burgerschap politiek les 5

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap politiek les 5

vorige les

- petitie / burgerinitiatief

- protesteren

-inspraak

- naar de rechter

- lobbyen

Waar moet je een petitie inleveren?

1. koning
2. 1e kamer
3. 2e kamer
4. kabinet

hoeveel handtekeningen heb je nodig bij een petitie om het op de agenda van de 2e kamer te krijgen?

1. 10.000
2. 25.000
3. 40.000
4. 50.000

Wat is jongeren-participatie?

1. inspraak van jongeren
2. eigen initiatief van jongeren
3. invloed van jongeren op hun leefomgeving

Vandaag

De Rechtsstaat

leerdoel

Je weet dat Nederland een rechtsstaat is

Je weet wat een rechtsstaat betekent

Je weet wat de grondwet is

Je weet wat grondrechten zijn

Wat is een rechtsstaat?

Een land of staat waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen de macht van de staat

Wat zijn grondrechten?

Noem voorbeelden van grondrechten

klassieke grondrechten

vrijheden van de burger:

-vrijheid van meningsuiting

-vrijheid van godsdienst

-recht op privacy

-stemrecht

sociale grondrechten

verplichtingen van de overheid ten opzichte van de burger:

-bestaanszekerheid van de bevolking

-bewoonbaarheid van het land

-recht op onderwijs

-recht op gezondheidszorg

grondrechten zijn niet absoluut

soms mag de overheid de grondrechten  beperken

voorbeelden van beperkingen:

-recht op betoging: De overheid mag een plaats aanwijzen waar de betoging mag plaatsvinden

-vrijheid van meningsuiting: Je mag niemand beledigen, oproepen tot geweld of haatzaaien

-onaantastbaarheid van het lichaam: dna als bewijs gebruiken bij strafzaken

De grondwet

Hierin staan de belangrijkste rechten en plichten van de burgers en  de bevoegdheden van koning, regering en parlement.

De rechtsstaat

Bedacht door Montesquieu in 1748.

Hij bedacht een systeem waarbij  een staat of land niet door één persoon wordt bepaald maar dat burgers meer vrijheden zouden krijgen.

Hij noemde dit de Trias Politica

Trias Politica

De rechtsstaat is verdeeld in 3 machten:

wetgevende macht: 1e, 2e kamer en de regering; zij maken de wetten.

uitvoerende macht: regering die de wetten uitvoert samen met alle ambtenaren.

rechtsprekende macht: onafhankelijke rechters bepalen of iemand zich aan de wet heeft gehouden.

De praktijk

De macht is verdeeld over verschillende groepen mensen

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

Een journalist wordt veroordeeld, omdat hij in een krant kritisch heeft geschreven over de regering.

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

Een minister die te hard rijdt, krijgt een lagere boet dan een bakker die te hard rijdt.

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

Een rechter kan niet worden ontslagen

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

Een journalist krijgt een boete, omdat hij expres leugens over een minister in de krant heeft gezet.

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

de overheid bepaalt welk geloof je moet hebben.

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

Burgers hebben rechten en plichten

1. rechtsstaat
2. geen rechtsstaat

schending van grondrechten

Soms gaat er toch iets mis bij onze grondrechten:

-wanneer de politie geweld gebruikt, kan er sprake zijn van overtreding van het recht op lichamelijke integriteit.

-Als je geen uitkering krijgt, gaat dit misschien wel in tegen het recht op sociale zekerheid.

-Als iemand de disco niet in mag, kan dat in strijd zijn met het recht op gelijke behandeling.

Wat moet je doen wanneer je denkt dat je grondrechten zijn geschonden?

opdracht les 5

Ga naar de site: 

denederlandsegrondwet.nl

Ga naar de pagina van grondrechten.

op deze pagina staan 23 grondrechten. 

Kies 5 grondrechten uit en geef bij elk grondrecht aan hoe dit geschonden kan worden. Dus wanneer worden jouw gekozen grondrechten overtreden.