02. Thema 6.6 Ongeslachtelijke voortplanting (1) 10-7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

Welkom 

Denk om…

 

• Boek (dicht) + schrift, pen op tafel. 
• Tas op de grond.
  
• Zitten op je eigen plek!

Thema 6: 

Voortplanting bij planten en dieren

Basisstof 7: 

Ongeslachtelijke voortplanting

Vandaag

• Thema 6 bs 7
• Huiswerk

Leerdoel: 

• Je kunt uitleggen dat bij ongeslachtelijke voortplanting de nakomelingen dezelfde erfelijke eigenschappen hebben als de ouder.
• Je kunt voorbeelden geven van ongeslachtelijke voortplanting.

Planten

Geslachtelijk:

• Zaadplanten planten zich voort met behulp van stuifmeelkorrels en eicellen.

Ongeslachtelijk:

• Ze kunnen zich ook voortplanten zonder dat er bevruchting plaatsvindt. 

Ongeslachtelijke voortplanting

Een voorbeeld  = stekken

•  een deel van de plant groeit uit tot een nieuwe plant. 
• Er vindt dus geen bevruchting plaats = ongeslachtelijke voortplanting.
• de nakomelingen hebben precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouder.

Ongeslachtelijke voortplanting

Stekken? Hoe?

1.  Snijd met een scherp mes een stukje stengel af
2. Zet dit stukje stengel in een potje met water. Het stengeltje gaat dan wortels vormen
3. Als de wortels groot genoeg zijn, zet je het stengeltje in een bloempot met potgrond

0

Even nadenken

•  In de celkern hebben we besproken dat er chromosomen zitten. 

• Deze chromosomen bevatten de erfelijke informatie van jouw lichaam. Dus je haarkleur, oogkleur etc. 

Maar hoe worden die eicellen en zaadcellen eigenlijk gemaakt?

Geslachtscellen:

• zijn hele speciale cellen. 
• hebben maar de helft van het aantal chromosomen van een lichaamscel.
• Een mens heeft 46 chromosomen per celkern, een paard heeft er 64 per celkern. 

Meiose:

• Het maken van geslachtscellen. 
• Mensen hebben dus geslachtscellen (eicel/zaadcel) met 23 chromosomen en paarden met 32 chromosomen. 

Chromosomen aantal

• het aantal chromosomen wordt gehalveerd. 

• want de eicel en zaadcel smelten weer samen en geven dan dus samen weer het goede aantal chromosomen. 

Verschillende manieren in de natuur

Bollen:

• bestaat uit wortels en rokken en vormt nieuwe bollen door ongeslachtelijke voortplanting

       -> Rokken: verdikte bladeren met reservevoedsel

Knollen:

• verdikte stengel met reservevoedsel en knoppen

Uitlopers:

• bovengrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

Wortelstokken: 

• ondergrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

Knollen

Aardappelplanten 

• ongeslachtelijke voortplanting door knollen

• = ondergronds deel van de stengel met veel reservevoedsel.
• Een aardappel is een knol.

Knollen

• heeft knoppen (ogen) waar uitlopers uit groeien.
• Uit één uitloper groeit een nieuwe plant. 

• Deze heeft dus dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouderplant.

• Aan deze plant ontstaan weer knollen. 

Bollen

• Bij bolgewassen vindt ongeslachtelijke voortplanting plaats door bollen.

• Een bol bestaat uit wortels, de bolschijf en rokken (met reservevoedsel). 

Bollen

•  Tussen de rokken bevinden zich meerdere knoppen. 
• Uit een knop ontstaat een plant in het voorjaar, de rest van de knoppen ontwikkeling zich tot nieuwe bollen.
• De nieuwe plant en de nieuwe bollen hebben dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouderplant. 

Weefselkweek

Plantenkwekers doen veel aan ongeslachtelijke voortplanting.

•  vermeerderen van planten 

        -> weefselkweek 

De knoppen worden van de plant gesneden = groeipunt 

Weefselkweek

De kweker doet de groeipunten in buisjes

• kleine plantjes
• na 6 weken nieuwe groeipunten aan de plantjes

Binnen een jaar kan een kweker uit één plant meer dan 50.000 nieuwe planten maken!

Ongeslachtelijke voortplanting

Een knol is een :

1. korte stengel
2. verdikte wortel
3. verdikte knop
4. zaadje

Een bol is een :

1. korte stengel met rokken
2. verdikte wortel met rokken
3. verdikte knop
4. een zaadje

Wat is knoflook?

1. Een vrucht
2. Een bol
3. Een bloem
4. Een knol

Bij het stekken van planten heeft de stek 50% DNA van de moeder-
en 50% DNA van de vader-plant

1. waar
2. niet waar

Aan het werk

Hoofdstuk 6: Voortplanting bij planten en dieren

Paragraaf 6.7 ongeslachtelijke voortplanting

• Maak opdracht 1 t/m 4
• werk op fluistertoon

Klaar?

Kom de kruiswoordpuzzel halen bij de docent

Doel: 

Ongeslachtelijke voortplanting

• Je kunt uitleggen dat bij ongeslachtelijke voortplanting de nakomelingen dezelfde erfelijke eigenschappen hebben als de ouder.
• Je kunt voorbeelden geven van ongeslachtelijke voortplanting.

Doel:

Maken Thema 1:

Huiswerk 11 juli

Maken §6.6: af

+

Leren 6.6

KGT

Nabespreking

Hoe is het gegaan?
Wat ging goed?
Wat vond je moeilijk?
Welke vragen heb je nog?

Nog meer info en/of oefenen