VWO 5 15-6-2021

• Geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 5

Koude Oorlog

Corona Edition

Tentamen:

H8 WO II

H9 Koude Oorlog

H14 China & Japan

Koude Oorlog

Corona Edition

Leerdoel:

Testen kennis Koude Oorlog

Sleep alle onderdelen naar Amerika of de Sovjet-Unie

Amerika

Sovjet-Unie

Plan-economie

Persvrijheid

Vrije markt

Warschauwpact

Wat is de dominotheorie?

1. Als 1 land Communistisch wordt, verspreid zich dat naar landen eromheen
2. Als 1 communistisch land verslagen wordt, dan valt de rest ook om
3. Het communisme heeft zich als dominostenen verspreid
4. Dit is dat de VS geld geeft aan landen om verspreiding van communisme tegen te gaan

Welke bewering over de Blokkade van Berlijn is juist?

1. Als gevolg van de blokkade zocht Stalin toenadering tot het Westen.
2. De aanleiding was een bezoek van president Kennedy aan Berlijn.
3. De oorzaak was de dreiging van de NAVO met een wapenwedloop tegen de Sovjet-Unie.
4. Door de luchtbrug ontstond in West-Berlijn geen hongersnood.

De val van de Berlijnse Muur was in

1. 1987
2. 1988
3. 1989
4. 1990

Twee historische gebeurtenissen waarbij de personen als leiders van hun land betrokken waren, zijn:

Gebruik de bron

1. de val de Berlijnse Muur en de Cubacrisis
2. de blokkade van Berlijn en de bouw van de Berlijnse Muur
3. de bouw van de Berlijnse Muur en de Cubacrisis
4. de Amerikaanse luchtbrug en de bouw van de Berlijnse Muur

Welke staten zijn na het einde van de Koude Oorlog uiteengevallen?

1. de Sovjet-Unie en Duitsland
2. Joegoslavië en de Sovjet-Unie
3. Frankrijk en Hongarije
4. Hongarije en Italië

Welke bewering over de politiek van Gorbatsjov is juist?

Gorbatsjov wilde

1. afschaffing van het communisme.
2. hervorming van het communisme.
3. uitbreiding van de macht van de Sovjet-Unie.
4. versterking van de staatsbedrijven.

Hieronder staan twee gebeurtenissen:

1 De Sovjet-Unie brengt in 1957 als eerste land ter wereld een raket in
een baan om de aarde.
2 De Sovjet-Unie bouwt in 1962 raketinstallaties op Cuba.

Welke overeenkomst is er tussen beide gebeurtenissen?

1. In beide gevallen controleert de Sovjet-Unie het hele luchtruim boven de Verenigde Staten.
2. In beide gevallen raken de Verenigde Staten een deel van hun grondgebied kwijt.
3. In beide gevallen valt de Sovjet-Unie de Verenigde Staten aan.
4. In beide gevallen voelen de Verenigde Staten zich bedreigd.

Dit is de kaart van Europa ....

1. Voor de Koude Oorlog
2. Tijdens de Koude Oorlog
3. Na de Koude Oorlog

Met welk doel presenteerde Reagan zijn SDI Project aan de wereld?

SDI

Doel:

SU voor de keuze stellen:

• Of meedoen in dure wapenwedloop
• Óf Toenadering zoeken over wapenvermindering.

Gorbatsjov

'Gorbi'

Leider Sovjet-Unie

1985 - 1991

Belangrijk:

1. Beleid Binnenland

2. Beleid t.o.v. Buitenland

Michael Gorbatsjov

1985: Gorbatsjov nieuwe leider SU

Zijn doel: de SU hervormen om de achterstand op het westen in te halen

Gorbatsjov wilde de SU hervormen omdat het land steeds verder achterliep op het Westen. Door economische problemen konden ze de wapenwedloop met de VS niet volhouden. De planeconomie werkte niet goed, er was machtsmisbruik en corruptie. De productie van de industrie en de landbouw was veel te laag. Gorbatsjov kwam met plannen om de stagnerende economie te stimuleren en het communisme te hervormen....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Wat hield de Breznjev-doctrine in?

Brezjnevdoctrine

Praagse Lente (1968) vv

o.l.v. Alexander Dubcek

Reactie Sovjet-Unie (SU): Brezjnevdoctrine.

