herhaling les 1

Wat is staatsinrichting?

Staatsinrichting is de wijze waarop de staat, zijn regering en zijn bestuur zijn ingericht.

Bij geschiedenis leer je vooral hoe dit in Nederland is ontstaan;
Bij maatschappijleer leer je vooral hoe dit in Nederland werkt

1 / 51

Slide 1: Slide

This lesson contains 51 slides, with text slides.

Items in this lesson

Wat is staatsinrichting?

Staatsinrichting is de wijze waarop de staat, zijn regering en zijn bestuur zijn ingericht.

Bij geschiedenis leer je vooral hoe dit in Nederland is ontstaan;
Bij maatschappijleer leer je vooral hoe dit in Nederland werkt

Slide 1 - Slide

1789:

De Franse Revolutie

Strijd voor vrijheid, gelijkheid en broederschap

Einde aan Koninkrijk Frankrijk

Meer gelijkheid: einde aan de standenmaatschappij

Een grondwet

Slide 2 - Slide

1795-1801:

Bataafse Republiek

Revolutie o.l.v. de Patriotten: zij willen meer van het volk (...en zijn wel klaar met de Oranjes)

De Patriotten krijgen hulp van de Fransen

Frankrijk bezet Nederland (1795-1813) en erfstadhouder Willem V moet vluchten naar Engeland

Slide 3 - Slide

1815: Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Napoleon verslagen bij Waterloo

Zoon van prins Willem V wordt koning Willem I

Nederland krijgt een grondwet en een tweekamerstelsel

Verenigd Koninkrijk der Nederlanden: Nederland, België en Luxemburg

Slide 4 - Slide

1830-1839: België wordt onafhankelijk

Oorzaken:

Nederlands officiële taal

Protestantse geloof is de staatsgodsdienst: België is katholiek

Belangrijke banen vaak in handen van Nederlanders

Nederland wordt voorgetrokken

Slide 5 - Slide

Belgische Revolutie

1830

Tijdens de viering van de verjaardag van koning Willem I in Brussel,
slaat de vlam in de pan en komt het volk in opstand.

Ruim een maand later roepen de Belgen hun onafhankelijkheid uit

Slide 6 - Slide

Gevolgen

1831: Leopold I wordt de eerste Belgische koning
1831: Tiendaagse Veldtocht
1839: onder internationale druk erkent Willem I de onafhankelijkheid
1840: Willem I treedt af

Slide 7 - Slide

1840-1848:

Koning Willem II

Conservatief: geen ruimte voor veranderingen

Regeert, min of meer, als absolute vorst

Moet niets weten van democratie

Moeizame relatie met zijn vader

Slide 8 - Slide

Hoe zag het bestuur van Nederland er uit

tussen 1815-1848?

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Benoemt

Slide 12 - Slide

Benoemt

Slide 13 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 14 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 15 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 16 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 17 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 18 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Slide 19 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Kiest

Slide 20 - Slide

Verantwoording

Benoemt

Kiest

Slide 21 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Kiest

Slide 22 - Slide

Benoemt

Verantwoording

Kiest

Slide 23 - Slide

Revolutiejaar

1848

De ‘erfgenamen van de Franse Revolutie’, de Liberalen, komen tot de conclusie: "Alles is weer hetzelfde als vóór de Franse Revolutie!"

Overal zitten er weer koningen op de Europese tronen en ondanks 'een grondwet' is er maar weinig democratie.

Slide 24 - Slide

Paniek bij de vorsten

in heel Europa!

Ook in Den Haag...
...koning Willem II wordt 'in één nacht' liberaal

Slide 25 - Slide

Gevolgen (1)

De leider van de Nederlandse Liberalen: Johan Rudolf Thorbecke maakt een nieuwe grondwet:

Koning is onschendbaar
Ministeriële verantwoordelijkheid

Dit betekent: de ministers zijn verantwoordelijk voor de daden van de regering (ook: voor de daden van de koning)

Slide 26 - Slide

Gevolgen (2)

Parlementaire democratie (=parlement heeft het laatste woord)

Constitutionele monarchie (=koning moet zich aan de grondwet houden)

Verandering van het parlementaire stelsel ("Hoe wordt het parlement gekozen?", "Wie heeft welke macht?")

Slide 27 - Slide

Nieuwe Grondwet

1848

Slide 28 - Slide

Trias Politica

Belangrijk onderdeel van een parlementaire democratie

Verdeling van de macht in het land in drie machten

Bedacht in Frankrijk in 18e eeuw, toen de koning alle macht(en) had.

Iemand kan maar bij één van de drie machten horen.

Slide 29 - Slide

Trias Politica

(Driemachtenleer)

Slide 30 - Slide

Hoe zag het bestuur

van Nederland er

vanaf 1848* uit?

*de meeste onderdelen zijn vandaag nog steeds geldig

Slide 31 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 32 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 33 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 34 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 35 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 36 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 37 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 38 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 39 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 40 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 41 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 42 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 43 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 44 - Slide

herhaling les 1

Slide 45 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 46 - Slide

Benoemt

Kiest

Verantwoording

Slide 47 - Slide

Klassieke grondrechten

Beschermen ons tegen de overheid
Geven ons rechten tegen een te machtige overheid

Staan sinds 1848 in de Grondwet
Klassiek betekent: 'iets van vroeger, maar niet verouderd'

Slide 48 - Slide

bijvoorbeeld:

Artikel 1: Anti-discriminatie artikel

Artikel 2: Wie is Nederlander?

Artikel 4: Kiesrecht

Artikel 7: Vrijheid van meningsuiting

Artikel 8: Recht op vereniging

Artikel 9: Recht op vergadering

Artikel 10: Onaantastbaarheid van de persoonlijke levenssfeer

Artikel 11: Onaantastbaarheid van het lichaam

Artikel 13: Briefgeheim

Slide 49 - Slide

Sociale grondrechten

Plichten van de overheid
Zorgen voor een goed bestaan

Zijn pas later (1983) in de Grondwet opgenomen, hoewel ze al eerder bestonden.

Slide 50 - Slide

bijvoorbeeld:

Recht op veilig bestaan

Recht op onderwijs

Recht op gezondheidszorg

Recht op woongelegenheid

Recht op bewoonbaar gebied

Recht op rechtsbijstand

Recht op werk

Slide 51 - Slide