Les 2 juni

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Klaar voor de start:

   -laptop (opgeladen), pen, (schrift)

   -jas uit, tas op de grond

   -telefoon uit, in de tas

Vooraf: 

Indeling/planning mondeling

Gang van zaken komende lessen

Terugblik

Tekstverklaring, toets

Kwizl

Deze les

-Toetsvoorbereiding tot dusver

-Argumentatieleer

-Kwizl:

     'Boekenbranche'

     'Examenidioom'

Lesdoel

-Je kunt vijf tips noemen die je kunnen helpen bij de toets van komende toetsweek

-Je kunt standpunten van argumenten onderscheiden

-Je kunt feitelijke en waarderende argumenten van elkaar onderscheiden

-Je kunt zes argumentatieschema's herkennen in een enkelvoudige redenering.

Vijf tips

Vijf tips

1. Arceren, strepen, omcirkelen

2. Vaak staat het antwoord gewoon in de tekst (zoektoets)

3. Blijf bij de beantwoording zo dicht mogelijk bij de tekst

4. Elk woord in een vraag doet ertoe

5. Laat de vraag in het antwoord terugkomen

6. Laat het antwoord op de vraag aansluiten

www.bruuttaal.nl

1. Standpunten en argumenten

Welke van de volgende signaalwoorden wordt niet gebruikt om een standpunt in te leiden:

1. dus
2. vervolgens
3. ik vind
4. kortom

Wetgeving die ertoe leidt dat voorbeeldig geïntegreerde migranten tot ongenoegen van een groot deel van de bevolking worden uitgewezen, ondermijnt het respect voor de wet.

Natuurlijk kan de rechtsstaat niet in alle particuliere wensen voorzien. 

Maar als een strikte toepassing van de wet leidt tot een procedure die zelfs het geweten van de betrokken minister belast, 

is de wet volgens mij toe aan revisie. 

standpunt

3. Feitelijke en waarderende argumentatie

(objectieve en subjectieve argumenten)

Soorten argumenten

Feitelijk argument: als iemand zijn standpunt ondersteunt met een feitelijke uitspraak. 

Ik ga liever niet mee naar Parijs (standpunt),

want Parijs is een grote dichtbevolkte stad (argument).

Soorten argumenten

Waarderend argument: over een waarderend argument kun je van mening verschillen, over een feitelijk argument niet. Een waarderend argument moet daarom vaak ondersteund worden. 

Ik ga graag mee naar Parijs (standpunt),

want Parijs heeft de mooiste musea van de wereld (argument).

Bedenk een waarderend argument bij het standpunt 'je kunt beter niet meedoen aan de postcodeloterij'.

Hij is immers veruit de beste in de debatten.

Ik denk dat Geert Wilders de verkiezingen weer gaat winnen.

standpunt

feitelijk argument

waarderend argument

4. Argumentatieschema's

Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg.

Een feit of gebeurtenis leidt tot een ander feit of andere gebeurtenis.

Argumentatie o.b.v. oorzaak en gevolg

Het zou me niet verbazen als we straks allemaal buikpijn hebben (standpunt: gevolg). Het vlees was namelijk nog helemaal rood van binnen (argument: oorzaak).

Argumentatie op basis van kenmerk of eigenschap.

Als alle onderdelen van een groep hetzelfde kenmerk hebben, dan heeft een onderdeel van de groep dat kenmerk ook. (vaak impliciet)

Argumentatie o.b.v. kenmerk of eigenschap

Jeroen is eigenlijk nog een groot kind (standpunt), want het liefst speelt hij nog met zijn lego (argument).

Impliciet: kinderen spelen immers met lego

Argumentatie op basis van voor- en nadelen.

Hier wordt een afweging gemaakt: de voordelen worden vergeleken met de nadelen. Op basis daarvan wordt een oordeel uitgesproken.

Argumentatie o.b.v. voor- en / of nadelen

(1)Als je 4 havo overdoet, dan krijg je wel een goede basis om in 5 havo met goede cijfers te slagen. (2)Daar staat tegenover dat je het weliswaar zwaar krijgt als je overgaat naar 5 havo, (3)maar dat je toch ook een kans hebt dat je meteen slaagt (argumenten). Als ik jou was, zou ik het proberen in 5 havo (standpunt).

Argumentatie op basis van voorbeelden.

Argumenten zijn (gebaseerd op) voorbeelden.

Argumentatie o.b.v. voorbeelden

Je kunt absoluut niet op hem rekenen (standpunt). (1)Zo kwam hij gisteren zonder af te bellen niet opdagen en (2)toen hij dat verjaardagscadeautje zou kopen, was hij dat ook vergeten (argumenten). 

Bedenk een feitelijk argument bij het standpunt 'Ik denk dat Rutte de verkiezingen weer gaat winnen'.

Argumentatie op basis van vergelijking

Er wordt een vergelijking gemaakt tussen twee gevallen. Situatie A = situatie B o.b.v. overeenkomst

B

Argumentatie o.b.v. vergelijking

Als Gerrit meegaat, dan krijgen we vast ruzie (standpunt). De vorige keer dat hij meeging, liep het ook uit de hand (argument).

Argumentatie op basis van autoriteit

Een standpunt wordt ondersteund door een uitspraak van een deskundige of gezaghebbende.

Argumentatie o.b.v. autoriteit

Je moet twee keer in de week vis eten (standpunt). Laatst bleek opnieuw uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen dat regelmatig vis eten goed is voor hart, bloedvaten en geheugen (argument).

Mensen zouden wat meer met de fiets naar hun werk moeten gaan, want dat is goed voor het milieu en het is goed voor hun conditie.

1. Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. Argumentatie op basis van voor- en/of nadelen
3. Argumentatie op basis van autoriteit
4. Argumentatie op basis van voorbeelden

Het is de hoogste tijd dat de lonen van alle Nederlanders omhoog gaan. De president van De Nederlandsche Bank heeft dat laatst ook in een interview gezegd.

1. Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. Argumentatie op basis van voor- en/of nadelen
3. Argumentatie op basis van autoriteit
4. Argumentatie op basis van voorbeelden

Ik denk dat hij zich nauwelijks betrokken voelt bij het bedrijf en zijn collega's. Zo heeft hij zich gisteren ziek gemeld, terwijl hij 's middags wel in de sportschool was.

1. Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. Argumentatie op basis van voor- en/of nadelen
3. Argumentatie op basis van autoriteit
4. Argumentatie op basis van voorbeelden

Ik vrees dat de leerkrachten in het basisonderwijs de zo gewenste loonsverhoging niet zullen krijgen; de docenten in het voortgezet onderwijs kregen immers laatst ook niet meer salaris.

1. Argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. Argumentatie op basis van voor- en/of nadelen
3. Argumentatie op basis van vergelijking
4. Argumentatie op basis van voorbeelden

Het wordt warmer op aarde en dat komt door het broeikaseffect.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Het Nederlands verloedert want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Volgens zijn arts heeft hij bloedarmoede. Hij had namelijk allerlei symptomen die erop wijzen: last van vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn..
Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Tot slot

Vijf tips voor de toets

Schema mondelingen