Het leven van jagers en verzamelaars KA 1-3

Vandaag
1.1 agrarische revolutie

Tijdvak 1: Tijd van jagers en boeren
1 / 47
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 47 slides, with interactive quiz, text slides and 8 videos.

Items in this lesson

Vandaag
1.1 agrarische revolutie

Tijdvak 1: Tijd van jagers en boeren

Slide 1 - Slide

Terugblik

Prehistorie en historie
Bronnen: Primaire en secondaire bronnen, geschreven en ongeschreven bronnen.

Slide 2 - Slide

Wat weet je van jagers-verzamelaars?

Slide 3 - Slide

Weinig bronnen uit de prehistorie

Slide 4 - Slide

Ongeschreven bronnen
Jagers en verzamelaars lieten veel ongeschreven bronnen achter: muurschilderingen, gereedschap en sieraden. 

Slide 5 - Slide

Nieuw onderzoek: ijsmummie Ötzi was kalend en had donkerder huidskleur

Slide 6 - Slide

Prehistorie
  • Steentijd
  • Bronstijd
  • IJzertijd

Slide 7 - Slide

Prehistorie in Nederland
  • Nederland was lange tijd voor de helft bedekt met ijs.
 
  • 30.000 jaar geleden smolt het ijs langzaam weg. 

  • Er ontstond een waterrijk gebied. 

Slide 8 - Slide

Agrarische Revolutie:
 Overgang van jagen en verzamelen naar een agrarisch bestaan. (Rond 9000 v. Chr)

Slide 9 - Slide

Agrarische Revolutie
  • Door klimaatverbetering
  • Einde aan het zwervende bestaan
  • wilde dieren temmen
  • akkers
  • -> Agrarische Revolutie

Slide 10 - Slide

OPDRACHT
Archeologische vondsten uit de prehistorie

(zie ook Its)

Slide 11 - Slide

deze les


Werken aan opdracht over paragraaf 1 en 2 
Vandaag A B en C afronden


Slide 12 - Slide

les 2

Slide 13 - Slide

Deze les

Instructie -->jagers en verzamelaars, landbouw en landbouwsamenlevingen  
(15.000 v. Chr. – 2000 v. Chr.)
Werken aan opdracht prehistorie
Bekijken filmpje over jagers en boeren in Nederland


Slide 14 - Slide

1.Jagers Verzamelaars
De moderne mens behoort tot de soort van de homo sapiens.

Jagers en verzamelaars: Een nomadisch bestaan.

Ze hadden weinig sociale verschillen, wel een duidelijke rolverdeling tussen man en vrouw.

Omdat men het schrift nog niet kende spreken we van de prehistorie.

Slide 15 - Slide

2.landbouw en landbouwsamenlevingen

Een belangrijke gebeurtenis--> agrarische revolutie
Van een zwervend bestaan naar een gevestigd (sedentair) bestaan

Welke sociale, demografische en technologische gevolgen? Zoek het uit. (blz; 14, 2 minuten)
Demografisch= bevolking

Slide 16 - Slide

Gevolgen landbouwrevolutie
  • boeren kozen een vaste woonplaats (in plaats van nomadisch nu een sedentair bestaan). 
  • door de hogere opbrengsten van de landbouw groeide de bevolking.
  • de landbouw stimuleerde de uitvinding van nieuwe technieken (pottenbakken, weven, wiel, ploeg).
  • als de oogst genoeg opleverde hoefde niet iedereen meer in de landbouw te werken. In grotere dorpen konden mensen dan andere beroepen uit gaan oefenen. Met de komst van de timmerman en de smid ontstonden de eerste ambachten.
  • doordat de landbouw niet alle boeren dezelfde opbrengsten leverde, namen de sociale verschillen tussen dorpelingen toe.
  • oorlogen tussen groepen/dorpen

Slide 17 - Slide

werkwijze opdracht prehistorie
Genoeg tijd in de les om eraan te werken, vandaag en vrijdag
Individuele opdracht
Maken in google document (kan je het nooit kwijtraken)
Zet je naam er in! 
Inleveren  aanstaande maandag: checken op spelling en grammatica
Inleveren via It's

Slide 18 - Slide

kijkvraag
Welke invloeden van de jagers-samenleving en van de boerensamenleving zie je vandaag de dag nog terug in onze samenleving?

