les 5 H3.2 zouten

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

VWO3 

les 5     H3.2 

Zouten

Deze les:

- wat weet je nog van de lessen voor de vakantie? (H3.2)

- eigenschappen van zouten verklaard op microniveau

De stof pyriet lijkt erg op goud.

Een brokje pyriet geleidt geen stroom, gesmolten pyriet wel. Pyriet is dus een ...

1. metaal
2. zout
3. moleculaire stof
4. dat kun je met deze gegevens niet zeggen

Plastic flesjes bestaan uit koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen. Plastic is dus een ....

1. metaal
2. zout
3. moleculaire stof
4. dat kun je met deze gegevens niet zeggen

Stopcontacten werden vroeger gemaakt van bakeliet, omdat dit in vaste toestand geen stroom geleidt. Bakeliet is een...

1. metaal
2. zout
3. moleculaire stof
4. dat kun je met deze gegevens niet zeggen

Indeling van stoffen op basis van stroomgeleiding en atoomsoort:

Groep stoffen	Geleidbaarheid	soort atomen
metalen	altijd	metaal atomen
zouten	alleen in vloeibare fase	metaal atomen en niet-metaal atomen
moleculaire stoffen	nooit	niet-metaal atomen

Aan het soort atomen herken je welk soort stof het is

Sleep de formules van zouten naar de afbeelding van zoutwinning. Gebruik het Periodiek Systeem

NaCl

HCl

H₂S

P₂O₅

CaO

CO₂

Fe₂O₃

SO₃

BaF₂

ZnS

SnCl₂

K₂O

Na afloop van deze les

• weet je wat ionen zijn
• kun je een ion weergeven volgens het atoommodel van Bohr
• kun je op microniveau uitleggen waarom zouten een hoog smeltpunt hebben, bros zijn (breken in plaats van buigen), in vaste toestand geen stroom geleiden maar gesmolten of opgelost in water wel

Zouten zijn opgebouwd uit

voorkennis

1. metaal atomen en niet-metaal atomen
2. metaal atomen
3. niet-metaal atomen
4. moleculen

de metaal- en niet-metaalatomen vormen ionen:

- een metaalion heeft een positieve lading

- een niet-metaalion heeft een negatieve lading

zouten bestaan dus uit geladen deeltjes: ionen

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen:

aantal elektronen 

= 

aantal protonen - lading

Voorbeeld: teken volgens Bohr

1 atoom Na (massagetal 23)

1 ion Na+

Wat is een ion?

een atoom, waarbij het aantal elektronen niet gelijk is aan het aantal protonen:

aantal elektronen 

= 

aantal protonen - lading

Voorbeeld: Teken volgens Bohr

1 atoom F (massagetal 19)

1 ion F-

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         

NOTEER & LEER

Ionbinding

• aantrekkingskracht tussen  + en   -   ionen
• erg sterk
• het kost veel energie om binding te verbreken

ionrooster

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt ipv buigt)

NOTEER & LEER

Een zout is bros:

Als je een rij ionen in het ionrooster verschuift, stoten gelijke ladingen elkaar af.

Het ionrooster breekt

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt ipv buigt)                            bij verschuiven ionen stoten

                                                                          gelijke ladingen elkaar af

stroomgeleiding

NOTEER & LEER

Stroomgeleiding van zouten

Een vast zout geleidt de stroom niet

Een gesmolten zout geleidt de stroom wel

> wat is nodig voor stroomgeleiding?

herhaling vorige les

Stroomgeleiding door gesmolten zout op microniveau: 

De min-pool trekt ................................. aan. Deze zijn dus ................................ geladen

De plus-pool trekt ............................... aan. Deze zijn dus ................................. geladen

Stroomgeleiding door een gesmolten zout vindt plaats door

vrij bewegende ............................

positief

natriumionen

negatief

chloride ionen

natriumatomen

chlooratomen

elektronen

ionen

Eigenschappen van zouten

MACRO niveau                                             MICRO niveau

hoog smeltpunt                                         ionbinding is erg sterk

bros (breekt ipv buigt)                            bij verschuiven ionen stoten

                                                                          gelijke ladingen elkaar af

stroomgeleiding                                      in vloeibaar zout kunnen 

                                                                         IONEN vrij bewegen, omdat

                                                                         het rooster uit elkaar valt

NOTEER & LEER

Elektrische geleidbaarheid 

• Bij metalen: beweging van vrije elektronen door metaalrooster heen. Kan altijd.

• Bij zouten: beweging van vrije ionen. Kan alleen in oplossing of gesmolten toestand.

leerdoelencheck

• weet je wat ionen zijn?
• kun je een ion weergeven volgens het atoommodel van Bohr?
• kun je op microniveau uitleggen waarom zouten een hoog smeltpunt hebben, bros zijn (breken in plaats van buigen), in vaste toestand geen stroom geleiden maar gesmolten of opgelost in water wel?

Beheers je deze leerdoelen?

😒🙁😐🙂😃

Na deze les, 

wil ik...

extra uitleg

oefeningen gaan maken

de leerstof thuis nog even bekijken

nog meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)

Nog iets anders, namelijk...

eigen werk

Leer de betekenis van de blauwe woorden van H3.2

Controleer of je de leerdoelen (blz 119) in eigen woorden kunt uitleggen

oefen met atoombouw van ionen (applet volgende dia)

Maak (online) opdracht

2, 3 en 7

phet.colorado.edu