10.2 Emancipatie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

10.2 Emancipatie van slaven, vrouwen en arbeiders

• begin 19e eeuw: idealen revolutie in Amerika noch in Europa ingevoerd, maar
• 'maatschappelijke ongelijkheid werd nu als een onrecht ervaren' >
• opkomst emanciptiebewegingen: 
• Resultaten anti-slavernij beweging:
• -  afschaffen slavenhandel (rond 1800)
• - einde slavernij in Britse (1833) en Franse (1848) koloniën
• - na burgeroorlog einde slavernij in VS (1865) 
• - einde slavernij in Suriname/Antillen (1863)

speech Sojourner Truth: abolitioniste en feministe 

(1797-1883)

Feminisme:

Aanvankelijk vooral strijd voor kiesrecht vrouwen (suffragettes)

• door bourgeois-vrouwen:
  
• via de politiek positie verbeteren
• ook protesten voor:
• - recht op echtscheiding
• - hogere verdiensten
• - scholingsmogelijkheden, oa Aletta Jacobs:

Arbeiders - sociale kwestie: 

het armoede probleem

• veroorzaakt door industrialisatie en
• economisch liberalisme
• diverse reacties op slechte woon- en werksituatie:
• - verzet van arbeiders (vernielingen)
• - liefdadigheid + beschavingsoffensief burgerij
• - vakbonden 
• - politieke organisatie: socialistische partijen

Marxisme

sociaal-

democratie

Waaraan denk je bij: Marxisme

Noem enkele verschillen tussen Marxisme en sociaal-democratie?

socialiale kwestie in Nederland,

activiteiten georganiseerd door:

• vakbonden (1e staking: 1869, scheepstimmerlieden)
• progressief liberalen (1874: Van Houten, kinderwetje)
• politieke partijen:
• - SDB  (F.D. Nieuwenhuis, 1881)
• - SDAP (P.J. Troelstra, 1894)
• eerste politieke succes: algemeen kiesrecht
• - 1917: actief en passief mannen, passief vrouwen
• - 1919: actief kiesrecht vrouwen >
• cartoon