Paragraaf 5.3: De Gouden Eeuw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Paragraaf 5.3: De Gouden Eeuw

Het bestuur in de Republiek

Een Gouden Eeuw voor iedereen?

Programma

Voorkennis

Lesdoelen

Uitleg + aantekeningen

Lesdoelen check

Opdrachten maken + nakijken

S.O. 5.2 + 5.3

1MHa: 10 juni

1MHb: 16 juni

Goed alle begrippen leren en controleer jezelf op de leerdoelen!

Voorkennis

Wat is een gewest?

Hoe wilde de Spaanse koning het bestuur van Nederland veranderen? Waarom was de adel/edelen hier niet blij mee?

Wie bestuurde namens de Spaanse koning een gewest?

Lesdoelen

Ik kan uitleggen wat een republiek is.

Ik kan uitleggen hoe de Nederlandse Republiek vanaf 1588 bestuurd werd.

Ik kan uitleggen welke groep de meeste macht had in de Republiek.

5.3 - Het bestuur van de Republiek

Een republiek is een land zonder koning.

Nederland werd in 1588 een republiek nadat ze niet meer bij de Spaanse koning wilde horen.

In 1588 ontstond de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

5.3 - Het bestuur van de Republiek

De gewesten waren geen echte eenheid:

- Elk gewest had zijn eigen wetten, rechtspraak en belastingen.

- Alleen samenwerking over buitenlandse politiek en verdediging van de Republiek.

5.3 - Het bestuur van de Republiek

De gewesten overlegden met elkaar in de Staten-Generaal:

- Elk gewest had 1 stem in de Staten-Generaal.

- Het gewest Holland was het machtigst want het rijkst.

- Rijke burgers hadden de belangrijkste banen in het bestuur, we noemen ze regenten.

5.3 - Het bestuur van de Republiek

De belangrijkste bestuurders van de Republiek waren de stadhouders:

- Elk gewest koos en stadhouder.

- Baas van het leger en de vloot. (Niet van een stad!!)

- Meestal zelfde stadhouder voor meerdere gewesten: de prins van Oranje. 

Lesdoelen

Ik kan uitleggen wat een republiek is.

Ik kan uitleggen hoe de Nederlandse Republiek vanaf 1588 bestuurd werd.

Ik kan uitleggen welke groep de meeste macht had in de Republiek.

Terugblik

Waarom werd de VOC opgericht?

Wat mocht de VOC  wat een normaal bedrijf niet zou mogen? Noem er 3. 

Hoe noemen we de handel van de WIC tussen Europa, Afrika en Amerika?

Waarom gingen Europeanen in slaven handelen? 

VOC

WIC

Wat hoort bij de VOC en wat bij de WIC?

VOC

WIC

Indië

Slavenhandel

Suiker en tabak.

De VOC zorgde voor grote welvaart.

Specerijen

WIC

VOC

VOC

VOC

WIC

WIC

Maakwerk:

5.3, blz.95, opdracht 3 t/m 6

Eerste 5 minuten zelfstandig in stilte!

Na 7 minuten samen nakijken. 

Paragraaf 5.3 - De Gouden Eeuw

Een bloeiperiode in de kunst en wetenschap.

S.O. 5.2 + 5.3

1MHa: 10 juni

1MHb: 16 juni

Goed alle begrippen leren en controleer jezelf op de leerdoelen.

Programma

Voorkennis

Lesdoelen

Uitleg + aantekeningen

Lesdoelen check

Opdrachten maken + nakijken

Voorkennis

Wat is een republiek?

Leg uit: De Republiek was geen echte eenheid.

Met welk begrip benoemen we bestuurders uit de Republiek?

Wat was de belangrijkste bestuurder van een gewest?

Wat is een revolutie?

Lesdoelen

Ik kan uitleggen waarom we de periode in de Republiek tussen 1588 en 1672 de Gouden Eeuw noemen.

Ik kan uitleggen waarom er veel vraag naar kunstwerken kwam in de Republiek tijdens de Gouden Eeuw.

Ik kan met voorbeelden laten zien dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

5.3 - Bloei van de kunst

Gouden Eeuw = De periode van welvaart en van de bloei van de kunst en wetenschap in de Republiek tussen 1588 en 1672.

Wetenschappelijke revolutie = Periode tussen 1600 en 1700 waarin in Europa door geleerden veel ontdekkingen werden gedaan.

5.3 - Bloei van de kunst

In de 17e eeuw verdienden sommige burgers veel geld. Dit geld gaven ze onder andere uit aan schilderijen.

Dit was bijzonder, want in andere landen konden alleen koningen en de kerk schilderijen betalen. 

Op schilderijen in de Republiek zie je vaak gebeurtenissen uit het dagelijks leven.

5.3 - Bloei van de wetenschap

Door de renaissance en ontdekkingsreizen ontdekken mensen dat niet alle kennis is uit boeken te halen.

Gevolg: 

Mensen gaan zelf de natuur en het menselijk lichaam onderzoeken. Er worden tussen 1600 en 1700 onwijs veel nieuwe ontdekkingen gedaan.

=> Wetenschappelijke revolutie. 

5.3 - Belangrijke uitvindingen 17e eeuw

- De werking van het menselijk lichaam: de werking van spieren, longen en aderen.

- De microscoop: bacteriën en bloedcellen.

- De telescoop: nieuwe planeten

5.3 - Belangrijke uitvindingen 17e eeuw

Sommige geleerden zagen de nieuwe uitvindingen als bewijs voor het bestaan van God: het liet zien hoe slim de wereld was geschapen.

Andere geleerden gingen juist twijfelen: de natuur zou de aarde hebben ontwikkeld. 

Lesdoelen

Ik kan uitleggen waarom we de periode in de Republiek tussen 1588 en 1672 de Gouden Eeuw noemen.

Ik kan uitleggen waarom er veel vraag naar kunstwerken kwam in de Republiek tijdens de Gouden Eeuw.

Ik kan met voorbeelden laten zien dat er in de 17e eeuw een wetenschappelijke revolutie was.

Maakwerk:

5.3, opdracht 7 t/m 13

Eerste 5 minuten zelfstandig in stilte!

Na 10 minuten samen nakijken.