Gevolg: SU e.a. vallen Tsjechoslowakije binnen

In die periode vaardigde de opvolger van Chroesjtsjov, Leonid Brezjnev zijn Brezjnevdoctrine uit. Dit betekende dat de SU gemachtigd was om in te grijpen in andere socialistische landen als de situatie daar om vroeg.

Deze doctrine ontstond na de vreedzame revolutie in Tsjecho-Slowakije in 1968 die door de SU werd neergeslagen. De SU wilde door deze doctrine hun inval in Tsjecho-Slowakije dus rechtvaardigen.

De Brezjnevdoctrine laat dus eigenlijk zien dat landen in het Oostblok in feite ondergeschikt waren aan de SU. De landen konden dus niet ongestraft het Warschaupact verlaten. Pas in 1988 werd de Brezjnevdoctrine door de toenmalige leider van de SU, Gorbatsjov afgeschaft.

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Hervormingen

Hervorming door:

glasnost ( persoonlijke vrijheid en openheid) 

en 

perestrojka (economische verandering, meer marktwerking)

De SU stond op instorten. Om het communisme overeind te houden besloot de nieuwe leider van de SU, Gorbatsjov in 1985 om ingrijpende maatregelen door te voeren.

De belangrijkste maatregelen waren:

1. Glasnost (meer persoonlijke- en persvrijheid en openheid van zaken vanuit de communistische partij) en perestrojka (economische veranderingen, meer marktwerking)

2. Betere relatie met het Westen realiseren om de geldverslindende wapenwedloop te beëindigen.

3. Einde maken aan de gewelddadige overheersing van het Oostblok. 

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Onrust in Oost-Europa

Gorbatsjov nam afstand van Brezjnevdoctrine en haalde de Sovjettroepen uit Oost-Europa. 

Gevolg: grote demonstraties
voor democratie in Oost-Europa.

Het besluit de Russische troepen terug te trekken uit de satellietstaten zorgde voor grote demonstraties in Oost-Europa. De burgers grepen hun kans om te demonstreren voor democratie en merkten dat de Russen niet ingrepen. In Polen kwamen vrije verkiezingen en in Hongarije werden in 1989 grensversperringen doorgeknipt. Tienduizenden mensen vluchtten naar het Westen. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Gevolgen

Gevolg van nieuwe politiek:  verslechtering van de economie. Grote kritiek op beleid van Gorbatsjov.

Positief: hij zorgde voor een veel betere relatie met de VS.

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

De val van de Muur

In de DDR massale 

demonstraties. 

Val van de Berlijnse Muur

(november 1989)

In de DDR gingen meer dan een miljoen mensen de straat op om te demonstreren voor vrije verkiezingen en de vrijheid om te reizen. De DDR-regering wilde eerst niet toegeven, maar er was geen redden meer aan. Op 9 november 1989 werd de Berlijnse Muur opengesteld en meteen daarna begonnen de burgers de zo gehate muur te slopen....................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Roemenië

Dictator Ceaușescu 

Van 1967 tot 1989 leider Roemenië

Ceaușescu liet:

1. Het grootste vliegtuig ter wereld bouwen
2. Het grootste standbeeld ter wereld bouwen
3. Het grootste regeringsgebouw ter wereld bouwen
4. Het grootste boek ter wereld schrijven

70 bij 240 meter en is 86 meter hoog. 

Het neoklassieke gebouw heeft 1100 kamers,

2 ondergrondse parkeercentra

Hiervoor moesten eerst een complete woonwijk, 

een stadion, enkele kerken, kloosters 

en synagogen worden afgebroken.

Elena Ceaușescu

Ceaușescu 

Vlucht na toespraak

Wordt gepakt en berecht

Straf: Excecutie 

1945

1956

1961

1962

1948

blokkade van Berlijn

Hongaarse Opstand

conferentie van Potsdam

bouw berlijnse muur

cuba crisis

wat was het gevolg van de Cuba Crisis?

1. terugtrekken raketinstallaties turkije en cuba en hotline
2. raketten op cuba en hotline
3. raketten op cuba, niet meer in turkije
4. hotline

wat werd China in 1949

1. kapitalistisch
2. communistisch
3. socialistisch
4. confessioneel

Koude Oorlog

Einde les

Tentamen:

H8 WO II

H9 Koude Oorlog

H14 China & Japan

Reagan

Gorbatsjov

SDI

• Niet haalbaar
• Reagan weet dit ook
• Toch presenteerde hij dit aan de wereld.

