1. Poezie, hoe doe je dat?

Poezie, hoe doe je dat?







Les gemaakt op basis van het boek 
Olijven moet je leren lezen  van Ellen Deckwitz
1 / 30
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvmbo t, havoLeerjaar 2

This lesson contains 30 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Poezie, hoe doe je dat?







Les gemaakt op basis van het boek 
Olijven moet je leren lezen  van Ellen Deckwitz

Slide 1 - Slide





Wat heb je eraan?
Ik houd er niet van
Hoe lees je dat?
Ik begrijp het niet

Slide 2 - Slide

Waarom zeggen ze niet wat 
ze bedoelen?

Vaak lijkt poëzie onbegrijpelijk.
Maar dat is juist de afspraak die geldt bij poëzie.

Slide 3 - Slide

Krant
De afspraak is dat je in een krant feiten leest.

Daar mag je vanuit gaan.

Slide 4 - Slide

Roman
De afspraak is dat een roman een verzonnen verhaal is.
Dat weet je voor je 
eraan begint.

Slide 5 - Slide

Poëzie
Bij poëzie is de afspraak dat het iets wil overbrengen.

In poëzie probeert een dichter met taal iets te zeggen wat zich niet eerder in taal liet omschrijven.

Slide 6 - Slide

Waarom zeggen ze niet 
wat ze bedoelen?

In poëzie kun je je boodschap op een bijzondere, mooie, aparte of bizarre manier brengen. Er gelden weinig regels.

Slide 7 - Slide

Als ik wil zeggen dat ik je wil
lukt het niet
Ik wil het schreeuwen over de daken
Dat ga ik doen!

Maar dan wel na sluitingstijd
in Madurodam

Slide 8 - Slide

Hoe weet ik of poëzie 
iets voor mij is?

  • Liefde voor taal begint vaak met een tekst die je raakt.
  • Wat is een mooie zin uit een van jouw favoriete liedjes?

Slide 9 - Slide


I'm a nightmare
dressed like a daydream

Taylor Swift

Slide 10 - Slide


Songteksten zijn niet hetzelfde als poëzie.

In een songtekst is de tekst ondergeschikt aan de muziek. De teksten zijn gemaakt om het te laten rijmen, of om een ritme te behouden.

Slide 11 - Slide


Bij poëzie gaat het echt alleen om de tekst.

De dichter mag weten welke woorden, op welke plaats. Hij hoeft geen rekening te houden met rijm of muziek.

Slide 12 - Slide


Maar... wie een goede songtekst 
kan waarderen, kan ook 
leren genieten van poëzie.

Slide 13 - Slide

In dit gedicht
is geen woord
te veel

neem je er iets af
dan is het
niet meer heel

Slide 14 - Slide

Waarom worden de regels halverwege afgebroken?

Om aan te geven waar de pauze ligt als je leest.
Er worden meerdere interpretaties mogelijk.
Het afbreken van een zin op een
niet-logische plek noemen we:

ENJAMBEMENT

Slide 15 - Slide

Figuurlijk taalgebruik
‘Voor poëzie lezen geldt hetzelfde als voor fietsen of verliefd worden:
hoe vaker je het doet, hoe minder eng het wordt.’

Slide 16 - Slide


Er kwam geen kip naar de opening.


Slide 17 - Slide

Metaforen en vergelijkingen

Met een vergelijking kun je iets uitleggen wat de ander nog niet kent.

Slide 18 - Slide


Haar ogen hadden een blik 
als die van een bang konijn.

Slide 19 - Slide

"..de dood is als een deur
die je kunt opendoen.."



Hans Andreus - Haast je niet

Slide 20 - Slide

Een metafoor is een vergelijking zonder het woordje ALS.

Slide 21 - Slide

Dat is het schip van de woestijn.

Slide 22 - Slide

Waarom rijmen gedichten tegenwoordig niet?

Er zit vaak wel rijm in een gedicht, maar geen eindrijm.
Er zijn verschillende rijmsoorten.

Slide 23 - Slide

Rijm op het EIND (eindrijm)
Je hebt iemand nodig
stil en oprecht
Die als het erop aankomt
voor je bidt of voor je vecht
Eindrijm
Eindrijm

Slide 24 - Slide

Rijm in het midden (assonantie)

Klinkers die hetzelfde zijn: 
ZIET - RIEM

Slide 25 - Slide

Rijm aan het begin (alliteratie)
Medeklinkers die hetzelfde zijn 

WILLIE WORTEL

Slide 26 - Slide

RIJM IN GEDICHTEN

Er zit nog wel rijm in gedichten, maar het is een ander soort rijm dan eindrijm.

Slide 27 - Slide


En voel me slap als ik stap 
naar je kist ik stik van onbegrip 
En klap haast dicht als ik naar adem hap 

Angst schuld en woede worden aangekaart 
maar verdriet bedaart 
Je wordt door velen aangestaard 
in een staat opgebaard 










Brainpower - Je moest waarschijnlijk gaan
halfrijm
eindrijm

Slide 28 - Slide

Insta-gedicht
Instagramgedichten zijn korte gedichten die gedeeld worden via Instagram. Bij Instapoëzie gaat het vooral om ‘toegankelijkheid’. De teksten moeten ‘instantly’ (meteen) begrepen kunnen worden. De vorm helpt daarbij. Er worden bijvoorbeeld specifieke lettertypes en kleuren gebruikt of afbeeldingen toegevoegd. Ook moet een gedicht goed te vinden zijn. Via hashtags zoals #poezie of #dichtersvaninstagram, maken Instadichters hun poëzie vindbaar via de app.

 
Je gedicht moet voldoen aan de volgende eisen voldoet:
• Het gedicht bestaat uit maximaal 30 woorden (zodat het in het Instagramvierkantje past).
• Het gedicht gaat over voornemens voor 2025.
• De ‘boodschap’ moet duidelijk zijn.

Opsturen naar poeziepaleis.nl

Slide 29 - Slide

Poeziepaleis.nl
De mooiste gedichten  opsturen via de site van Poeziepaleis.nl voor 5 feb.
ivm DoemaarDichtmaar.


Slide 30 - Slide