geplooid, 

vooral het buitenste gedeelte.

buitenste gedeelte: Grijze stof = hersenschors :

ze bevatten de cellichamen van de schakelcellen.

Witte stof = binnenste gedeelte = uitlopers schakelcellen.

Hersencentra

Er zijn gevoelscentra en bewegingscentra. 

Gevoelscentra ontvangen informatie van zintuigen.

Bewegingscentra sturen spieren of klieren aan. 

In beide hersenhelften liggen gevoelscentra en bewegingscentra.

Hersenstam

Ligt in het verlengde van het ruggenmerg.

Levensfuncties: aansturen van de hartslag, ademhaling, bloeddruk en lichaamstemperatuur!

Geleidt impulsen:

• van het ruggenmerg naar de grote en kleine hersenen.
• afkomstig van zintuigen in hoofd/hals naar grote en kleine hersenen.
• afkomstig van grote en kleine hersenen naar de spieren en klieren in hoofd/hals.
  
  
  

Kleine hersenen

Verantwoordelijk voor het afstemmen (coördinatie)  van bewegingen op elkaar.

Kleine hersenen

 Invloed op de hersenen

Sommige stoffen hebben invloed op de hersenen 

- Drugs

- Alcohol

- Medicijnen

- Verdovende middelen

- Stimulerende middelen

- Bewustzijnsveranderende middelen

Alcohol, opium, morfine, heroïne, slaap- en kalmeringsmiddelen.

- Rustig

- Blij

- Verminderen van angst

- Verdovende middelen

- Stimulerende middelen

- Bewustzijnsveranderende middelen

Nicotine, cafeïne, cocaïne en xtc.

- Energiek

- Alert

- Opgewekt

* Zelfvertrouwen neemt toe

- Verdovende middelen

- Stimulerende middelen

- Bewustzijnsveranderende middelen

LSD en paddestoelen

- Iemand neemt de buitenwereld anders waar