Nikita Chroestjov

1953-1964

• Opvolger van Stalin.
• Houdt speech waarin hij kritiek geeft op persoonlijkheidscultus & misdaden van Stalin.
• Daarmee begint de destalinisatie.

Nikita Chroestjov

1953-1964

• Destalinisatie
• Vreedzame Coexistentie, wat is dat?

Vreedzame co-existentie hield in

1. Communisme en kapitalisme moeten strijden
2. Communisme zal het kapitalisme van binnenuit veranderen
3. Communisme moet de eindstrijd winnen
4. Communisme en kapitalisme kunnen naast elkaar bestaan

Nikita Chroestjov

1953-1964

• Vreedzame co-existentie:
• Communisme en kapitalisme kunnen vredig naast elkaar bestaan.
• Lijnrecht tegenover wat Stalin dacht: Beide systemen zijn verwikkeld in een eindstrijd waarbij er maar 1 winnaar kan zijn!

Waarom is Chroestjov hypocriet met zijn Destalisatie-politiek?

Waarom ziet het Westen Chroestjov als een verbetering ten opzichte van Stalin?

Opstand in DDR juni 1953

Als Stalin dood is, denken de satellietstaten dat er meer vrijheid komt. De regering van Berlijn o.l.v. Walter Ulbricht voert echter collectivisatie in en verlaagt de lonen. 

Gevolg: Massale opstanden. Russisch leger herstelt de orde.

Wat is collectivisatie?

Hongaarse opstand 1956

Wie was de leider van Hongarije tijdens de Hongaarse opstand?

1. Chroestjov
2. Nagy
3. Estherhazy
4. Kratsz

Imre Nagy

Leider Hongarije in 1956

Hongaarse Opstand

• Hongaarse studenten demonstreerden. 
• Hongaarse studenten eisten zaken als:

1. Afschaffing onderwijs in het Russisch.
2. persvrijheid
3. afschaffing doodstraf

• Imre Nagy --> onafhankelijk Hongarije: terugtrekking uit het Warschaupact.

Hoofdstad van Hongarije is

1. Bucarest
2. Budapest
3. Praag
4. Sofia

Hongaarse opstand

Imre Nagy moet kiezen:

- Harde lijn van Moskou

- Meegaan met eisen studenten

Nagy kiest voor laatste: Wil vrije verkiezingen gaan invoeren.

Wat doet Moskou?

Maak een historische correcte zin van de volgende woorden:
Hongarije, doctrine, invloedssfeer, teleurstelling, Warschaupact

Leonid Breznjev

• Leider Sovjet-Unie van '64 tot '82
• Opvolger van Chroestjov
• Hardere opstelling tegenover landen in invloedsfeer

Voorbeelden:

• Oorlog Afghanistan
• Onderdukken solidarnoc in Polen
• Praagse Lente

Oorlog in Afghanistan 

'79-'89

• Sovjet-Unie grijpt militair in omdat Afghanistan buiten invloedsfeer dreigt te vallen.
• Amerika steunt tegenstanders (moedjahedien) van de Russen.
• Sovjet-Unie kan niet winnen en geeft op.

Welke beroemde moedjahedien steunt Amerika in deze oorlog?

Osama bin Laden

• Wordt door Amerika financieel gesteund om tegen de Russen in Afghanistan te vechten.
• Moedjahedien weten de Russen te verdrijven.
• Bin Laden doet hier belangrijke gevechtservaring op.

Breznjev-Doctrine

 SU grijpt militair in, in landen die in communistische invloedssfeer liggen, als communisme in gevaar komt

Alexander Dubcek

Wil in Tsjecho-Slowakije ‘communisme met een menselijk gezicht’.

• Democratisch communisme
• Einde van censuur.
• Snelle hervormingen

Waarom formuleert Dubcek zijn bedoelingen zo voorzichtig?

Reacties Praagse Lente

Amerika?

Doet niets

Sovjet-Unie?

Grijpt in en herstelt communisme.

Alexander Dubcek

• Treed af (gedwongen) en krijgt functie als medewerker van Staatsbosbeheer.
• Blijft dit tot de omkeer in '89 doen.
• Zet zich daarna actief in voor hervormingsbeweging.

Maak van de onderstaande woorden een historisch correcte zin:
Continuïteit, Praagse Lente, Hongaarse opstand, hoop, verandering.