5.1 Nederland herrijst

5. Nederland na de oorlog

5.1 Nederland herrijst

1 / 23
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 23 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

5. Nederland na de oorlog

5.1 Nederland herrijst

Slide 1 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je uitleggen wat geleide loon- en prijspolitiek te maken heeft met de snelle wederopbouw van Nederland na de Tweede Wereldoorlog

Slide 2 - Slide

De puinhopen van de oorlog
  • De schade na de oorlog was enorm

  • Honderdduizenden mensen waren dakloos, fabrieken draaiden niet meer, wegen en spoorwegen waren vernietigd 

  • En auto's, vrachtwagens en fietsen waren door de Duitsers mee genomen

Slide 3 - Slide

5 mei 1945:
aantal totaal verwoeste en onherstelbare beschadigde, nog niet herbouwde woningen: 86.000

Aantal zwaar beschadigde, nog niet herstelde woningen: 42.000

Aantal licht beschadigde, nog niet herstelde woningen: 356.000

Slide 4 - Slide

Wederopbouw en industrialisatie
Om de economie te herstellen wilde de overheid graag dat de industrie ging groeien.

De overheid ging veel samenwerken met de werkgevers en vakbonden.

Samen hielden ze de lonen laag. Hierdoor bleven de prijzen ook laag en konden de mensen veel kopen.
Dit noemen we de geleide loon- en prijspolitiek.

Voordeel: bedrijven konden veel winst maken en dus uitbreiden = meer werk.

Slide 5 - Slide

Door de industrialisatie groeide de werkgelegenheid.

Ook in de bouw was volop werk, want in de jaren '50 en '60 werd er volop gebouw om de woningnood te verhelpen (door de oorlog en de babyboom)

Tussen 1946 en 1949 werden er 250.000 meer kinderen geboren dan normaal.
Veel werknemers in de industrie en bouw kwamen uit de landbouw.

Er waren veel minder landarbeiders.

Kleine boerenbedrijfjes verdwenen, terwijl grote boeren hun productie vergrootten met behulp van machines.

Nederland gebruikte de Marshallhulp om o.a. tractoren te kopen.

Zo kwam er meer mechanisering in de landbouw.

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Video

Zuinigheid en welvaart
Omdat de lonen voorlopig nog laag bleven moesten de Nederlanders zuinig leven.

De meeste Nederlanders waren zeer gedreven om het land weer op te bouwen, er werd dan ook hard gewerkt, gemiddeld zo'n 50 uur per week.

Slide 8 - Slide


Gehoorzaamheid was een belangrijke waarde na de Tweede Wereldoorlog.

De meeste mensen leefden naar de vaste rollenpatronen.

De man was kostwinner, de vrouw was huisvrouw en de kinderen waren gehoorzaam aan hun ouders.

Slide 9 - Slide


Welvaart
Vanaf 1956 werden de lonen voor het eerst verhoogd
Steeds meer mensen waren in staat zich luxe te veroorloven.

In 1958 brengt het Eindhovense DAF een familie-auto op de markt. Het Dafje.
De auto werd populair en was betaalbaar voor de gewonen man

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

Aan het werk
Maak opdr. 1 t/m 5 op blz. 111-112
Ga pas verder met de les als deze gedaan hebt

Slide 13 - Slide

5. Democratie in het naoorlogse Nederland

5.1 Nederland herrijst

B De verzorgingsstaat

Slide 14 - Slide

Leerdoel
Aan het eind van deze les kun je de begrippen: sociale wetten, -voorzieningen, -verzekeringen en -zekerheid uitleggen

Slide 15 - Slide


Rooms-rode samenwerking

  • In de jaren vlak na de oorlog hadden twee partijen de meerderheid in de Tweede Kamer: Katholieke Volkspartij (KVP) en de Partij van de Arbeid (PvdA)
    Ook wel de Rooms-rode coalitie genoemd

  • Bij de verkiezingen van 1948 gaan de partijen ook met de CHU en de VVD samenwerken
Verkiezingsuitslag 1948
Coalitie 1948

Slide 16 - Slide

Opbouw van de verzorgingsstaat
Onder het bestuur van Willem Drees werden er veel sociale wetten doorgevoerd

Zo kregen 65-plussers voortaan een ouderdomsuitkering.
Door al die sociale wetten ontstond er een sociale zekerheid

Slide 17 - Slide

  • In 1951 werd de Werkloosheidswet (WW) ingevoerd
  • In 1956 werd veranderde de oude ouderdomswet in de Algemene Ouderdomswet (AOW)

  • Na 1958 kwamen de confessionelen(christelijke partijen) en liberalen(VVD) aan de macht

  • In 1967 werd de Wet op de arbeitsongeschiktheidsverzekering (WAO) ingevoerd

Slide 18 - Slide

  • Om de WW, AOW en WAO te kunnen betalen moesten mensen premie betalen, deze uitkeringen noemen we sociale verzekeringen

  • Er waren ook sociale voorzieningen hiervoor betaalden mensen geen premie, maar werden door de overheid betaald



Sociale voorzieningen:  wordt betaald uit belastinginkomsten.
Sociale verzekeringen: zelf premie betalen om er recht op te hebben.

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Uitkeringen die niet uit premieopbrengsten, maar door de overheid worden betaald
A
Sociale zekerheid
B
Sociale wetten
C
Sociale voorzieningen
D
Sociale verzekeringen

Slide 21 - Quiz

Regels die de overheid opstelt om de economisch zwakkeren in de samenleving te beschermen
A
Sociale zekerheid
B
Sociale wetten
C
Sociale voorzieningen
D
Sociale verzekeringen

Slide 22 - Quiz

Aan het werk
Maak opdr. 6, 7 en de oefentoets via de digitale methode van Geschiedeniswerkplaats

Slide 23 - Slide