Rome werd een keizerrijk

• Geschiedenis
• Secundair onderwijs

Rome werd een keizerrijk

Gevaren beroepsleger Marius!

De ene Caesar is de andere niet!

• Patriciër 
• Verwerft roem omwille zijn moed als soldaat 
• Had grote politieke ambities 

Caesar wordt consul !

• Doorloopt de klassieke 'cursus honorum'
• Vormt in het geheim een triumviraat met de 2 machtigste mannen van Rome
• Verkozen tot consul  -> start landhervorming om arme burgers/veteranen te helpen!

Caesar wordt Dictator!

• Na consulaat -> gouverneur in Noord-Italië en de Provence. Verovert van daaruit heel Gallië.
• In Rome onrust over groeiende macht/populariteit van Caesar.
  Senaat eist dat hij de leiding over zijn leger afstaat.
• Caesar steekt de Rubicon over. 

Caesar wordt Dictator!

• Tegenstanders van Caesar voelen zich bedreigt en vluchten Rome/Italië uit.
• Caesar laat zich als dictator aanstellen, eerst kort dan voor 10 jaar en dan voor het leven.
  Beloont zijn leger en het volk van Rome rijkelijk.
• In 5 jaar burgeroorlog schakelt hij veel van zijn vijanden uit. 

Wat zou jij doen moest jij zien dat één persoon alle macht naar zich toegrijpt en een dictator drijgt te worden? Zou jij hem stoppen, ook al was hij een goede bondgenoot en een trouwe vriend?

Hem stoppen

Hem steunen

De dood van Caesar!

Meer dan 60 senatoren beramen een samenzwering. Het zijn patriciërs met heimwee naar de vroegere republiek toen niet één man alle macht had!
Op 15 maart 44 v.C. vermoorden ze Caesar.

Van republiek naar keizerrijk

• Burgeroorlogen
• Regels republiek werden steeds minder gerespecteerd
• Moord op Caesar leverde helemaal geen terugkeer naar de republiek op 

 Gaius Iulius Caesar Octavianus 

Jaren na de moord op Caesar en na veel onrust werd zijn neef en adoptiezoon uiteindelijk alleenheerser.

Regeert 45 jaar lang en zorgde voor vrede. 
Werd vanaf 27 v.C. aangeduid als de eerste keizer uit de Romeinse geschiedenis: AUGUSTUS.

Principaat

Dominaat

Augustus heeft het wel slim gespeeld: aanvankelijk gaf hij de indruk dat de senaat het terug voor het zeggen had, maar in werkelijkheid zorgde hij ervoor dat hij zelf alle macht in handen kreeg. De keizers (ook wel principes genoemd) lieten dus de republiek in schijn bestaan. Deze vorm van keizerschap noemen we het principaat. Later werden ze wel de absolute heerser. Die vorm van keizerschap noemen we het dominaat.

Belang van het leger!

• Keizers bleven opperbevelhebbers
• Praetoriaanse wacht voor eigen veiligheid
• Politiek geweld was nooit veraf 

Keizercultus

Andere godsdiensten

het christendom

Rome was meestal heel tolerant (= verdraagzaam) t.o.v. nieuwe godsdiensten.
Er was echter één uitzondering op die regel: het christendom!

In het begin!

• Christenen worden vervolgd
  → Voor wilde dieren gegooid
  → levend verband
•  Verklaring:
  Christenen geloofden maar in één god
  → geen offers aan Romeinse goden
  → geen deelname aan keizercultus

Later!

• Christendom wordt toegestaan
• Keizer Constantijn is de eerste keizer die het christendom aanvaardt en toestaat 

Uiteindelijk!

Keizer Theodosius maakt van het christendom een staatsgodsdienst. 
Vanaf nu is iedereen verplicht om deze godsdienst te volgen.

Continuïteit

⇒ Germaanse koningen in het Westen namen het christendom over als staatsgodsdienst

⇒ Latijn blijft de taal van de kerk en het christendom.

BESLUIT: de evolutie van het christendom en de kerk is een voorbeeld van continuïteit over de tijdvakken heen!