Formatieve toetsing mengsels en scheidingsmethoden

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Herhaling 

Mengsels en Scheidingsmethoden

Deze Les

Deze les gaan we de stof voor de toets herhalen.

Hieronder valt het herhalen van mengsels en welke scheidingsmethoden er zijn, om de mengsels weer te kunnen scheiden.

Succes!

Zuivere stof of mengsel?

(Sleep de blauwe vakjes naar het rode 'sleepdoel')

mengsel

zuivere stof

zuivere boslucht

zeewater

gedestilleerd water

coca-cola

zuurstof

kristalsuiker

gemalen koffie

Hiernaast zie je een smeltdiagram van een vaste stof.
Na hoeveel minuten is de stof volledig gesmolten?

1. Na 5 minuten
2. Na 20 minuten
3. Na 35 minuten
4. Na 50 minuten

Mengsels scheiden

Mengsels kun je ook weer scheiden in de afzonderlijke stoffen. 

Hierbij maak je gebruik van het verschil in bepaalde stofeigenschappen van de stoffen in het mengsel.

Mengsels Scheiden

• Voor het scheiden van mengsels zijn er verschillende scheidingsmethoden 

Filtreren

• Scheiding op basis van verschil in deeltjesgrootte
• Geschikt voor suspensies 

• Grote deeltjes blijven achter in het filter -> Residu
• Vloeistof (+ opgeloste deeltjes) gaan door het filter -> filtraat

Op welk verschil berust filtreren?

1. Deeltjesgrootte
2. Aanhechtingsvermogen
3. Oplosbaarheid
4. Kookpunt

Bezinken en afschenken

• Scheiding op basis van verschil in dichtheid 
• Geschikt voor suspensies en emulsies

• Stof met hoogste dichtheid zinkt / zakt naar bodem
• Stof met laagste dichtheid afschenken

Centrifugeren

• Versnelt bezinken
• Scheiding op basis van verschil in dichtheid
  
• Geschikt voor suspensies en emulsies
  
• Stof met hoogste dichtheid zinkt / zakt naar bodem
  
• Stof met laagste dichtheid afschenken

Een tweede manier om een suspensie te scheiden

1. residu
2. destillaat
3. bezinken en afschenken
4. scheiden

Indampen

• Scheiding op basis van verschil in kookpunt
• Geschikt voor oplossingen  (met vaste stoffen)
• Stof met laagste kookpunt verdampt 
• Stof(fen) met hogere kookpunt blijven achter = residu 

Destilleren

• Scheiding op basis van verschil in kookpunt
• Geschikt voor oplossingen (met name vloeistof oplossingen)
• Stof met laagste kookpunt verdampt -> wordt afgekoeld in koeler en condenseert weer = destillaat
• Stof(fen) met hogere kookpunt blijven achter = residu 

Op welk verschil tussen water en alcohol in wijn berust de scheiding dmv destillatie?

1. kleur
2. geur
3. kookpunt
4. dichtheid

Extraheren

• Scheiding op basis van verschil in oplosbaarheid
• Geschikt voor mengsels van vaste stoffen -> waarbij de ene stof wel oplost in het oplosmiddel en de andere stof(fen) niet
• extraheren wordt altijd gevolgd door filtreren
  

Op welk verschil in eigenschappen berust de scheiding mbv extraheren?

1. aanhechtingsvermogen
2. dichtheid
3. oplosbaarheid
4. deeltjesgrootte

Van welke scheidingsmethode(n) maken we gebruik bij het zetten van koffie?

1. Indampen
2. Indampen & destilleren
3. Extraheren
4. Extraheren & filtreren

Papierchromatografie

 Chromatografie

Op welk verschil in eigenschappen berust de scheiding mbv papierchromatografie?

1. absorptie aan papier
2. dichtheid
3. oplosbaarheid & aanhechtingsvermogen
4. deeltjesgrootte

Wat is de eenvoudigste vorm om te controleren of een gekleurde stof zuiver is?

1. Extraheren
2. Filtratie
3. Papierchromatografie
4. Centrifugeren

Als laatste gaan we rekenen!

  massa% = 

Per liter water kan maximaal 1,98 kg suiker oplossen. Claire heeft 125 gram suiker nodig. Bereken hoeveel mL water Claire moet afmeten.

Staal bestaat voor een groot deel uit ijzer, een beetje chroom en koolstof. Gietijzer (een staalsoort) bestaat voor 2,3 massa% uit koolstof en 4,1 massa% chroom. Bereken hoeveel ton (1 ton is 1000 kg) ijzer je nodig hebt voor de productie van 4 ton gietijzer.