Slide 19 - Slide

werkwijze
Individuele opdracht
Maken in google document (kan je het nooit kwijtraken)
Voor inleveren checken op spelling en grammatica
Inleveren via It's

Slide 20 - Slide

Deze les
1.2 Machtige rijken in het Midden-Oosten
blz. 18-22

Werken aan opdracht
Beeldmateriaal

Slide 21 - Slide

Deze les
Leren voor s.o.

S.O. 

Beeldmateriaal

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video

les 3

Slide 24 - Slide

Kenmerkende Aspecten
3. De eerste stedelijke gemeenschappen

Slide 25 - Slide

De jagers-verzamelaars
Landbouw en landbouwsamenlevingen
De eerste stedelijke gemeenschappen

Slide 26 - Slide

De uitvinding van het schrift
  1. 3500 v.C. Eerste stedelijke samenleving in Soemerie (zuidelijk deel Mesopotamië). 
  2. 3000.v.C. Stedelijke samenleving in Egypte en China.
  3. Met de uitvinding van het schrift verlieten de Soemeriers als eersten de prehistorie. 

Slide 27 - Slide

Vruchtbare Halvemaan
  • Gebied waar de eerste landbouw ontstaat (9000 v. Chr.)

  • Midden-Oosten en Noord-Afrika

  • 'De kraamkamer van de beschaving': ontstaan van steden en het schrift

Slide 28 - Slide

Bekijk filmpje
Geef een aantal voorbeelden van vooruitgang die we hebben te danken aan deze eerste steden en de uitvinding van het schrift.

Slide 29 - Slide

Slide 30 - Video

Bekijk filmpje
Geef een aantal voorbeelden van vooruitgang die we hebben te danken aan deze eerste steden en de uitvinding van het schrift.

Slide 31 - Slide

Natuurgodsdienst
+ Polytheisme 
  • De Egyptenaren waren erg afhankelijk van de natuur, denk maar aan de Nijl
  • Ze zagen veel in de natuur gebeuren.
  • Goden moesten al deze onverklaarbare dingen veroorzaken
  • Veel goden zagen eruit als dieren
  • Ze geloofden in meerdere goden 
      = polytheisme
  (Geloof in één god = monotheisme)

Slide 32 - Slide

Lees blz 19
Noteer wat een staat is en wat de taken van een ambtenaar waren.

Slide 33 - Slide

Staat
Centraal bestuur
Afgebakend gebied
Rechtssysteem
Geweldsmonopolie bij de overheid

Slide 34 - Slide

Wat deed een ambtenaar in Egypte?

Organisatie van de landbouw: land opmeten en verdelen onder de boeren.
Onderhoud irrigatiesysteem
Controle boeren op afstaan gedeelte oogst aan farao

Slide 35 - Slide

AAN DE SLAG
Maak de opdracht over de prehistorie af.
Klaar? kies uit:
  • Geef antwoord op de leerdoelen
  • Maak een samenvatting van blz., 10 t/m 21
  • Maak vragen van historisch denken blz. 22 vraag 11 t/m 13
  • Leer de 10 tijdvakken

LET OP: DE S.O. GAAT OVER 1.1 EN 1.2, PLUS AANTEKENINGEN EN 10 TIJDVAKKEN

Slide 36 - Slide

extra materiaal

Slide 37 - Slide





Het graf van Toetanchamon

Slide 38 - Slide

Slide 39 - Video

Slide 40 - Video

Slide 41 - Video

Historische vaardigheden: wat moet je kunnen?
1- Hoe betrouwbaar is de bron
2- feit en mening
3- soorten bronnen
4- oorzaak en gevolg
5- verandering en continuiteit 
6- is de bron representatief voor die tijd
7- Standplaatsgebondenheid van de bron
8- inleven/mening vormen


Slide 42 - Slide

Slide 43 - Video

Slide 44 - Video

Ötzi als ijsmummie
Reconstructie van Ötzi

Slide 45 - Slide

Slide 46 - Video

Welke vermoedens zijn er over het graf van Toetanchamon?

Slide 47 - Open question