1.5 Een zeeweg rond de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Datum:

leerboek: 16 t/m 20

werkboek: blz 16 t/m 20

Theorie

- Ontdekkingsreizigers

Hoe veranderde Spanje de maatschappij van Amerika?

- kolonisatie: uitbuiting van indianen, maatschappelijke veranderingen 

Opdrachten bij 1.4 maken opdr. 7, 8 en 9

Is het gelukt met de opdrachten? Welke vragen heb je nog?

Geen 

Tijd van ontdekkers en hervormers

1.5 De Nieuwe Wereld

Leerdoel

Je kunt uitleggen welke gevolgen de handelscontacten tussen Amerika en Europa hadden.

Magellaan

• Vertrekt richting Zuid-Amerika --> Molukken (1519)
• 5 schepen en 250 man 
• Drie jaar later 1 schip met 18 man terug in Spanje
• Eerste mensen rond de wereld.

Willem Barentz

Columbiaanse uitwisseling

• Aardappel, tabak, avocado, chocola, mais, tomaten en aardbeien uit Amerika.

•  Kippen, varkens, geiten, schapen, koeien en paarden naar Amerika

Indeling van de bevolking

Hiërarchie op basis van afkomst:

1. Europeanen

2. Gemengd bloed

3. Indianen

4. Slaven

Aan de slag!!

maak opdracht 

3, 4 en 6

blz 25

De trans-Atlantische slavenhandel

Transport van slaven vanuit (west-)Afrika over de Atlantische Oceaan naar Amerika.

Bestuur van de kolonie

De Spaanse overheid organiseerde het bestuur van de kolonie. Aan het hoofd kwam een onderkoning.

Hij leidde een uitgebreid ambtenarenapparaat.

Het gebied was moeilijk te besturen: groot, slechte verbindingen, dwarse bevolking.

Gevolgen van de ontdekking van Columbus

Hiërarchie op basis van afkomst:

1. Europeanen

2. Gemengd bloed

3. Indianen

4. Slaven

Aan de slag 

Gevolgen

1. 90 % van de indiaanse bevolking sterft door ziekten, geweld en ontbering.

2. De bekering van de indiaanse bevolking.

3. Het ontstaan van een driehoekshandel tussen Europa, Afrika en Amerika.

4. Spaanse overheersing in Midden- en Zuid-Amerika.

5. Afname van de positie van de Middellandse zee als handelsroute.

Aan de slag

 

Maak opdracht 

7, 8 en 9

Verandering en continuïteit

Continuïteit: Als de omstandigheden na een ontwikkeling onveranderd/ vrijwel hetzelfde blijven als voorheen.

Verandering: Als de omstandigheden na een ontwikkeling anders zijn dan voorheen.

Datum:

leerboek: 16 t/m 20

werkboek: blz 16 t/m 20

Theorie

- Ontdekkingsreizigers

Hoe veranderde Spanje de maatschappij van Amerika?

- kolonisatie: uitbuiting van indianen, maatschappelijke veranderingen 

Opdrachten bij 1.4 maken opdr. 7, 8 en 9

Is het gelukt met de opdrachten? Welke vragen heb je nog?

Geen 

Keizer Karel V 

• Grootste rijk in Europa door erfopvolging

Oorlogen Karel V in Europa

• Karel V vocht met de Franse koning in Italië om de welvarende gebieden daar. Karel won uiteindelijk in 1525 bij Pavia.

• In 1529 versloeg Karel V de Osmanen bij Wenen en uiteindelijk ook in 1535 bij Tunis, waardoor de opmars van de Osmanen in Europa en Noord-Afrika stopte.

Economische gevolgen van beleid Karel V

• 1. Geldontwaarding door:                  - aanvoer goud/zilver uit Amerika

• Prijzen van goederen stijgen door: 

     - Bevolkingsgroei 

     - Tekort aan voedsel 

Economische gevolgen van beleid Karel V

• 2. Handelskapitalisme > 'nieuwe rijken':
• handelaren/stedelingen 
• de financiers van de vorsten
• adel minder belangrijk

Oorlogen Karel V in Europa

• Karel V vocht met de Franse koning in Italië om de welvarende gebieden daar. Karel won uiteindelijk in 1525 bij Pavia.

• In 1529 versloeg Karel V de Osmanen bij Wenen en uiteindelijk ook in 1535 bij Tunis, waardoor de opmars van de Osmanen in Europa en Noord-Afrika stopte.

Ontdekking van de nieuwe wereld 

• Macht Europeanen werd groter 

•  Toename kennis: landen, zee en oceanen 

• Kennis werd verspreid in boeken (boekdrukpers 1450)

Aan de slag!

paragraaf 1.5

Opdracht 7, 8 en 9