Les 1 (non)Fictie , (niet)realistisch, verhaalsoort

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Cursus fictie

Les 1

1. Je leert over setting en sfeer
2. Je kan de setting van een verhaal benoemen 

Waar denk je aan bij de setting en sfeer
van een verhaal?

setting

Betekenis: De setting bestaat uit de plaats, tijd en omstandigheden waar het verhaal zich afspeelt. 

 

Plaats bijvoorbeeld: in een bepaald land

Tijd bijvoorbeeld: heden, verleden, een bepaald jaar

Omstandigheden bijvoorbeeld: oorlog, een sneeuwstorm

Wat is sfeer?

Betekenis: De plaats, tijd en omstandigheden zijn samen vaak heel bepalend voor de sfeer van een verhaal. 

De sfeer kan bijvoorbeeld griezelig, dreigend, benauwend, kil, geheimzinnig, ontspannen, verveeld, romantisch of onbezorgd zijn.

Les 2

1. Je leert over tijd in verhalen.
2. Je weet wat het vertelheden is en kent de tijdsprongen.

Even herhalen:
Wat kan je vertellen over de setting in Broergeheim?

In Oorlogswinter is de sfeer:

1. ontspannen
2. romantisch
3. dreigend
4. onbezorgd

Tijdsprong vooruit en achteruit

De meeste verhalen worden niet in de chronologische volgorde verteld: er vinden tijdsprongen plaats.

tijdsprong vooruit:

-een deel van het verhaal wordt niet verteld.  Hoofdstuk 1 eindigt op 7 januari en in het volgende hoofdstuk is het 28 maart.

tijdsprong achteruit:

-noem je een flashback. Er wordt iets beschreven wat eerder is gebeurd. 

Les 3

1. Je leert over verhaallijnen in verhalen.
2. Je weet wat het perspectief is in een verhaal.

Verhaallijnen 

Veel boeken hebben één verhaallijn, maar er zijn ook boeken met meerdere verhaallijnen. Een verhaallijn beschrijft wat een personage allemaal meemaakt. 

Als er meerdere verhaallijnen zijn, weet je dus van meerdere personages wat ze meemaken.

Perspectief

Het verhaal heeft meerdere hoofdpersonen die elk hun eigen perspectief hebben (dat kan een ik-perspectief zijn, maar ook een hij/zij-perspectief).

Perspectief = door wiens ogen volg je als lezer het verhaal/met wie lees je mee.

Les 4

1. Je leert over spanning in verhalen.
2. Je weet wat het perspectief is in een verhaal.

Spanning

Spanning ontstaat bijvoorbeeld doordat er iets spannends, gevaarlijks of onverwachts gebeurt. Denk aan een ontvoering of achtervolging.

Twee soorten spanning:

- actiespanning: vaak een ‘gejaagde’ stijl: de gebeurtenissen volgen elkaar in hoog tempo op

- psychologische spanning

Psychologische spanning

Psychologische spanning kan onder andere worden opgeroepen door:

- inleven in  een personage

- open plekken: het verhaal roept vragen op waarop je graag een antwoord wilt hebben

- een onderbreking van het verhaal door bijvoorbeeld een cliffhanger (een hoofdstuk eindigt op een heel spannend moment), een tijdsprong of wisseling van perspectief

In Black Panther herken je:

1. actiespanning
2. psychologische spanning

Noem een voorbeeld uit een film waar je actiespanning of psychologische spanning zag/voelde.

In de bibliotheek staan pictogrammen op de boeken, zodat je kunt zien bij welk genre een boek hoort. Een genre geeft aan wat voor een soort verhaal in het boek wordt verteld, bijvoorbeeld griezelverhaal of een verhaal over geschiedenis.

Genres

Soorten verhalen noemen we genres.

• historische boeken;
• detectives;
• oorlogsverhalen;
• sprookjes;
• griezelverhalen;
• avonturenverhalen;
• liefdesverhalen.

Bij welke genres past Oorlogswinter?