PFR H8, H9, H10 & H11 - Erfrecht

• personen en familierecht
• MBO
• Studiejaar 2

Hoofdstuk 8 

Inleiding erfrecht

Aanvaarden of verwerpen

Een erfenis kan slecht uitpakken als de erflater veel schulden had. Je moet dus beslissen of en hoe je de erfenis wilt aanvaarden of verwerpen.

Zuiver aanvaarden: dat kan uitdrukkelijk, of door daden van aanvaarding te doen, bijv het huis leegruimen. 

Verwerpen van een erfenis: de erfgenaam wil de erfenis niet (verklaring bij de rechtbank).

Beneficiair aanvaarden: schuldeisers kunnen het privévermogen van de erfgenaam niet aanspreken (verklaring bij de rechtbank en inschrijven openbaar boedelregister): .

Suus is enige erfgenaam van haar vader. Ze weet nog niet wat ze moet vinden van de erfenis, maar ze pakt uit het huis in ieder geval al een paar spullen die ze als kind altijd leuk vond.
Wat betekent dit?

1. Zij heeft de erfenis al aanvaard.
2. Ze moet bij de rechtbank doorgeven dat zij behalve deze dingen niets aanvaard.
3. Ze heeft dan de erfenis verworpen.
4. Ze heeft de erfenis beneficiair aanvaard.

Bijzonderheden

- Minderjarige erfgenamen worden extra beschermd: ouders/voogden kunnen alleen beneficiair aanvaarden.

- Als de ouders/voogden de erfenis voor de minderjarige erfgenaam willen verwerpen, dan moeten zij eerst toestemming krijgen van de kantonrechter.

- Nalatenschap bij gemeenschap van goederen: de nalatenschap van de erfgenaam moet eerst worden berekend door het gezamenlijke vermogen van het echtpaar door 2 te delen.

In welk wetsartikel staat hoe iemand een erfenis zuiver kan aanvaarden?

Wat is het vermogensrechtelijke gevolg van beneficiair aanvaarden?

Hoofdstuk 9 

Wettelijk erfrecht

Erflater

Erfgenaam

De nalatenschap

Persoon die overlijdt

Vermogen van erflater

Persoon die iets erft

Graad van verwantschap

• Wordt bepaald door het aantal geboortes tussen de personen
  
  
• Nel-Hannah (2e graad in de rechte lijn)

Bloedverwantschap

• Verwantschap in de zijlijn:
  
• personen die een gemeenschappelijke voorouder hebben 
• bepalend voor de graad is ook weer het aantal geboortes
• broer en zus: 2e graad in de zijlijn
• neef en nicht: 4e graad in de zijlijn

Bijzonderheden

Je echtgenoot is géén bloedverwant! Hij is gewoon de echtgenoot.

Een aanverwant is een bloedverwant van jouw echtgenoot. Jij hebt dezelfde graad van verwantschap als je echtgenoot, alleen dan niet als bloedverwant, maar als aanverwant.

bijv: Jouw broer is je bloedverwant 2e graad zijlijn, voor je echtgenoot is dat dus de aanverwant 2e graad zijlijn.

Wat is de graad van verwantschap tussen Elise en haar overgrootmoeder?

1. 1e graad rechte lijn
2. 2e graad rechte lijn
3. 3e graad rechte lijn
4. 4e graad rechte lijn

Wat is de graad van verwantschap tussen jou en de dochter van jouw tante?

1. 1e graad zijlijn
2. 2e graad zijlijn
3. 3e graad zijlijn
4. 4e graad zijlijn

Wat is de graad van verwantschap tussen Senne en haar zus Manou?

1. 1e graad rechte lijn
2. 1e graad zijlijn
3. 2e graad rechte lijn
4. 2e graad zijlijn

Sien en Victor zijn getrouwd en hebben 2 kinderen. Victor overlijdt en hij laat € 150.000 na.
Wie erft er hoeveel?

