Hoofstuk 1, paragraaf 2

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Verschil in belangen

Individueel belang is soms in strijd met het collectief (het totaal)

Prijzenoorlog

Hoe bepaal je de acties in een economiespel?

Kernwoorden:

- opbrengstenmatrix

- kolom- en rijspeler

- Nash-evenwicht

Economisch spel:

elke situatie waarin twee of meer actoren in een economische context beslissingen moeten nemen die een wederzijdse invloed heeft op de uitkomst van die beslissingen.

Economische spellen

Voorbeeld

Er zijn 2 spelers: Jumbo en Albert Heijn. Ze denken er over om de prijzen te verlagen. Mogelijke uitkomsten:

• Jumbo verlaagt prijs en Albert Heijn niet.
• Albert Heijn verlaagt prijs en Jumbo niet.
• Zowel Jumbo als Albert Heijn laten prijs dalen.
• Zowel Jumbo als Albert Heijn voeren geen prijsverlaging door.

Een economiespel: Jumbo en Albert Heijn

De resultaten (toename opbrengst / winst) van de acties van de 2 spelers staan in een opbrengstenmatrix.

De opbrengst van de rijspeler staat in de hokjes van de matrix vooraan.

De opbrengst van de kolomspeler staat als laatste in de cel.

De opbrengstenmatrix ziet er als volgt uit:

Jumbo is de rijspeler en

Albert Heijn is de kolomspeler.

Marktevenwicht

De uitkomst of oplossing wordt bepaald aan de hand van een oplossingsmatrix.

Strategie Jumbo: 1,2 > 1 en 1,1 > 0,9, dus Jumbo: Wel 

Strategie AH: 1,6 > 1,4 en 1,5 > 1,3; dus ah: Wel 

Marktevenwicht

De uitkomst of oplossing wordt bepaald aan de hand van een oplossingsmatrix. We zetten in de matrix streepjes onder de uitkomst van de beslissing (actie) die het gunstigst is gezien de mogelijke acties van de andere speler:

Het Nash-evenwicht wordt gegeven door de cel waarin bij uitkomsten onderstreept zijn. In dit geval is dat dus beide 'wel prijsverlaging'.

We spreken van een evenwicht wanneer het niet mogelijk is voor één van de partijen om zijn uitkomst te verbeteren, gezien de actie van de andere speler.