6.2 De Gouden Eeuw van Nederland

1 / 40
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 40 slides, with interactive quiz and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Wat weet jij van de Gouden Eeuw?

Slide 2 - Mind map

Wat is de Gouden Eeuw? 
Een culturele en economische bloeiperiode in de Noordelijke Nederlanden tussen 1600-1700. Dus voornamelijk op gebied van:
  • Politiek-militair
  • Economisch
  • Cultureel (kunst en wetenschap)



Slide 3 - Slide

6.2 De Gouden Eeuw van Nederland (les 1) 
KA
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

Slide 4 - Slide

Staatkundige situatie in de Republiek

  • Geen koning / staatshoofd
  • Zeven gewesten werken samen in de Staten-Generaal:
  • Regelt buitenlandse politiek
  • Betaald leger en vloot
  • Bestuurt Generaliteitslanden
    (gebieden die in de 17e eeuw veroverd werden op Spanje, zoals Noord-Brabant, Zeeuws-Vlaanderen en Limburg). 

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Slide

Kenmerkend voor de Republiek was de vele macht van (rijke) burgers
  • De hoogste ambtenaar van Holland was de raadspensionaris
  • Die had veel politieke tegenstand van de stadhouders

Slide 7 - Slide

  • Raadspensionaris = belangrijkste bestuurder van de Republiek
    (Holland betaalde 58% van de uitgaven van de Staten-Generaal)
  • Voor vrede, want dat is goed voor de handel
  • Stadhouder = hoogste gezagsdrager en adviseur Staten-Generaal
  • Altijd iemand uit de Oranje-familie
  • Legeraanvoerder en voor voortzetting oorlog

Slide 8 - Slide

6.2 De Gouden Eeuw van Nederland (les 2) 
KA
De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek

Slide 9 - Slide

Gouden Eeuw wordt gekenmerkt door een snelle urbanisatie, veelal als gevolg van migratie. 

Slide 10 - Slide

Waarom trekt men naar de Republiek? 
  • Gewetensvrijheid: schrijvers, filosofen

Slide 11 - Slide

Literaire werken die in het buiteland verboden waren, werden veelal in de Republiek gedrukt en verspreid. 

Slide 12 - Slide

Waarom trekt men naar de Republiek? 
  • Geloofsvluchtelingen: protestanten, joden

Slide 13 - Slide

Vluchtelingen vanwege geloofsoorlogen: in de Republiek was gewetensvrijheid
Komst van Joden 

Slide 14 - Slide

Katholicisme werd getolereerd, zolang zij het geloof niet in het openbaar uitten. Hier een schuilkerk in Amsterdam. 

Slide 15 - Slide

Waarom trekt men naar de Republiek? 
  • Economische vluchtelingen: Val van Antwerpen (1585) -->
  • Antwerpse handelaren vestigden zich in Amsterdam -->
  • Zij namen veel handelscontacten en kennis mee. 

Slide 16 - Slide

Herinnering: Filips II is de Landsheer van de Nederlanden
timer
5:00

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Burgercultuur vs. hofcultuur 
  • In landen om de Republiek wordt kunst bepaald door de koning/katholieke kerk, 
  • Die spelen in de Republiek geen rol, dus kunst in handen van ... 
  • Burgers en adel die veelal hun eigen status wilden verhogen. 

Slide 20 - Slide

Burgerlijk cultuur: stadhuis, A'dam (1649-1655)
Hofcultuur: Slot Schönbrunn, Wenen
(1696-1705/1780)

Slide 21 - Slide

Burgerlijke cultuur in de schilderkunst:
  • Thema's: stillevens, landschappen
  • Natuurgetrouw
  • religieuze voorstellingen
  • historische gebeurtenissen
  • groepsportretten
  • familieportretten
  • Opdrachtgevers:
    vorsten, adel en kerk
  • belangrijke thema's:
    theater/muziek/oorlog/
    katholieke geloof/
    literatuur/adel
Hofcultuur in de schilderkunst

Slide 22 - Slide

Zelfportret Rembrandt, 1669

Slide 23 - Slide

Rembrandt: Marten en Oopjen (1634)
Rembrandt: Portret van een geleerde (1645)

Slide 24 - Slide

Gouden Eeuw wordt tevens gekenmerkt door een bloei van de kunsten

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Slide

Slide 27 - Slide

Slide 28 - Slide

1975
messteken

Slide 29 - Slide

1990: met zwavelzuur bespoten
gered door gedestilleerd water

Slide 30 - Slide

Nachtwacht voor en in WO II
'ondergedoken' in: de duinen,
een kasteel en de mijnen

Slide 31 - Slide

Slide 32 - Slide

Belangrijke politieke gebeurtenissen

Slide 33 - Slide

Het twaalfjarig bestand (1609-1621) 
Vrede met Spanje 

Slide 34 - Slide

Slide 35 - Slide

Na een conflict tussen de Stadhouder en de Raadspensionaris wordt van Oldenbarnevelt beschuldigd van verraad en onthoofd op het Binnenhof

Slide 36 - Slide

Tegenwoordig staat er tegenover het binnenhof een standbeeld van Johan van Oldenbarnevelt. 

Slide 37 - Slide

Vrede van Münster (1648): Republiek erkend als soevereine staat. 

Slide 38 - Slide

Het Rampjaar
(1672) 
  • Omliggende landen verklaren de Republiek de oorlog 
  • Overijssel, Gelderland en Utrecht bezet
  • Boze menigte doodt raadspensionaris Johan de Witt en broer Cornelis de Witt. 
  • De Republiek overleeft, maar Gouden Eeuw is voorbij. 

Slide 39 - Slide



de regering radeloos, het volk redeloos en het land reddeloos".

Slide 40 - Slide