Metaal, - bewerken en -verbindingen

• Techniek
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Metaal, - bewerken en -verbindingen

Leerdoelen:

• Ik kan eigenschappen van metaal noemen
• Ik kan metaalsoorten, profielen en toepassingen noemen
• Ik weet iets over metaal en milieu
• Ik kan meten van en aftekenen op metaal
• Ik kan diverse manieren van metaal bewerken
• Ik kan diverse manieren van metaal verbinden

metaalsoorten en vormen en toepassingen

eigenschappen metaal

géén eigenschappen metaal

goed opnieuw te gebruiken

vaak roestvast

sterk, hard, maar ook buigzaam  

geleiden stroom  

goed bewerkbaar

moeilijk brandbaar

Toepassingen metaal

Brug

Lichte metalen, maar erg sterk

zware metalen ook prima

Beetje beweegbaar, voor de wind, zonder te breken

Beetje beweegbaar, voor de wind, zonder te breken

Bij Non ferro > is ijzer NIET het hoofdbestanddeel

Non-ferrometalen zijn o.a. aluminium en koper...

Wat betekent non-ferro?

1. droog
2. het hoofdbestandsdeel is geen ijzer
3. giftig
4. geen ijzer

Er zijn onedele metalen en edelmetalen. Wat is een edelmetaal?

1. Hoe edeler des te duurder het proces is om het te winnen
2. Hoe edeler des te zwaarder het metaal is
3. Hoe edeler hoe beter het bestand is corrosie (door water en zuurstof > roesten)

Denk goed na: Hoe kun je Ferro en Non Ferro metalen makkelijk herkennen ?

1. Je kunt het zien
2. Met een magneetje (ferro = magnetisch)
3. Je kan het voelen
4. Ze zijn het zelfde

Ferro metaal

Non ferro metaal

Edelmetaal (en ook non-ferro)

Staal

Roestvast staal RVS

Aluminium

Koper

Goud

brons

Waarom kiest men vaak voor een hoek, T- of U-profiel in plaats van een

vierkant profiel?

1. Goedkoper
2. Lichter
3. Kan sterker zijn dan vierkant (massief)
4. A, B en c zijn goed

RVS bestaat uit een mix (legering) van IJzer, chroom en nog enkele andere bestanddelen.
Het chroomlaagje zorgt ervoor dat het ijzer niet snel roest (en niet magnetisch is).
RVS kan echter wel gaan roesten. Wanneer bijvoorbeeld?

1. Als het in contact komt met chloor (zwembad)
2. Als het in contact komt met zout (bijv. zeewater)
3. Als het chroomlaagje beschadigt
4. A,B en C zijn goed.

Sleep het voorwerp bij de metaalsoort die erbij hoort.

3

Aluminium

koper

ijzer

milieu

Waarom is het recycling van metalen belangrijk?

1. levert veel geld op
2. grondstoffen raken op
3. Kost minder energie dan volledig nieuw maken
4. B en C

meten en aftekenen

Wat kan je meten met de schuifmaat?

1. een hoek van 90 graden
2. buitenmaat en dikte
3. buitenmaat, binnenmaat en diepte
4. dikte en diepte

Welke maat geeft de schuifmaat aan?

1. 9,1 mm
2. 10,1 mm
3. 10,2 mm
4. 9,2 mm

Op metaal teken je maten af met een ...

1. potlood
2. Kraspen
3. Stift
4. Centerpons

Bewerken van metaal

Wat gebruik je om veilig met een kolomboor te werken?

1. Machineklem
2. Bankschroef
3. combinatietang
4. Griptang

Hoe bescherm ik mijn ogen als ik moet boren.

1. Ik draai mijn hoofd weg van het werk.
2. Ik klap het beschermglas op de kolomboor dicht en draag een veiligheid bril.
3. Ogen beschermen is niet nodig. Ik heb er toch 2. Dus ik kan best een missen.
4. Ik knijp mijn ogen een beetje dicht zodat de kans zo klein mogelijk is dat er iets in komt.

