BS 7 verwantschap mavo 3 2024-2025 ndifferentiatie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Planning

- Terugblik (B/P/G)

- Oriëntatie (leerdoelen/taaldoelen/lesprogramma's) (B/P/G)

- Uitleg basisstof 7  (P/G)

-verlengde instructie + gezamenlijke opdracht (G)

- Zelfstandig werken (vragen beantwoorden)

- Check leerdoelen (B/P/G)

- Vooruitblik (B/P/G)

- Afsluiting (B/P/G)

Terugblik

Hoofdhaar groeit bij de kruin een bepaalde kant op (zie afbeelding). De groeirichting is erfelijk bepaald. Het gen voor de groeirichting naar rechts is dominant (G).

Een man en een vrouw krijgen een kind. De man is heterozygoot voor de groeirichting van het haar. Bij de vrouw groeit het haar naar links.

Maak het kruisingsschema.

Moeder

Vader

G

g

g

g

Gg

Gg

gg

gg

Nummer 5 en 6 in de stamboom zijn beiden heterozygoot voor het gen dat taaislijmziekte veroorzaakt. Ze krijgen nog een dochter.

Hoe groot is de kans dat deze dochter geen taaislijmziekte heeft?

Sleep het vinkje naar het goede antwoord.

0%

25%

50%

75%

100%

Hoe wordt een groep organismen binnen een soort genoemd die verschilt van de rest van de soort?

Basisstof 7 Verwantschap

Leerdoelen ( B/P/G)

•  Je kunt uitleggen en wat fossielen hebben bijgedragen aan de evolutietheorie

• Je kunt uitleggen dat overeenkomsten in de bouw van organen, de bouw van cellen en die samenstelling van stoffen in cellen duiden op verwantschap

Groep blauw

Stap 1: Lees eerst de tekst van basisstof 7

Stap 2 : Bekijk daarna het filmpje ( volgende slide) en het filmpje over "Lucy"

Stap 3: Maak opdracht 3,5,6, 7 en 8

Stap 4: Kijk de opdrachten na.

Stap 5: Maak de testjezelf van bas 7.

Stap 6: Zorg dat je het huiswerk van bas 1 t/m 6 af hebt, nagekeken en de testjezelf hebt gemaakt.

Stap 7: Lees de tekst van BS 8 ter voorbereiding op morgen.

Stap 8: ga iets doen voor een ander vak.

Groep blauw

BS 7 verwantschap

https://youtu.be/rsQBp3eyPPU?si=mCVw8_TZQsfSIgKp

Lucy groep Blauw

7weetjes over "lucy" ( aapmens uit Ethiopië)

https://scientias.nl/lucy-de-australophitecus-vijf-bijzondere-weetjes/

Wat vond je het leukste feitje over Lucy ( groep blauw )

Groep Paars

Stap 1: Lees de tekst van BS 7

Stap 2: Maak opdracht  1 t/m 7 ( geen samenvatting)

Stap 3: Kijk de opdrachten na.

Stap 4: Maak de testjezelf van bas 7.

Stap 5:Zorg dat je het huiswerk van bas 1 t/m 6 af hebt, nagekeken en de testjezelf hebt gemaakt.

Stap 6: Lees de tekst van bs 8 ter voorbereiding op morgen.

Stap 7: Ga iets doen voor een ander vak.

Groep Geel

Stap 1: Lees de tekst van BS 7

Stap 2: Maak opdracht opdracht 1 t/m 7

Stap 3: Kijk de opdrachten na.

Stap 4: Maak de testjezelf van bas 7.

Stap 5:Zorg dat je het huiswerk van bas 1 t/m 6 af hebt, nagekeken en de testjezelf hebt gemaakt.

Stap 6: Lees de tekst van BS 8 ter voorbereiding op morgen.

Stap 7: Ga iets doen voor een ander vak.

Wat zijn fossielen?

Fossielen:

Versteende overblijfselen van organismen, of afdrukken van organismen in gesteente

Filmpje over van fossielen

Naaktslak

Fossiel ????

Fossielen

• Uit gevonden fossielen blijkt dat in de loop van de evolutie soorten zijn ontstaan, veranderd en of verdwenen
  

Versteende afdruk

Versteend organisme

Verwantschap

Kijk goed naar het plaatje.

Daarna volgt een slide waarin jij uitlegt wat volgens jou verwantschap is.

Wat denk jij dat verwantschap is.

verwantschap

Hoe korter geleden er een gemeenschappelijke voorouder was, hoe meer overeenkomsten en verwantschap

Oftewel:

Meer verwantschap: meer overeenkomsten in het DNA

Minder verwantschap: minder overeenkomsten in het DNA

Verwantschap

•  Soorten die een gemeenschappelijke voorouder hebben, vertonen verwantschap

Zoeken naar verwantschap door te kijken naar overeenkomst in:

• de bouw van organen
• processen in cellen 
• samenstelling van stoffen in cellen

Overeenkomst bouw organen

Homologe organen ( gemeenschappelijke voorouder)

Overeenkomst in functie

Analoge organen

Geen gemeenschappelijke voorouder

Rudimentaire organen

Rudimentaire organen

• Resten van een orgaan waar de voorouder veel aan had.

• De functie van het orgaan langzaam verdween .

• Het orgaan verdween ook langzaam.

Overeenkomst in stoffen

Celdeling

Verbranding

 Samenstelling van stoffen in cellen

Samenstelling van DNA en sommige eiwitten in cellen.

Hoe meer gelijkenis, hoe meer de organismen verwant aan elkaar zijn.

Zelfstandig werken

Groep Paars gaat met oortjes/koptelefoon aan de slag

Groep Geel

Verlengde instructie 

Verlengde instructie + gezamenlijke uitleg

Pak opdracht 6 uit je boek erbij.

check leerdoelen...

Wat is geen fossiel?

1. Een pootafdruk van een dino in versteende modder
2. Schelp van een schelpdier met dikke laag kalk
3. Een eierschaal van een kip
4. Versteend bot van een mens

Wat is geen rudimentair orgaan?

1. Het heupbeen bij een walvis
2. De blinde darm bij de mens
3. Het staartbotje bij een kat
4. Het staartbeen bij de mens

Een verwantschapsschema

In de afbeelding is in een verwantschapsschema de afstamming van een aantal soorten weergegeven.

Welke soort is eerder ontstaan, soort 3 of soort 7?

1. soort 3
2. soort 7

Welke rudimentaire organen heeft een mens? (meerdere mogelijk)

1. verstandskiezen
2. dikke darm
3. ruggenwervels
4. kippenvel

Schat in hoe goed je bent voorbereid op de toets  

wat	Opdracht 1 t/m 8 ( BS 7)
Hoe	lees de tekst van basisstof 7 ( Wil je extra uitleg, zie volgende slide met een filmpje over verwantschap
Hulp	1) boek 2) medeleerling 3 ) docent
Tijd	Eerst in stilte -> daarna rustig overleggen.
Klaar	Opdrachten af? Controleer of je de opdrachten juist gemaakt hebt! ( via som ) Ga aan de slag met flitskaarten en test jezelf online