Sarah en Ibrahim zijn getrouwd en hebben geen kinderen. Ibrahim overlijdt en laat € 50.000 na. Hij heeft ook nog ouders en 2 zussen.
Wie erft er in dit geval?

1. Alleen Sarah erft.
2. Sarah erft de helft, de ouders en zussen van Ibrahim erven samen de andere helft.
3. Omdat zij geen kinderen hebben, erven alleen de ouders en zussen van Ibrahim.
4. Sarah en de zussen van Ibrahim erven samen voor gelijke delen.

Oma Mia overlijdt. Zij had een dochter, Elif, en een zoon, Illias. Illias is vorig jaar al overleden. Hij heeft 2 zoons, Kay en Mehmet en een weduwe, Layla. Elif heeft een echtgenoot, Mustafa en 3 dochters, Sena, Eliza en Merve. Meryem laat € 300.000 na. Teken eerst de stamboom en beantwoord dan de vraag.

Wie erft er hoeveel?

€ 0

€ 75.000

€ 150.000

€ 100.000

€ 300.000

Elif

Illias

Mustafa

Layla

Sena

Eliza

Merve

Kay

Mehmet

Casus: De familie Stoopjes viert het afscheid van Moeder Annie. Haar kinderen zijn best blij omdat Annie een mooie dood na een vervuld had en behoorlijk wat geld heeft nagelaten. Ze plannen al samen een vakantie op Curaçao van de erfenis. Vader Hans is boos. Hij zegt dat de kinderen nog helemaal niks krijgen. Hij mag het lekker zelf allemaal opmaken!
Wie heeft er gelijk? Leg uit!

Bas en Naomi zijn in gemeenschap van goederen getrouwd. Hun gemeenschappelijke vermogen is € 100.000. Bas had daarnaast ook eigen vermogen van € 35.000.
Hoe hoog is de nalatenschap van Bas?

1. € 35.000
2. € 85.000
3. € 135.000

Wat zijn redenen om een
testament te laten maken?

Sam en Nicole wonen samen zonder samenlevingscontract en hebben geen testament. Samen hebben ze een vermogen van 20.000 opgebouwd. Sam overlijdt bij een motorongeluk. Wie erft Sam's nalatenschap?

1. Nicole
2. Zijn ouders en eventuele (half)broers/(half)zussen
3. De Staat
4. Zijn grootouders

Voor het opmaken van een testament moet je minimaal 16 jaar zijn

1. waar
2. niet waar

Ben is gescheiden en overlijdt. De nalatenschap bestaat uit een huis van 200.000 euro, een winkel van 220.000 euro, aandelen van 50.000 en een hypotheek op het huis van 170.000 euro.
Ben heeft drie dochters. Met zijn oudste dochter heeft hij geen contact.
Wie krijgt een legitieme portie en hoeveel is dat per persoon?

HOOFDSTUK 11

Vereffening en verdeling van de nalatenschap

Wat wordt bedoeld met vereffenen van een nalatenschap?

1. de nalatenschap verdelen over de erfgenamen
2. de nalatenschap klaar maken voor verdeling onder de erfgenamen

Wie mag een erfenis vereffenen?

1. de executeur
2. de executeur/ afwikkelingsbewindvoerder
3. Beiden

Wie mag een erfenis verdelen?

1. de executeur
2. de executeur/ afwikkelingsbewindvoerder

N.B. Als je wilt dat de executeur de nalatenschap ook VERDEELT over de erfgenamen, moet deze in het testament benoemd zijn als EXECUTEUR/AFWIKKELINGS-BEWINDVOERDER

Samenwoners...

Onder welke voorwaarden worden samenwoners voor de erfbelasting hetzelfde behandeld als gehuwden of geregistreerd partners?

Als de samenwoners minstens vijf jaar samenwonen, of als samenwoners een wederzijdse zorgplicht hebben afgesproken en vastgelegd in een notariële akte zes maanden voor het overlijden.

Vrijstelling in 
2024

Tarieven in 2024

Simone erft van haar zus 350.000 euro. Hoeveel erfbelasting moet zij betalen?