Met de centerpons

1. kras je in metaal
2. maak je een deukje in metaal voor het boren
3. sla je letters in metaal
4. prik je een gaatje in hout

1. JUNIORZAAG
2. IJZERZAAG
3. HANDZAAG
4. TOFFELZAAG

Voor weinig plek of klein zaagwerk gebruik je een juniorzaag.
Welke is dat?

1. 
2. 
3. 
4. 

Welk deel van het zaagblad gebruik je met zagen?

1. het midden
2. de voorste tanden
3. de volledige lengte

Wat is het voordeel van de hefboomplaatschaar? 

1. Plaat krult niet zo snel tijdens knippen
2. gaat sneller
3. Kunt meer kracht zetten
4. alle 3

1. Links draaibank, rechts zetbank
2. links vingerzetbank, rechts zetbank
3. links zetbank, rechts vingerzetbank
4. links zetbank, rechts draaibank

Wat is het voordeel van een vingerzetbank?

1. Je kunt vingers verwijderen, zodat je ook bijv. een blikvorm kunt zetten.
2. Je kunt je vingers niet kwijtraken

Je moet je werkstuk afwerken, welke volgorde?

1. Vijl, schuurlinnen/papier
2. schuurlinnen/papier, vijl
3. maakt niet uit
4. In ieder geval van grof naar fijn

Combinatietang

Nijptang

Popnageltang

Zijkniptang

Waterpomptang

Striptang

Griptang

Waarvoor gebruik je de striptang?

1. het knippen van zaagjes
2. het strippen van metaaldraad
3. het strippen van elektriciteitsdraad
4. het strippen van boortjes

Vraag 11: Hiernaast zie je een combinatietang. Waarvoor gebruik je deze?

1. buigen, knippen en grip houden (vastdraaien)
2. zagen
3. snijden

Verbindingen

Losneembaar

Vaste verbinding

Schroef

lassen

Bout + moer

Lijmen

solderen

klinken

Een paar soorten schroeven

Er zijn veel verschillende soorten schroeven, van verschillende materialen en voor het bevestigen van verschillende materialen.

zelftapper voor in metalen profielen)

RVS schroef (let op kleur)

ijzeren schroef

borgmoer (trilt niet los)

ring 

bout

moer

steeksleutel

ringsleutel

Welk schroefdraad wordt
hier vervaardigd?

1. inwendig
2. uitwendig

Hoe benoem je deze handeling?

1. Schroefdraad snijden
2. Schroefdraad tappen

Welk schroefdraad wordt
hier vervaardigd?

Hoe benoem je deze handeling?

1. Inwendig schroefdraad
2. Uitwendig schroefdraad
3. Tappen
4. Snijden

Lassen

Solderen

lage temperatuur en tin toevoegen.

hoge temperatuur

Alleen de tin smelt

losneembaar

niet losneembaar

Materiaal smelt zelf ook

Wat is de juiste volgorde van solderen?

1. De te solderen delen schuren, invetten, solderen.
2. De te solderen delen: schuren, solderen, invetten.
3. De te solderen delen: invetten, solderen, schuren

Wat is er nodig om een goede lijmverbinding te krijgen?
De te lijmen oppervlakken moeten....

1. Schoon zijn
2. vetvrij zijn
3. droog zijn
4. Alle 3

3 soorten knelverbindingen

krimpverbinding

persverbinding

Knelverbinding

Waar in het lokaal zie je een toepassing van de popnageltang?

1. In het krukje/stoel waar ik op zit
2. In de klink van de deur

Leerdoelen. Nu weet je:

• Ik kan eigenschappen van metaal noemen
• Ik kan metaalsoorten, profielen en toepassingen noemen
• Ik weet iets over metaal en milieu
• Ik kan meten van en aftekenen op metaal
• Ik kan diverse manieren van metaal bewerken
• Ik kan diverse manieren van metaal verbinden