Verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Verwijswoorden

uitleg en oefeningen

Antecedent + verwijswoord

Let op! Het antecedent bepaald welk verwijswoord je gebruikt!

Voorbeeld: 
De leerlingen, die weer voor het eerst op school waren, moesten erg wennen om weer in de banken te zitten. Ze hadden elkaar nog allerlei leuke verhalen over de vakantie te vertellen. Die gingen vooral over de hoogte- en dieptepunten van hun vakanties. De docent vertelde hun ook wat hij/zij had meegemaakt. 

De-woorden: die/deze 

De  = die / deze.      (bijv. De hond die mij beet.. )

Mannelijk: hij/hem/zijn

of

Vrouwelijk: ze (dingen)/zij/haar

Uitgangen van vrouwelijke woorden: (abstract, -heid-, -teit-, -nis, -schap, -de, -te, -ei, -ing, -ie, -iek, -ica, -theek, -tuur, -ine, -age, -is, -uur, -st) 

Voorbeelden: de woorden 

Betrekkelijk voornaamwoord:      De bibliotheek die ik ken,... 

Aanwijzend voornaamwoord:      Deze vereniging heeft alles goed geregeld.  

Persoonlijk voornaamwoord:      De vereniging heeft mij gemaild. Zij vroeg
                                                                   mij om mijn gegevens door te geven. 

Bezittelijk voornaamwoord:         De deurwaarder heeft zijn sleutels verloren. 

Het-woorden: dat/dit

Het woorden zijn onzijdig, verwijs met dat/dit/het/hem/zijn

  

Betrekkelijk voornaamwoord:    Het huis dat ik heb gekocht

Aanwijzend voornaamwoord:    Ik heb dit boek gekocht 

Persoonlijk voornaamwoord:     Zeist is een mooie plaats. Het ligt in het 

                                                                  midden van het land.

Bezittelijk voornaamwoord:        Het schilderij en zijn lijst zijn samen erg duur. 

Verkleinwoorden, namen van landen, steden en clubs zijn onzijdig.

Het (persoonlijk voornaamwoord)

zijn (bezittelijke voornaamwoord)

Hen of hun

hen: lv of na vz

Ik stuur hen door naar de volgende ronde. (wie/wat stuur ik?)

Ik geef het aan hen door. (kast- en vakantiewoorden)

hun: bez. vnw of mv

Ik geef hun door dat je wat later bent. (aan wie/voor wie geef ik door?) 

Dat zijn hun spullen. (direct voor zn, is van die personen)

Let op! Deze spullen zijn van hen. (na voorzetsel en niet direct voor zn)

wat (i.p.v. dat)

1. na overtreffende trap    Dit is het mooiste wat ik ooit las.

2. hele zin:                            Ik ga vanmiddag zwemmen, wat ik heel                                                 leuk vind.

3. bij onbepaald vnw:       Er is niets wat ik niet kan leren.

wie of waar

Personen: wie + voorzetsel: 
                           Vb. Hij is degene op wie ik het meest vertrouw.

Dingen/dieren: waar + voorzetsel

                          Vb. Dat een plus een twee is, is iets waarop je kan                                  vertrouwen.

Na de omwenteling kon de Libische bevolking eindelijk............stem laten horen

1. zijn
2. haar

Heeft de arts.............niet verteld dat de operatie lang duurt?

1. hen
2. hun

Kunnen.............je na het feestje naar het station brengen?

1. hun
2. zij
3. hen

De familie heeft veel van ............ bezittingen verkocht.

Het beste............je vriend kan doen.

1. dat
2. wat

Je kunt geen verstandig woord met............. wisselen.

1. hen
2. hun

Het mooiste boek ............ ik gelezen heb.

1. dat
2. wat

Iets................ je niet zeker weet, moet je nooit aan anderen doorvertellen.

De kwestie-Jerusalem............... nu al jaren onderhandeld wordt

1. over wat
2. over wie
3. waarover
4. waarop

Veel mensen hebben een vriend.............ze alles kunnen vertellen.

1. waaraan
2. aan wie
3. waartegen

Met dat blonde meisje......... in mijn klas zit, wil ik wel een keer stappen.

1. die
2. dat
3. wat

In een concern .......... zoveel vestigingen in het buitenland heeft, wil ik wel werken.

1. dat
2. wat
3. die

Deze wijn smaakt lekker, maar je moet ............ wel uit het juiste glas drinken.

De medewerkster zei tegen de schoolleiding dat ze contact met de ouders moest zoeken.

1. Deze zin is goed
2. Deze zin is fout

Het mooiste werk wat ik gedaan heb.

1. Deze zin is fout
2. Deze zin is goed

Het beste wat ik gelezen heb, is
'Het Gouden Ei'.

1. Deze zin is fout
2. Deze zin is goed

Dit is de vriend van Els, waarvan ze een mooie ring kreeg.

1. Deze zin is fout
2. Deze zin is goed

Friesland heeft........ grote meren en deze vesting heeft....... verdedigingswerken om toeristen aan te trekken.

In dat huis willen we wel wonen, maar ...... hier vinden we afzichtelijk.

1. deze
2. dit
3. dat

Hoewel de docent ........ gewaarschuwd had, gingen ze door met praten.

1. hun
2. hen

Ajax moet enkele spelers verkopen omdat ........ anders in de rode cijfers komt.

1. hij
2. zij
3. het
4. ze