les 5

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Deze les

Nakijken paragraaf 7.4

Je kunt beginnen aan de rekenopdrachten

Telefoons

Kauwgom in de prullenbak

• we kijken gezamelijk het huiswerk na
• het hoofdstuk zit erop
• je begint aan het huiswerk (rekenopdrachten hoofdstuk 7)
• we sluiten de les af met een aantal controlevragen

Deze les

Opdracht 1

Eigen antwoord, waar zou jij het geld aan uitgeven?

- Aan maatregelen die de klimaatverandering helpen verminderen?

- Aan het verbeteren van de sportvoorzieningen in Nederland?

- Aan betere gezondheidszorg voor ouderen?

- of toch aan iets anders???

Opdracht 2

a) in de troonrede staan: de plannen van de regering voor het komende jaar

b) rol minister van financiën: presenteerd de rijksbegroting en de miljoenennota. Daarin staat hoe de regering haar plannen wil betalen.

c) na goedkeuring kan de regering: de plannen gaan uitvoeren

Opdracht 3

• De overheid geeft komend jaar € 82,2 miljard uit aan zorg
• De overheid rekent komend jaar op € 305,5 miljard aan inkomsten 

Opdracht 4

a) De overheid met opletten bij haar bestedingen: omdat ze het geld niet willen verspillen, want het is geld van de burgers.

b) De Eerste en Tweede Kamer, die door de bevolking gekozen zijn.

Opdracht 5

a) (€ 85,8 miljard + € 82,2 miljard) ÷ € 302,1 miljard x 100%

     = 55,6%

b) (€ 96,5 miljard + € 97,3 miljard) ÷ € 305,5 miljard × 100%

     = 63,4%

c) € 82.200.000.000 ÷ 17 400 000 = € 4.724

d) € 43,2 miljard ÷ € 82,2 miljard × 100% = 52,6%

Opdracht 6

  3,9 ÷ 100 × € 302,1 miljard = 0,039 × € 302,1 miljard = € 11,8 miljard

Opdracht 7

a) (350 + 300 + 134 + 61 + 51) × € 1 miljoen = € 896 miljoen

b) Defensie: € 51.000.000 ÷ € 10.600.000.000 × 100% = 0,5%

c) Justitie en Veiligheid: € 61.000.000 ÷ € 11.800.000.000 × 100 = 0,5%

Opdracht 8

a) Door te bezuinigen op de uitgaven, kan de overheid een

    begrotingstekort voorkomen.

b) Als de verwachte uitgaven lager zijn dan de verwachte

    inkomsten, dan heeft de overheid een

    begrotingsoverschot.

Opdracht 9

a) Begrotingsoverschot

b) € 305,5 miljard – € 302,1 miljard = € 3,4 miljard

Opdracht 10

Opdracht 11

x De overheid heeft de inkomsten verhoogd.

□ De overheid heeft de inkomsten verlaagd.

□ De overheid heeft de uitgaven verhoogd.

x De overheid heeft de uitgaven verlaagd.

Opdracht 12

□ Banken en verzekeraars helpen de overheid de staatsschuld af te lossen.

x Een staatsschuld is het gevolg van begrotingstekorten.

□ Een staatsschuld kan verlaagd worden door van burgers te lenen.

x Over de staatsschuld moet de overheid aflossing en rente betalen.

Opdracht 13

a) € 394.000.000.000 ÷ 17.400.000 = € 22.644

b) 1,3 ÷ 100 × € 394.000.000.000 = 

    0,013 × € 394.000.000.000 = € 5.122.000.000

c) € 10,2 miljard ÷ € 443 miljard × 100% = 2,3%

d) (€ 394 miljard – € 227 miljard) ÷ € 227 miljard × 100% 

    = 73,6%

Huiswerk volgende les 

Maken 

     de rekenopdrachten 

     van dit hoofdstuk 

QUIZ

time

De Rijksbegroting is een overzicht van de verwachte..

1. belastingen en accijns
2. kosten die de koning maakt
3. inkomsten en uitgaven van Nederland
4. ministers in de tweede kamer

Juist of onjuist?
De miljoenennota is een toelichting op de rijksbegroting.

1. Juist
2. Onjuist

Bij een begrotingstekort verwacht de overheid ...

1. meer inkomsten dan uitgaven
2. meer uitgaven dan inkomsten

De schuld van de overheid die is ontstaan door te veel geld te lenen noemen we een:

1. overheidsschuld
2. lening
3. staatsschuld
4. premie

Overzicht van de verwachte inkomsten en verwachte uitgaven van de rijksoverheid voor het komend jaar.

Ontstaat als er meer geld wordt uitgegeven dan er inkomsten zijn.

Toelichting op de rijksbegroting door de minister van Financiën.

Miljoenennota

Rijksbegroting

Begrotingstekort

Op welk product wordt GEEN accijns geheven?

1. Tabak
2. Museumbezoek
3. Alcohol
4. Benzine

Wat is het profijtbeginsel

1. Dat de belasting wordt afgestemd op de hoogte van je inkomen
2. Dat het inkomen voor een deel naar de armen gaat
3. Dat je betaald als je ergens gebruik van maakt
4. Dat je belasting moet betalen over een slecht (ongezond) product

Welke belasting is een directe belasting?

1. BTW
2. inkomstenbelasting
3. accijns
4. vlaktaks

Welk inkomen van de overheid hoort NIET bij niet-belastinginkomsten?

1. Winst overheidsbedrijven
2. Aardgasinkomsten
3. Boetes
4. Subsidies

Een laptop kost in de winkel € 799. Dit is inclusief 21% btw.
Bereken hoeveel je aan btw betaald.

1. € 167,79
2. € 138,67
3. € 38,05
4. € 79,90

Het profijtbeginsel wordt toegepast bij

1. Loonbelasting
2. Wegenbelasting
3. Sociale zekerheid
4. Vermogensbelasting

In welk voorbeeld past de overheid het profijtbeginsel toe?

1. Als je een scooter koopt betaal je btw.
2. Als je gaat studeren dan betaal je collegegeld.
3. Elke maand wordt loonheffing op je inkomen ingehouden.
4. Met een laaginkomen krijg je huurtoeslag.

Wat is btw?

1. belasting toenemende waarde
2. belasting toegevoegde waarde
3. belasting toegevoegde winkel
4. belasting tegen waarde

Belasting die je betaalt wanneer je een product koopt is een voorbeeld van .....

1. directe belasting.
2. indirecte belasting.

Loonbelasting is een ... belasting.

1. directe
2. indirecte

Wat is geen belasting?

1. BTW
2. Loonbelasting
3. Subsidie
4. Accijns

Wat is een directe belasting

1. BTW
2. Accijns
3. Vennootschapsbelasting
4. Aardgas opbrengsten

Wat is een voorbeeld van een kostprijsverhogende belasting?

1. Aardgas opbrengsten
2. BTW

Wat is de juiste definitie van het draagkrachtbeginsel.

1. Hoe meer inkomen, hoe meer belasting.
2. Hoe minder inkomen, hoe meer belasting.
3. Hoe meer inkomen, hoe minder belasting.
4. Hoe meer inkomen, hoe meer koopkracht.

Het Rijk

de provincie

de gemeente

het waterschap

De aanleg van een hondenuitlaatveld

prijsplafond energie instellen

Schoonmaken afvalwater

Onderhoud aan de N320

tussen Zoelmond en Kesteren