B1: Organismen en hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Waar denk je aan bij ecologie en waar denk je aan bij duurzaamheid?

Wat zou je graag over dit onderwerp willen leren?

B1: Organismen en hun omgeving

• Je kunt het verschil tussen biotische en abiotische factoren uitleggen aan de hand van voorbeelden (les).
• Je kunt de niveaus van de ecologie opnoemen (zelfstandig).
• Je kunt in een ecosysteem de voedselrelaties aangeven (les).

Organismen in de omgeving 

Ecosysteem > Gebied waarin abiotische en biotische factoren

een eenheid vormen. 

Levensgemeenschap > Populaties van verschillende soorten in een gebied.

Populatie > Groep organismen van dezelfde soort in een gebied.

biologiepagina.nl

Verschillende ecosystemen

Voedselweb

eik > eekhoorn > sperwer

eik > eekhoorn > boommarter

Eik > rups > bonte specht > sperwer

Piramide van aantallen

Aantal organismen in een voedselketen.

Voorbeeld hiernaast

Bladeren -> rups -> koolmees -> sperwer

I

Piramide van biomassa

Biomassa = drooggewicht  (alles behalve water)

De hoeveelheid (energierijke) stoffen van een organisme.

Biomassa van schakels in voedselketen >> maakt piramide van biomassa.

• Biomassa volgende schakel altijd kleiner dan vorige.
• Er verdwijnt dus energie uit de piramide van biomassa.
    Hoe komt dat ook alweer?

Piramide van biomassa

Waarom gaat er biomassa verloren tussen de schakels van een voedselketen?

• Een deel van de biomassa wordt door het dier zelf verbrand voor energie.
  
• Een deel van de biomassa is niet te verteren en verlaat het dier (ontlasting).
• Een deel van de biomassa kan het organisme niet opeten (denk aan de stam van een boom, of een tak: niet op te eten door een rups).

Accumulatie

1. eerste schakel neemt gifstof op die niet wordt afgebroken.
   
   
2. tweede schakel eet eerste schakel met gifstof.
   
   
3. derde schakel eet meerdere organismen uit tweede schakel.

Accumulatie

Gifstoffen hopen op in organisme, die weer terecht komen in de volgende schakels.

 

De organismen hoger in de voedselketen kunnen dood gaan, als gevolg van de ophoping van  gifstoffen die veel eerder in de keten zijn opgenomen.

Aan de slag!

Opdracht 1 t/m 11