§13.3 bloed- en orgaandonatie

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Bloed- en orgaandonatie

onderwerpen 1

bloedtransfusie

bloedtransfusiereactie

bloeddonor

antigenen en antistoffen

bloedgroepen

bloedgroepenbepaling

donorbloed

controle op antistoffen tegen syfilis, hepetitus B en aids

te gebruiken onderdelen:

 plasma(antistoffen) - medicijnen,brandwonden, infecties hemofilie

rodebl.cellen -bloedverlies, bloedarmoede

bloedplaatjes - leukemie

antistof en antigeen

ANTISTOF IS TOF!

bl.gr. A: op de cel antigeen A + plasma anti B

bl.gr. B: op de cel antigeen B + plasma anti A

bl.gr.AB: op de cel anti A en B + plasma geen anti

bl.gr. O: op de cel geen anti + plasma anti A en B

transfusiereactie p188

De ontvanger mag geen antistoffen in zijn bloedplasma hebben tegen het antigeen op de rode bloedcellen van de donor!

bloedgroep bepalen

onderwerpen 2

transplantatie

afstoting

te kort aan donoren

xenotransplantatie

genetische modificatie

stamceltherapie

Donororganen

Bij donororganen kan er afstoting plaatsvinden, de rest van je leven slik je na transplantatie afstotingsremmers.

Alternatieven voor donorganen 

1. Organen van varkens.

Dit heet xenotransplantatie (transplanteren van organen/ weefsel van dieren naar mensen)

2. Stamceltherapie. 

Stamcellen kunnen nog uitgroeien tot elke cel. Dit is nog volop in ontwikkeling.

Moderne biotechnologie : toepassingen

"De toekomst van transplantatie": 

Kweken van menselijke organen in dieren.

Bacteriën kunnen bepaalde hormonen maken die mensen

nodig hebben. Bijvoorbeeld insuline en oestrogeen.

Gentherapie

Bij gentherapie worden erfelijke aandoeningen genezen. Zonder gentherapie zijn deze aandoeningen niet te verhelpen. 

Gentherapie richt zich op mensen, er wordt een gezond gen ingebracht in de enkele (betrokken) cellen van een ziek persoon. 

De patiënt kan op deze manier genezen van een erfelijk gebrek aan een gen. Gentherapie is een hele jonge wetenschap. In 1991 werd het eerste succes geboekt.